Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

II Ca 537/17 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Lublinie z 2017-11-16

  Sygn. akt II Ca 537/17

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 listopada 2017 roku

  Sąd Okręgowy w Lublinie II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący Sędzia Sądu Okręgowego Andrzej Mikołajewski (spr.)

Sędziowie: Sędzia Sądu Okręgowego Joanna Misztal-Konecka

Sędzia Sądu Okręgowego Dorota Modrzewska-Smyk

Protokolant: Paulina Trzcińska

po rozpoznaniu w dniu 16 listopada 2017 roku w Lublinie na rozprawie

sprawy z powództwa E. S. (1)

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego od wyroku Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie z dnia 28 marca 2017 roku, sygn. akt I C 241/15

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od (...) Spółki Akcyjnej w S. na rzecz E. S. (1) kwotę 900 (dziewięćset złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Sygn. akt II Ca 537/17

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 1 kwietnia 2015 roku, wniesionym przeciwko (...) Spółce Akcyjnej w S., powódka E. S. (1) domagała się:

1. zasądzenia od pozwanego na jej rzecz zadośćuczynienia w kwocie 20 000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 września 2014 roku do dnia zapłaty,

2. zasądzenia od pozwanego na jej rzecz odszkodowania w kwotach 2 830 zł i 1 231 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 17 września 2014 roku do dnia zapłaty,

4. zasądzenia od pozwanego na jej rzecz renty miesięcznej tytułem zwiększonych potrzeb, w kwocie 80 zł miesięcznie, płatnej z góry do dziesiątego dnia każdego miesiąca, począwszy od dnia 10 sierpnia 2014 roku z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności poszczególnych rat do dnia zapłaty.

*

Wyrokiem z dnia 28 marca 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie:

I.  zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 21 229,15 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18 września 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty,

II.  oddalił powództwo w pozostałej części,

III.  zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2 626,90 zł tytułem zwrotu kosztów procesu,

IV.  nakazał ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezesa Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie kwotę 2 542,30 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych,

V.  nakazał ściągnąć od powódki na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezesa Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie kwotę 448,64 zł tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny.

W dniu 22 października 2013 roku, w miejscowości S. około godziny 15:00 E. S. (1) jechała samochodem marki R. (...) o numerze rejestracyjnym (...) drogą od strony miejscowości G. w kierunku drogi L.N.. Na skrzyżowaniu powyższych dróg, po wcześniejszym upewnieniu się, że ma wolny przejazd, podjęła manewr zawracania. Gdy znajdowała się na środku skrzyżowania, w trakcie wykonywania manewru zawracania, który sygnalizowała poprzez włączony lewy kierunkowskaz, uderzył w nią pojazd marki S. o numerze rejestracyjnym (...), który w tym czasie rozpoczął manewr wyprzedzania pojazdu ciężarowego, jadącego drogą L.N.. Za ten czyn kierowca pojazdu marki S. został prawomocnie skazany.

Kierowca pojazdu marki S. o numerze rejestracyjnym (...) w dniu zdarzenia posiadał polisę odpowiedzialności cywilnej kierujących pojazdami OC o numerze (...), wykupioną w (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w S..

W wyniku zderzenia obu pojazdów osobowych E. S. (1) utraciła przytomność i została uwięziona w swoim pojeździe. Przybyły na miejsce zespół ratownictwa medycznego z Lotniczego Pogotowia (...) w L. przewiózł poszkodowaną do Wojewódzkiego Szpitala (...) Zakładu Opieki Zdrowotnej w L..

Po przyjęciu do szpitala u E. S. (1) rozpoznano stłuczenie mózgu i przyjęto na leczenie na oddział chirurgii ogólnej i onkologicznej. W ramach leczenia wykonano u niej w dniu przyjęcia do szpitala badanie tomografii komputerowej głowy, w wyniku którego stwierdzono u poszkodowanej drobne stłuczenia w płatach czołowych, obustronnie z niewielką ilością krwi lokalnie w rowkach korowych. W dniu 30 października 2013 roku ponownie wykonano u E. S. (1) badanie tomografii komputerowej głowy, w wyniku którego również nie stwierdzono u niej zmian ogniskowych, stwierdzono, że kości pokrywy czaszki nie noszą uchwytnych zmian, rowki korowe sklepistości mózgu są zachowane, zaś układ korowy mózgu jest bez przemieszczeń oraz nieposzerzony. Poszkodowana w dniu 31 października 2013 roku została wypisana ze szpitala w stanie ogólnym dobrym, bez dolegliwości, z zaleceniem kontynuowania dalszego leczenia w Poradni Neurologicznej.

Po wyjściu ze szpitala (...) kontynuowała leczenie w Poradni Neurologicznej. W dniu 21 marca 2014 roku w Pracowni Tomografii Komputerowej (...) Publicznego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) w L. poszkodowana wykonała badanie TK kręgosłupa szyjnego bez kontrastu, w wyniku którego stwierdzono u niej zniesienie lordozy szyjnej; na wysokości C4-C5, C5-C6 oraz C6-C7 widoczne było delikatne, centralne uwypuklenie krążka międzykręgowego z uciskiem na worek oponowy; ponadto na wysokości C5-C6 i C6-C7 – obniżenie uwypuklenia krążka międzykręgowego. W dniu 24 kwietnia 2014 roku, również w Pracowni Tomografii Komputerowej (...) Publicznego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) w L., poszkodowana wykonała badanie TK kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego i w jego wyniku stwierdzono u poszkodowanej na wysokości L3-L4-L5-S1 niewielkie, centralno-paracentralne uwypuklenia krążków międzykręgowych z dyskretnym uciskiem na worek oponowy.

E. S. (1) poddawała się zabiegom rehabilitacyjnym na odcinek C kręgosłupa w postaci: S., diadynamiki oraz laseru w Zakładzie Fizjoterapii (...) Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) w D. w terminach od 17 do 28 marca 2014 roku, od 28 kwietnia do 9 maja 2014 roku, od 23 czerwca do 4 lipca 2014 roku, od 15 do 26 września 2014 roku, od 13 do 24 października 2014 roku i od 16 do 27 lutego 2015 roku.

Pismem z dnia 18 sierpnia 2014 roku, doręczonym pozwanemu w tym samym dniu, reprezentujący poszkodowaną pełnomocnik zwrócił się do ubezpieczyciela sprawcy zdarzenia o wypłacenie kwoty 100 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, kwoty 153 zł tytułem zwrotu strat materialnych oraz kwoty 8 366,73 zł tytułem zwrotu kosztów leczenia powypadkowego, zwrotu kosztów dojazdów związanych z wypadkiem, oraz zwrotu kosztów opieki sprawowanej nad poszkodowaną, a także kwoty 1 230,99 zł tytułem utraconych dochodów.

Po przeprowadzeniu postępowania likwidacyjnego, decyzją z dnia 16 września 2014 roku pozwany poinformował pełnomocnika E. S. (2) o przyznaniu powódce odszkodowania w kwocie 4 956,72 zł, na którą złożyły się: zadośćuczynienie w kwocie 4 000 zł, 803,72 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdów do placówek medycznych oraz kwota 153 zł tytułem zwrotu kosztów zniszczonych rzeczy. W wyniku złożenia przez pełnomocnika poszkodowanej odwołania od powyższej decyzji, pismem z dnia 21 października 2014 roku ubezpieczyciel przyznał powódce dodatkowe odszkodowanie w kwocie 490,46 zł z tytułu zwrotu kosztów leczenia, a po kolejnym odwołaniu, pismem z dnia 6 listopada 2014 roku pozwany przyznał powódce kwotę 1 357,55 zł tytułem zwrotu kosztów dojazdu.

E. S. (1) na skutek zdarzenia z dnia 22 października 2013 roku doznała urazu głowy, stłuczenia mózgu, urazu kręgosłupa w odcinku szyjnym z zespołami bólowymi oraz urazu psychicznego. Ustalony przebieg leczenia powódki i obrazy radiologiczne wskazują, że w zakresie ortopedii i traumatologii narządu ruchu uszkodzenia części szyjnej kręgosłupa były małe, dominowały objawy ze strony układu nerwowego. Poszkodowana już przed zdarzeniem korzystała z leczenia rehabilitacyjnego z powodu bólów kręgosłupa. Schorzenia te, o charakterze zmian zwyrodnieniowo-dyskopatycznych, odczuwanych od wielu lat, uległy nasileniu na skutek zdarzenia. E. S. (1) nie doznała obrażeń w zakresie układu nerwowego. Doznane obrażenia skutkowały jednak wystąpieniem zaburzeń adaptacyjnych. Powódka wciąż kontynuuje leczenie u neurologa, korzysta z zabiegów rehabilitacyjnych, w zależności od ich dostępności, a ponadto, średnio co 4 – 5 miesięcy uczęszcza na wizyty do psychiatry, jednakże nie pozostaje to w związku przyczynowo-skutkowym z wypadkiem. Powódka po zdarzeniu przyjmowała leki: A. K., I., P. I., L., E., A. E., A., T., S. M., A., I., A., T., C..

Z powodu przebytego urazu głowy ze stłuczeniem mózgu w wypadku komunikacyjnym w dniu 22 października 2013 roku, bez objawów ogniskowego uszkodzenia mózgu, móżdżku, według tabeli oceny procentowego uszczerbku na zdrowiu z przyczyn neurologicznych powódka doznała 7 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu.

Skutki psychologiczno-psychiatryczne doznanego przez powódkę urazu odpowiadają nasileniem długotrwałemu uszczerbkowi na zdrowiu w wysokości 5 %.

Z uwagi na odczuwane dolegliwości powódka nie mogła sprawnie wykonywać podstawowych czynności codziennych oraz domowych. W trakcie leczenia nad powódką pomagali jej pozostali domownicy: mąż oraz syn, wożąc powódkę na zmianę na wizyty lekarskie oraz na zabiegi rehabilitacyjne. E. S. (1) z medycznego punktu widzenia nie wymagała jednakże opieki osób trzecich. W związku z koniecznością podjęcia leczenia powódka zmuszona była ponieść wydatki na zakup leków w łącznej wysokości 717,21 zł, a także zakup kołnierza ortopedycznego typu F. w kwocie 35 zł.

W okresie od 22 października 2014 roku do 28 lutego 2015 roku E. S. (1) w związku z przedmiotowym zdarzeniem przebywała na kolejnych zwolnieniach lekarskich. W dacie zdarzenia powódka pracowała zawodowo i uzyskiwała dochód miesięczny w wysokości minimalnego wynagrodzenia miesięcznego ustalanego na dany rok rozporządzeniem Rady Ministrów. W 2012 roku wynagrodzenie to wynosiło 1 500 zł brutto, w 2013 roku – 1 600 zł brutto (1 181,38 zł netto), a w 2014 roku – 1 680 zł brutto (1 182,30 zł netto). W związku z przebywaniem na skutek zdarzenia z dnia 22 października 2014 roku na zwolnieniu lekarskim powódka w kolejnych miesiącach uzyskiwała zmniejszone dochody – w listopadzie 2014 roku w wysokości 778,59 zł, w grudniu 2014 roku i w styczniu 2015 roku – 922,52 zł, w lutym 2015 roku – 874,50 zł.

E. S. (1) jest osobą doświadczoną życiowo. Pozostawała w związku małżeńskim, gdzie wobec niej stosowana była przemoc. W związku z powyższym podjęła terapię i rozwiodła się. Dziesięć dni przed wypadkiem ponownie zawarła związek małżeński. Na skutek obrażeń doznanych w wypadku bardzo długo przeżywała, co będzie dalej i czy ułoży się jej w nowym małżeństwie. Straciła wiarę w siebie. Unikała kontaktu z ludźmi, bała się pytań i rozmów o wypadku. Przez dłuższy czas bała się również podjechać do skrzyżowania, ponieważ odczuwała duży stres. Nie dawała sobie z tym rady i z tego względu zwróciła się o pomoc do psychologa. Dzięki rozmowom z psychologiem odzyskała wiarę w siebie. Samochodem zaczęła jeździć parę miesięcy po wypadku.

Sąd Rejonowy wskazał, na podstawie jakich dowodów ustalił powyższy stan faktyczny, uznając za wiarygodne zarówno dowody z dokumentów jak i dowody osobowe.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd Rejonowy uznał powództwo za częściowo zasadne, wskazując w pierwszej kolejności, iż zasada odpowiedzialności pozwanego za szkodę pozostawała bezsporna.

Wobec faktu, że do powstania szkody doszło na skutek zderzenia pojazdów, podstawę prawną roszczenia o zapłatę stanowią przepisy Kodeksu cywilnego normujące odpowiedzialność samodzielnych posiadaczy pojazdów wprawianych w ruch za pomocą sił przyrody, a więc art. 436 § 1 k.c. w związku z art. 435 § 1 k.c. oraz art.436 § 2 k.c. i art. 415 k.c.

Zgodnie z art. 822 § 1 i § 4 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

W myśl art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 392) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Zgodnie zaś z art. 35 tej ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Zgodnie z art. 444 § 1 k.c. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia naprawienie szkody obejmuje wszelkie wynikłe z tego powodu koszty. Natomiast w myśl przepisu art. 445 § 1 k.c. w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Skutkiem zderzenia pojazdów było powstanie szkody niemajątkowej przejawiającej się w cierpieniach fizycznych i psychicznych doznanych przez E. S. (1).

Powódka doznała skręcenia części szyjnej kręgosłupa, z towarzyszącymi objawami neurologicznymi, natomiast dolegliwości ze strony części lędźwiowej kręgosłupa nie mają związku z wypadkiem; uzasadnione było stosowanie nagrzewania lampą Sollux, diadynamiki oraz laseroterapii połączonego z ćwiczeniami czynnymi wolnymi i izometrycznymi kręgosłupa szyjnego w okresie od 17 do 28 marca 2014 roku, a także masażu ręcznego części szyjnej i piersiowej kręgosłupa w okresie od 28 kwietnia do 9 maja 2014 roku. Po leczeniu powinno nastąpić przywrócenie fizjologicznej lordozy szyjnej, a późniejsze zabiegi mogły mieć uzasadnienie w zakresie dolegliwości neurologicznych oraz wywierać korzystny wpływ na stan psychiczny opiniowanej. Obecnie powódka nie wymaga stosowania leków ani innych środków. Nie doznała ona w związku z tym urazem trwałego uszczerbku na zdrowiu. Powódka nie wymagała i nie wymaga opieki i zastępstwa innych osób.

Powódka doznała również urazu głowy ze stłuczeniem mózgu. Stwierdzone drobne wielopoziomowe uwypukliny tarcz międzykręgowych są zmianami wynikającymi ze schorzenia samoistnego, jakim są zmiany zwyrodnieniowe-dyskopatyczne. Z powodu przebytego urazu głowy ze stłuczeniem mózgu powódka doznała 7 % długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Brak jest u powódki objawów uszkodzenia korzeniowego i brak ograniczeń ruchowych kręgosłupa szyjnego.

W wyniku doznanego urazu powódka doznała obrażeń skutkujących również wystąpieniem zaburzeń adaptacyjnych o obrazie reakcji lękowo-depresyjnej. Biegli opiniujący w zakresie zdrowia psychicznego powódki uwzględnili przy tym, że powódki już wcześniej występowały zaburzenia czynnościowe. Skutki doznanego przez powódkę urazu odpowiadają nasileniem długotrwałemu uszczerbkowi na zdrowiu w wysokości 5 %.

Sąd Rejonowy dodał, że charakter i następstwa obrażeń powódki ocenił w oparciu o opinie biegłych, a ustalony przez biegłych na podstawie przepisów z zakresu ubezpieczenia społecznego uszczerbek na zdrowiu miał jedynie walor pomocniczy.

Zadośćuczynienie ma mieć przede wszystkim charakter kompensacyjny. W związku z powyższym jego wysokość powinna przedstawiać jakąś ekonomicznie odczuwalną wartość, a jednocześnie nie może być nadmierną w stosunku do doznanej krzywdy. Oceniając jej rozmiar, należy wziąć pod uwagę całokształt okoliczności sprawy, w tym: czas trwania i stopień intensywności cierpień fizycznych i psychicznych, nieodwracalność skutków urazu (kalectwo, oszpecenie), rodzaj wykonywanej pracy, szanse na przyszłość, wiek poszkodowanego, poczucie nieprzydatności społecznej, bezradność życiową, postawę sprawcy i inne czynniki podobnej natury.

Przy ustalaniu wysokości odpowiedniej sumy zadośćuczynienia Sąd Rejonowy wziął pod uwagę rozmiar długotrwałego uszczerbku na zdrowiu powódki (5 % i 7 %), rodzaj obrażeń powódki, rozmiar cierpień fizycznych i psychicznych związanych z obrażeniami po wypadku, dyskomfort psychiczny związany z niewątpliwymi cierpieniami fizycznymi.

W wyniku doznanych obrażeń ciała u powódki wystąpiły dolegliwości bólowe, których charakter był zróżnicowany w zależności od stadium leczenia jego skutków. W pierwszym okresie (bezpośrednio po wypadku) przez kilka godzin powódka odczuwała dolegliwości powypadkowe w postaci bólu głowy, bólu kręgosłupa szyjnego, których natężenie uaktywniło się u niej ze znacznym natężeniem w następnych dniach. Po rozpoczęciu leczenia farmakologicznego oraz zabiegów fizjoterapeutycznych, bóle kręgosłupa szyjnego zmniejszały się, natomiast bólowa niewydolność kręgosłupa szyjnego nadal się utrzymywała przez kilka tygodni, w tym czasie powódka doznała trudności w wykonywaniu obowiązków pracowniczych oraz domowych. Niemniej jednak powódka w tym okresie nie wymagała pomocy osób trzecich, choć musiała uważać na wykonywanie wszystkich czynności, które powodowały wysiłek fizyczny, żeby uraz się nie powiększył.

Na rozmiar krzywdy doznanej przez powódkę miała również wpływ okoliczność, że skutki uczestnictwa w zdarzeniu miały bezpośrednie przełożenie na wykonywaną pracę zawodową o charakterze fizycznym, co w sposób oczywisty obciąża kręgosłup.

Sąd Rejonowy wziął pod uwagę również niewątpliwe cierpienia psychiczne powódki – stres, lęki, obawy o swoje życie, zdrowie, nowe małżeństwo, które wiązały się z przedmiotowym zdarzeniem. Powódka ma za sobą nieudany związek małżeński, w trakcie którego doznała przemocy domowej ze strony ówczesnego męża, co bez wątpienia miało wpływ na jej życie emocjonalne, gdyż jak sama przyznała – korzystała wówczas z pomocy psychologicznej. Na 10 dni przed wypadkiem powódka zawarła związek małżeński z obecnym mężem. Bez wątpienia w związku ze zdarzeniem mogła odczuwać negatywne przeżycia, iż powoli, stopniowo osiągana stabilizacja i bezpieczeństwo życiowe, znów uległo zachwianiu.

W ocenie Sądu Rejonowego zasądzona tytułem zadośćuczynienia kwota 20 000 zł, łącznie z wcześniej wypłaconą powódce z tego tytułu kwotę 4 000 zł, jest kwotą adekwatną do rozmiaru krzywdy powódki.

Na podstawie art. 444 § 1 k.c. Sąd Rejonowy uwzględnił żądanie powódki zapłaty odszkodowania obejmującego dochody utracone przez powódkę w związku z koniecznością korzystania ze zwolnienia lekarskiego w okresie do 22 października 2013 roku do 28 lutego 2014 roku, w wysokości różnicy pomiędzy minimalnym wynagrodzeniem otrzymywanym przez powódkę a rzeczywistymi dochodami w okresie korzystania ze zwolnienia lekarskiego.

Za niezasadne Sąd pierwszej instancji uznał roszczenie powódki z tytułu zwrotu kosztów opieki sprawowanej przez osoby trzecie, gdyż powódka po wypadku takiej pomocy nie wymagała.

Sąd Rejonowy uznał za nieudowodnione żądanie przez powódkę na podstawie art. 444 § 2 k.c. renty z tytułu zwiększonych potrzeb, gdyż powódka nie wymaga leczenia farmakologicznego ani sprawowania nad nią opieki. Sąd Rejonowy zaznaczył przy tym, że koszty poniesione przez powódkę w związku z leczeniem zostały jej zwrócone w postępowaniu likwidacyjnym.

Rozstrzygnięcie o odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd Rejonowy uzasadnił art. 481 § 1 k.c. oraz art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, zgodnie z którym zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie.

Zgłoszenie szkody ubezpieczycielowi nastąpiło w dniu 18 sierpnia 2014 roku i pozwany ubezpieczyciel pozostawał w zwłoce z zapłatą świadczenia dochodzonego przez powódkę tytułem zadośćuczynienia i odszkodowania po upływie 30 dni od daty zgłoszenia szkody, tj. od dnia 18 września 2014 roku.

Na podstawie art. 100 k.p.c. Sąd Rejonowy stosunkowo rozdzielił koszty procesu, wskazując, iż powódka wygrała niniejszą sprawę w 85 %.

Powódka poniosła: część opłaty od pozwu w kwocie 300 zł, wynagrodzenie fachowego pełnomocnika w kwocie 2 400 zł (na podstawie § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych wg stanu na dzień wniesienia pozwu), opłatę od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł i zaliczkę na wynagrodzenie biegłych w wysokości 800 zł, która została w całości wydatkowana. Strona pozwana natomiast poniosła wynagrodzenie fachowego pełnomocnika w kwocie 2 400 zł (stosownie do treści § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych wg stanu na dzień wniesienia pozwu) i opłatę od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł. Suma kosztów procesu wynosi 5 934 zł, pozwany powinien ponieść ich część w kwocie 5 043,90 zł i Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powódki różnicę pomiędzy kosztami, jakie ubezpieczyciel powinien ponieść, a kosztami rzeczywiście poniesionymi.

Na podstawie art. 113 ust. 1 i ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 roku, Nr 167, poz. 1398, ze zm.) w zw. z art. 100 k.p.c. Sąd Rejonowy nakazał ściągnąć na rzecz Skarbu Państwa reprezentowanego przez Prezesa Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie: od powódki z zasądzonego w pkt I. wyroku roszczenia oraz od pozwanego kwoty wynikające ze stosunkowego rozdzielenia nieuiszczonych kosztów sądowych.

*

Apelację od tego wyroku wniósł pozwany (...) Spółka Akcyjna w S., zaskarżając wyrok Sądu Rejonowego w części, tj. w punkcie I. w zakresie zadośćuczynienia ponad kwotę 10 000 zł oraz w punktach III., IV. i V.

Pozwany zarzucił zaskarżonemu wyrokowi naruszenie art. 445 § 1 k.c. poprzez jego błędną wykładnię poprzez pominięcie kryteriów dla ustalenia wysokości dochodzonego zadośćuczynienia w zakresie tego, że kwota należnego zadośćuczynienia powinna mieścić się w rozsądnych granicach, przez co nie może być wygórowana i powinna stanowić sumę odpowiednią do rozmiaru doznanej przez powódkę krzywdy a nie prowadzić do wzbogacenia powódki.

Pozwany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa w zaskarżonej części oraz rozstrzygnięcie o kosztach procesu według norm prawem przepisanych, a także o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego zwrotu kosztów procesu za drugą instancję.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pozwanego nie jest zasadna.

Sąd Rejonowy poczynił w sprawie prawidłowe ustalenia faktyczne i ocenił dowody zgodnie z dyspozycją art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy przyjmuje te ustalenia faktyczne za własne, przy czym podkreślić należy, że pozwany nie podniósł żadnych zarzutów dotyczących stanu faktycznego sprawy, a jednie zarzut naruszenia prawa materialnego w zakresie ustalenia odpowiedniej sumy zadośćuczynienia należnego powódce i to tylko w zakresie ponad kwotę 14 000 zł (4 000 zł przyznane w postępowaniu likwidacyjnym i 10 000 zł zasądzone w niniejszym procesie).

W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy prawidłowo zastosował w sprawie przepisy prawa materialnego, w szczególności właściwie ustalił wysokość zadośćuczynienia należnego powódce, a ten zarzut apelacyjny nie może zostać podzielony.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że skarżący zarzucił zaskarżonemu orzeczeniu błędną wykładnię art. 445 § 1 k.c., podczas gdy analiza treści tego zarzutu i uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia wskazują, że Sąd pierwszej instancji dokonał prawidłowej wykładni art. 445 § 1 k.c., podkreślając kompensacyjny charakter zadośćuczynienia oraz jego ekonomiczną adekwatność do rozmiaru krzywdy powódki. Tym samym naruszenia prawa materialnego można byłoby co najwyżej upatrywać w nieprawidłowym zastosowaniu art. 445 § 1 k.c. polegającym na ustaleniu odpowiedniej sumy zadośćuczynienia na rażąco zawyżonym poziomie.

W tym zakresie Sąd Okręgowy nie stwierdza jednak wyjścia przez Sąd pierwszej instancji poza granice uznania sędziowskiego i nie można przyjąć, aby kwota zadośćuczynienia przyznana powódce była nieodpowiednia w stopniu rażącym. Sąd Rejonowy należycie uzasadnił kryteria, które wziął pod uwagę przy tej ocenie, a Sąd Odwoławczy mógłby zmienić zaskarżony wyrok tylko w sytuacji, gdyby była to kwota rażąco zawyżona (por. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 listopada 2004 roku, sygn. I CK 219/04, Lex nr 146356).

Przy ustalaniu odpowiedniej sumy zadośćuczynienia należało mieć na uwadze, że w wyniku przedmiotowego wypadku drogowego E. S. (1) doznała stłuczenia mózgu, urazu kręgosłupa w odcinku szyjnym z zespołami bólowymi oraz urazu psychicznego (zaburzeń adaptacyjnych o obrazie reakcji lękowo-depresyjnej). Łącznie stwierdzono u niej 12 % uszczerbku na zdrowiu.

Powódka przebywała w szpitalu przez okres 10 dni, kontynuowała następnie leczenie w Poradni Neurologicznej oraz korzystała z pomocy psychologicznej, a także z zabiegów rehabilitacyjnych. Wprawdzie nie wymagała stałej pomocy innych osób, jednakże doznane urazy wiązały się z przebywaniem przez nią przez na zwolnieniu lekarskim od 22 października 2014 roku do 28 lutego 2015 roku oraz ograniczeniem w wykonywaniu czynności wymagających wysiłku fizycznego.

W pierwszym okresie (bezpośrednio po wypadku) przez kilka godzin powódka odczuwała dolegliwości powypadkowe w postaci bólu głowy, bólu kręgosłupa szyjnego, których natężenie uaktywniło się u niej ze znacznym natężeniem w następnych dniach. Po rozpoczęciu leczenia farmakologicznego oraz zabiegów fizjoterapeutycznych, bóle kręgosłupa szyjnego zmniejszały się, natomiast bólowa niewydolność kręgosłupa szyjnego utrzymywała przez kilka tygodni.

Sąd Rejonowy słusznie zwrócił też uwagę na cierpienia psychiczne powódki związane ze stresem i lękiem, obawami o swoje życie i zdrowie, a także o swoją przyszłość zawodową i osobistą, zwłaszcza w kontekście zawartego 10 dni przed wypadkiem związku małżeńskiego.

Całokształt tych okoliczności nie pozwala uznać kwoty zadośćuczynienia 24 000 zł za rażąco wygórowaną.

Skarżący nie sformułował zarzutów naruszenia przepisów prawa procesowego w zakresie rozstrzygnięć o kosztach procesu i o nieuiszczonych kosztach sądowych. Sąd Odwoławczy z urzędu uwzględnia zaś tylko naruszenie prawa materialnego oraz nieważność postępowania (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 roku, sygn. II CSK 400/07, Lex nr 371445). Wobec oddalenia apelacji pozwanego nie było podstaw do zmiany tych rozstrzygnięć.

Apelacja pozwanego została oddalona w całości, toteż na podstawie art. 98 § 1 i § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. pozwany powinien zwrócić powódce koszty postępowania odwoławczego w postaci wynagrodzenia pełnomocnika – radcy prawnego w stawce minimalnej wynikającej z § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Z tych względów na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Agnieszka Kędra
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sądu Okręgowego Andrzej Mikołajewski,  Sędzia Sądu Okręgowego Joanna Misztal-Konecka ,  Sądu Okręgowego Dorota Modrzewska-Smyk
Data wytworzenia informacji: