Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VIII U 1621/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Lublinie z 2016-01-25

Sygn. akt VIII U 1621/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 stycznia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Iwona Jawor –Piszcz

Protokolant sekretarz sądowy Monika Zięba

po rozpoznaniu w dniu 21 stycznia 2016 roku w Lublinie

sprawy (...) (...)w L.

i M. M. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o ustalenie istnienia obowiązku ubezpieczenia społecznego

na skutek odwołań (...) (...)w L. i M. M. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 3 września 2015 roku znak (...)/ (...)- (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza iż M. M. (1) podlega obowiązkowym ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu od 1 kwietnia 2015 roku jako pracownik (...) (...)w L.

Sygn. akt VIII 1621/15

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 3 września 2015 roku stwierdził, że M. M. (1) z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Spółka z o.o. w L. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu, wypadkowemu oraz chorobowemu od dnia 1 kwietnia 2015 roku.

W uzasadnieniu organ rentowy, powołując się na przepisy art. 83 ust. l. pkt l, art. 11 ust. l, art. 12 ust. l, art. 13 pkt l, art. 68 ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz.U. 2015 poz. 121 tekst jednolity ze zm.) oraz z art. 58 § l k.c., art. 210 § l k.s.h. wskazał, iż umowa o pracę z dnia 1 kwietnia 2015 roku jest nieważna bowiem została zawarta przez W. J. (1), który posiadał pełnomocnictwo do reprezentowania Spółki z o.o. (...) w L. przed jednostkami administracji publicznej i samorządowej oraz innymi podmiotami z prawem do zawierania umów, poświadczania i podpisywania dokumentów urzędowych oraz odbioru dokumentów, zatem nie do reprezentowania Spółki w umowie zawartej z członkiem Zarządu. Zdaniem ZUS wobec powyższego należy uznać, iż umowa o pracę z wnioskodawczynią została zawarta z naruszeniem wymogu formalnego z art. 210 k.s.h. i tym samym, na mocy art. 58 § 1 k.c., jako sprzeczna z ustawą jest nieważna (wyroki SN z dnia 15 czerwca 2005r. II PK 276/04, z dnia 15 czerwca 2012r. II CSK 217/11, z dnia 29 stycznia 2014r. II PK 124/13). Kolejno organ rentowy podniósł, iż Spółka (...) od dnia 14 marca 2008 roku tj. od momentu zarejestrowania realizowała projekty, a z załączonej dokumentacji można wnioskować, iż w ich realizacji brała udział M. M. (1) pełniąc funkcję członka Zarządu. Natomiast umowa o pracę z M. M. (1) została zawarta dopiero od dnia 1 kwietnia 2015 roku, co w ocenie organu rentowego było celowym działaniem stron mającym na celu uzyskanie prawa do świadczeń - zasiłku chorobowego, a następnie macierzyńskiego. Wobec powyższego ZUS wywiódł, iż wnioskodawczyni nie spełnia warunków do objęcia ubezpieczeniami społecznymi pracowników wynikających z art. 6 ust. l pkt l ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (decyzja k.43-47akt ZUS.).

Dnia 7 października 2015 roku odwołania od decyzji wnieśli M. M. (1) oraz Spółka z o.o. (...) w L., domagając się zmiany zaskarżonej decyzji poprzez ustalenie, iż M. M. (1) podlega ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę u płatnika składek (...) Spółka z o.o. w L..

W uzasadnieniu swego stanowiska odwołujący zarzucili, iż ZUS nie wyjaśnił wszystkich okoliczności faktycznych i bezpodstawne uznał, że umowa o pracę zawarta w dniu 1 kwietnia 2015 roku pomiędzy (...) spółka z o.o. reprezentowaną przez Prezesa Zarządu R. J. (1) oraz pełnomocnika W. J. (1), a M. M. (1) jako pracownikiem została zawarta z naruszeniem przepisu art. 210§1 k.s.h. Podnieśli, iż przy zawieraniu w/w umowy Spółka była reprezentowana przez pełnomocnika powołanego uchwałą wspólników, w granicach pełnomocnictwa do zawierania umów z członkami zarządu, zgodnie z uchwałą podjętą w dniu 18 kwietnia 2008 roku podczas Zgromadzenia Wspólników Spółki. Zatem spełnione zostały wymagania art. 210 § l k.s.h. i umowa o pracę zawarta pomiędzy pracownikiem M. M. (1), a (...) jest zawarta prawidłowo, a nadto wskazali, iż była wykonywana zgodnie z postanowienia umowy. Pracownik wykonywał pracę określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, zaś pracodawca zatrudnił pracownika za wynagrodzeniem, co realizuje przesłanki art. 22 § l k.p. Odwołujący powołali się nadto na wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 stycznia 2010 roku II PK 178/09, podnosząc, iż możliwe jest także zawarcie ważnej i skutecznej umowy o pracę pomiędzy spółką z o.o. i członkiem zarządu, przez przystąpienie do jej faktycznego wykonywania. Spółka jako pracodawca wyraziła przez właściwy do jej reprezentacji organ w sposób nie budzący wątpliwości wolę zatrudniania członka zarządu spółki na stanowisku projektanta, a jednocześnie z czynności faktycznie podjętych przez strony wynika , że miało miejsce zobowiązanie się pracownika do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem oraz zobowiązanie się pracodawcy do zatrudniania pracownika za wynagrodzeniem. Wobec powyższego odwołujący wywiedli, iż wnioskodawczyni tytułu zawartej umowy o pracę podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym od dnia 1 kwietnia 2015 roku (odwołania k. 2-8, k.23-31).

W odpowiedzi na odwołania organ rentowy wniósł o ich oddalenie podnosząc argumentację jak w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie k.11-13,33-34).

Strony podtrzymały na rozprawie swoje stanowiska (protokół rozprawy k59).

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

M. M. (1) urodziła się dnia (...). (...) (...) uzyskując dyplom z zakresu Architektury i Urbanistyki . Po zdobyciu doświadczenia zawodowego w okresie pracy w Spółce z o.o. (...) w W. na stanowisku majstra i koordynatora dokumentacji projektowej, uzyskała z dniem 8 października 2008 roku uprawnienia architekta (akta osobowe k. 10 ).

(...) J. i M. M. (1) są dla siebie osobami obcymi. Obie posiadają uprawnienia architektów. Poznały się w okresie odbywania praktyk studenckich M. M. (1) w (...) Spółka z o.o. w L.. W tym czasie R. J. (1) pracowała jako architekt w (...), gdzie M. M. (1) miała praktyki studenckie. Obie w tym czasie rozpoczęły ze sobą współpracę w zakresie wykonywania projektów. (...) J. była architektem z uprawnieniami, zaś M. M. (1) jako projektant nie posiadający jeszcze uprawnień wykonywała czynności projektanta nabierając doświadczenia zawodowego, realizując zadania dla R. J. (1) (zeznania R. J. k. 46v., M. M. k.44v.).

W dniu 7 lutego 2008 roku M. M. (1) i R. J. (1) zawarły umowę o zawiązaniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (...) w L.. Przedmiotem działalności Spółki jest prowadzenie działalności w zakresie architektury, inżynierii, specjalistycznego projektowania (akty notarialne z dnia 7 lutego 2008 roku i z dnia 27 lutego 2008 roku k. 10). Wspólnicy mają równe udziały w Spółce. Spółka ma dwuosobowy Zarząd w osobach R. J. (1) – Prezes Zarządu i M. M. (1) – Wiceprezes Zarządu (akt notarialny z dnia 7 lutego 2008 roku k. 10). Członkowie Zarządu kierują sprawami Spółki, zakres obowiązków nie został rozdzielony pomiędzy członkami Zarządu, decyzje podejmują wspólnie, dzieląc się w miarę potrzeby obowiązkami. Zakres kompetencji członków Zarządu wynika z potrzeby funkcjonowania Spółki i sprowadza się do wyszukiwania podmiotów zlecających Spółce wykonanie projektów, zawierania umów o wykonanie projektów, reprezentowania Spółki na zewnątrz, a także wykonywania czynności technicznych związanych z prowadzeniem konta bankowego, zawarciem umów z bankiem, zawarciem umowy i współpracą z księgową, przygotowywaniem i opracowywaniem dokumentów dla księgowej tj. przygotowywanie faktur, raportów kasowych, dostarczanie wyciągów bankowych, zawieranie umów dotyczących spraw związanych z wynajmowaniem lokalu, usługami telekomunikacyjnymi (zeznania R. J. k.46, M. M. k.45). Spółka zawarła umowę w zakresie prowadzenia księgowości z biurem podatkowym (zeznania R. J. k. 46). Natomiast poszczególne projekty architektoniczne, które do realizacji przyjmowała Spółka sporządzane były przez R. J. (1) i M. M. (1), ewentualnie innych architektów oraz konstruktorów współpracującymi ze Spółką na podstawie zawartych umów o dzieło. Każdy projekt po sporządzeniu wymagał dokonania czynności sprawdzenia i stosowna informacja o osobie architekta-projektanta i o osobie architekta-sprawdzającego była zamieszczana na projekcie. R. J. (1) i M. M. (1) sprawdzenia projektów dokonywały sobie nawzajem, z reguły bez zawierania dodatkowej umowy (zeznania R. J. k.47). Spółka współpracuje także ze stażystami oraz ze studentami architektury w zakresie wykonania czynności wykończenia projektów (zeznania R. J. k.47).

Spółka zawiera z członkami Zarządu corocznie szereg umów w zakresie wykonania projektów architektonicznych oraz zarwała umowę zlecenie z R. J. (1) w zakresie wykonywania prac porządkowych i konserwacyjnych w lokalu od dnia 1 kwietnia 2015 roku umowę o pracę na czas nieokreślony z M. M. (1). Przedmiotowe umowy zawarte zostały w formie pisemnej, w imieniu Spółki umowy podpisał pełnomocnik Spółki (...) powołany uchwałą (...) (zeznania R. J. k.47v, w. J. k. 56v). W dniu(...) roku odbyło się Nadzwyczajne Zgromadzenie Wspólników Spółki, na którym podjęta została uchwała (...) o powołaniu pełnomocnika (...) spółki z o.o. dla zawierania wszelkich umów z osobami pełniącymi funkcję członka Zarządu w osobie W. J. (1) (protokół, uchwała k. 10).

M. M. (1) z tytułu realizowanych umów o dzieło osiągnęła przychody w Spółce za lata 2013, 2014 na poziomie ok. 100 000 zł rocznie (informacja US k. 55)

Zgodnie z umową zawartą dnia 1 kwietnia 2015 roku M. M. (1) została zatrudniona na stanowisku projektanta z określeniem miejsca pracy biuro Spółki w L., przy ul. (...) (...), z wynagrodzeniem 6 000 zł. miesięcznie. M. M. (1) przeszła wstępne szkolenie bhp dnia 1 kwietnia 2015 roku, uzyskała zaświadczenie lekarskie o braku przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania przedmiotowej pracy dnia 3 kwietnia 2015 roku (akta osobowe k. 10).

Spółka w dniu 6 listopada 2014 roku podpisała umowę długoterminową na wykonanie projektu zespołu budynków mieszkalnych w L. z (...) w L.. Umowa określała wykonanie projektu obejmującego zespół budynków o łącznej powierzchni użytkowej 10 000m (( 2)) przy maksymalnym wykorzystaniu powierzchni zabudowy na określonej umową działce, z wykonaniem projektu zagospodarowania terenu, w tym terenów zielonych, dróg, infrastruktury terenu, a także wykonania prac przedprojektowych określonych umową oraz uzyskanie odpowiednich prawomocnych pozwoleń budowlanych oraz prawomocnych pozwoleń na wykonanie ciągów komunikacyjnych i sieci zewnętrznych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania osiedla. Ogólna wartość zawartej umowy określona została na kwotę 700 000 zł. Umowa zakładała wykonanie poszczególnych etapów w określonym czasie, ze wskazaniem terminów płatności w zależności od wykonanego etapu (umowa z dnia 6 listopada 2014 roku, harmonogram prac k. 52). W czasie zawarcia przedmiotowej umowy R. J. i M. M. (1) rozmawiały o zawarciu z M. umowy o pracę celem realizacji umowy ze Spółką (...)- (...) (...) w L. i ustaliły, iż architektem - sprawdzającym projekt będzie R. J. (1), architektem-projektantem M. M. (1) w ramach umowy o pracę, która zostanie zawarta po przedłożeniu przez zamawiającego decyzji o ustaleniu warunków zabudowy, stanowiącej konieczny dokument do rozpoczęcia prac nad projektem (zeznania R. J. k. 58, M. M. k. 45v). Zgodnie z umową Spółka (...) otrzymała projekt decyzji o warunkach zabudowy dnia 31 marca 2015 roku. Pierwszy etap umowy obejmował uzyskanie stosownych decyzji środowiskowych i dokumentów zezwalających na rozbiórkę obiektów, wykonanie projektu koncepcyjnego i wystąpienie z wnioskami o wydanie warunków na dostawy mediów oraz uzyskanie w tym zakresie stosownych decyzji, wykonanie projektu pierwszego budynku włącznie z projektami branżowymi, zaprojektowaniem infrastruktury terenu i wykonanie projektu budowlanego wraz z uzyskaniem pozwolenia na budowę budynku nr (...). Umowa zakładała przygotowanie przez (...) kompletu materiałów marketingowych (zeznania M. M. k 45v.,umowa z dnia 6 listopada 2014 roku, harmonogram prac k. 52).

M. M. (1), od dnia 1 kwietnia 2015 roku pracowała codziennie w siedzibie Spółki w godzinach od 9 do 17, realizując zadania związane z wykonaniem umowy ze Spółką (...)- (...) (...) w L..

W zakresie obowiązków wnioskodawczyni miała sporządzić koncepcję urbanistyczną całego zespołu budynków wraz z układem drogowym oraz opracować we współpracy z poszczególnymi branżami koncepcję infrastruktury technicznej dla całego osiedla mieszkaniowego, przy uprzednim pozyskaniu map, dokumentacji geotechnicznej, raportu o oddziaływaniu inwestycji na środowisko i dokonania uzgodnień w Urzędzie Miejskim w koniecznym dla inwestycji zakresie (umowa z dnia 6 listopada 2014 roku k. 52, zeznania R. J. k. 57v.,46v-47, M. M. k45v., 58-58v). Do jej obowiązku należało sporządzenie architektonicznego projektu budynku pierwszego - rzutów kondygnacji podstawowych – garażu, przyziemia, kondygnacji mieszkalnych powtarzalnych i ostatniej kondygnacji wraz z opisem koncepcji.

Realizując powyższe obowiązki spotykała się wielokrotnie z inwestorem, sukcesywnie uzgadniając poszczególne założenia, z projektantami branż w zakresie infrastruktury terenu celem uzgodnienia możliwych rozwiązań instalacyjnych dla planowanego osiedla, a także spotykała się z przedstawicielami handlowymi w celu ustalenia materiałów budowlanych i rozwiązań technicznych do zastosowania w projektowanym zespole. Dokonywała czynności związanych z wystąpieniem o wydanie decyzji budowlanych w zakresie realizowanej inwestycji w tym także wynikających z konieczności wykonania pełnego uzbrojenia terenu na potrzeby nowo tworzonego osiedla. Koordynowała projekty branżowe w zakresie infrastruktury terenu projektowanego osiedla, załatwiała formalności w urzędach, dokonywała uzgodnień warunków technicznych infrastruktury osiedla. W zakresie obowiązków pracowniczych M. M. (1) realizowała także mniejsze projekty architektoniczne : budynku mieszkalnego z usługami, wymiany okien, dachu, kolorystyki elewacji, docieplenia ścian zewnętrznych (projekty k. 10, zeznania M. M. k. 45 v.). Służbowo, w zakresie realizacji obowiązków pracowniczych podlegała R. J. (1) Prezesowi Zarządu, która wydawała jej polecenia w zakresie potrzeby dokonania poszczególnych czynności i sprawdzała jej pracę, celem dotrzymania terminów z harmonogramu umowy zawartej ze Spółką (...)- (...) (...)w L. (zeznania M. M. k. 58 v.). Z tytułu wykonywanej umowy o pracę wnioskodawczyni otrzymywała co miesiąc wynagrodzenie (listy płac k. 10).

W dniu 1 czerwca 2015 roku M. M. (1) stała się niezdolna do pracy, zaś dnia (...) urodziła dziecko. Obecnie przebywa na urlopie macierzyńskim (ewidencja czasu pracy k. 10).

Do dnia 1 czerwca 2015 roku wnioskodawczyni wykonała większość zaplanowanych prac dla wykonania etapu związanego z wykonaniem projektu budynku nr (...) i projektu urbanistycznego planowanego osiedla wraz z projektem i uzgodnieniami warunków infrastruktury technicznej osiedla. Pozostałe prace związane z rozrysowaniem projektu budowlanego w zakresie niewykonanym przez M. M. (1) zostały wykonane przez studentów – stażystów oraz osoby współpracujące w ramach umowy o dzieło i polegały na wprowadzaniu danych technicznych z projektu konstrukcji budynku na projekt architektoniczny sporządzony przez wnioskodawczynię (zeznania R. J. k. 57 v.). Zakres umowy zawartej ze Spółką z o.o. (...)- (...) w L., w zakresie I etapu współpracy został wykonany i Spółka (...) otrzymała wynagrodzenie należne za wykonaną pracę. Dalsze etapy (...) Spółka (...) będzie realizowała, po zawiadomieniu przez Spółką (...)- (...) o przystąpieniu do realizacji dalszego etapu (zeznania R. J. k. 57v-58).

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka W. J. (1) oraz wnioskodawczyni M. M. (1) oraz reprezentanta Spółki (...) bowiem ich relacje są ze sobą zgodne, wzajemnie się potwierdzają oraz znajdują pełne oparcie w dokumentach :

- w zakresie czasu i okoliczności nawiązania współpracy między R. J. (1) i M. M. (1) - w aktach notarialnych (k. 52),

- zakresu obowiązków członków Zarządu - w akcie notarialnym z dnia 7 lutego 2008 roku i uchwałach wspólników (k. 52),

- zawarcia umowy ze Spółką (...)- (...) w L. na realizację projektów zespołu budynków i zadań koniecznych do zrealizowania poszczególnych prac przedprojektowych i projektowych oraz terminów tych prac - w umowie wraz z załącznikami i harmonogramie prac (k. 52),

- w zakresie udzielonego W. J. (1) pełnomocnictwa do zawarcia umów z członkami Zarządu - w protokole Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników z dnia (...)roku (k. 10),

- co do kwalifikacji zawodowych M. M. (1), koniecznych do wykonania powierzonych umową o pracę zadań oraz przejścia szkolenia wstępnego bhp i posiadania zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywani pracy – w zaświadczeniach, dyplomie, świadectwie pracy zawartych w aktach osobowych (k. 10)

­- otrzymywania wynagrodzenia za świadczoną pracę przez wnioskodawczynię – w listach płac i przekazach bankowych (k. 17 – 27 akta ZUS).

W szczególności przekonuje relacja Prezesa Zarządu i wnioskodawczyni w zakresie przyczyn, dla których wymienione ustaliły ze sobą już w 2014 roku tj. w czasie zawierania umowy ze (...)w L. podział swych ról przy realizacji projektu podnosząc, iż M. M. (1) miała zostać projektantem realizującym projekt i koordynującym projekty branżowe w zakresie infrastruktury technicznej terenu oraz osobą odpowiedzialną za uzyskanie poszczególnych pozwoleń administracyjnych i uzgodnień w zakresie warunków technicznych sieci technicznych terenu osiedla, zaś R. J. (1) będzie architektem – sprawdzającym projekt, a tym samym nie będzie brała bezpośredniego udziału w pracach projektowych. Ten podział obowiązków przekonuje jeśli zważy się, iż w tym czasie R. J. (1) prócz obowiązków jakie realizowała w Spółce (...) współpracowała także z (...) L., będąc uprzednio pracownikiem naukowym Uczelni, zaś obecnie osobą współpracującą, realizując nadal swe aspiracje naukowe (zeznania R. J. k. 46). W pełni wiarygodne są też relacje wymienionych w zakresie konieczności zawarcia umowy o pracę z M. M. (1) w zakresie realizacji zadań wynikających z umowy, bowiem analizując treść umowy, harmonogram prac uznać należy, iż przedmiotowe zadania daleko wykraczały poza ramy typowego projektu architektonicznego bowiem zgodnie z umową projektant (wnioskodawczyni) była zobowiązana do uzyskania odpowiednich prawomocnych pozwoleń na budowę oraz prawomocnych pozwoleń na wykonanie ciągów komunikacyjnych i sieci zewnętrznych niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania całego planowanego osiedla co wiązało się z koniecznością pozyskania map terenu, raportu o oddziaływania planowanej inwestycji na środowisko, wykonania projektu zagospodarowania terenu, w tym terenów zielonych, dróg, a także wykonania prac przedprojektowych określonych umową oraz wykonania prac w zakresie opracowania założeń i projektu urbanistycznego zespołu budynków, sieci infrastruktury technicznej terenu oraz opracowania układu dróg. Tak szeroki zakres zadań, co oczywiste wymagał znacznego zaangażowania czasowego i konieczności częstych spotkań z inwestorem jak i projektantami branżowymi celem dokonania wzajemnych uzgodnień, które miały charakter dynamiczny, ale także wielokrotnej bytności w urzędach, instytucjach celem wykonania zobowiązań wynikających z § 2 umowy (zeznania M. M. k. ).

Dodatkowo podnieść należy, iż z treści umowy jak i z zeznań R. J. wynika, iż wynagrodzenie za wykonaną pracę przez Spółką (...)- (...) płacone będzie etapami w zależności od zrealizowanych zadań w oparciu o harmonogram ze spływem kwoty 20 % płatności dopiero po uzyskaniu pozwolenia na budowę- koniec 2015 roku (zeznania R. J. k. 46 v). Powyższe czyni logiczny wniosek, iż zawarcie umowy o pracę z architektem realizującym powyższe zadania było konieczne także dla zabezpieczenia środków finansowych dla wnioskodawczyni bowiem w przeciwnym razie, gdyby w dalszym ciągu współpracowała ze Spółką jak uprzednio, wnioskodawczyni uzyskałaby należność dopiero po zakończeniu dzieła i uzyskaniu zezwolenia na budowę tj. z końcem 2015 roku. Tym samym M. M. (1), przez okres ponad pół roku pozostawałaby praktycznie bez środków finansowych jakie uprzednio realizując mniejsze projekty osiągała, przy jednoczesnym znacznym nakładzie pracy (informacja US o przychodach wnioskodawczyni k. 54-55).

Należy uznać także za przekonujące zeznania świadka W. J. (1), iż zawierając umowę o pracę jako pełnomocnik Spółki czynił to w ramach udzielonego mu pełnomocnictwa. Podpisał umowę, której treść, zakres jak i forma zostały uprzednio ustalone pomiędzy wspólnikami (zeznania W. J. k. 56v., R. J. k. 47). Oczywiste jest także, iż świadek nie wnikał kto przygotował sam projekt umowy bo jest to jedynie czynności techniczna, zaś dokonywanie ustaleń co do istotnych elementów umowy nie leżało w zakresie jego pełnomocnictwa.

Zgromadzone dowody z dokumentów są w pełni przekonujące i stanowią potwierdzenie faktów, okoliczności wynikających z ich treści. W szczególności brak jest podstaw do kwestionowania udzielonego w dniu 18 kwietnia 2008 roku pełnomocnictwa do reprezentowania Spółki (...) w umowach zawieranych z członkami Zarządu. Uchwała wraz z protokołem Nadzwyczajnego Zgromadzenia Wspólników została dołączana do akt sprawy (k. 10) i nie ma żadnych logicznych powodów by poddawać w wątpliwości, iż faktycznie w danym dniu pełnomocnictwo w zakresie jak wyżej zostało W. J. (1) udzielone. Podnieść należy, iż Spółka stosowała wielokrotnie praktykę zawierania szeregu umów z członkami Zarządu przy działaniu pełnomocnika W. J. (1) w imieniu Spółki w tożsamy sposób jak przy spornej umowie i okoliczności ta wynika z formy organizacyjnej i zakresu działania Spółki.

Sąd Okręgowy zważył, co następuję:

Na wstępie oceny prawnej należy podkreślić, że w świetle unormowań Kodeksu spółek handlowych dopuszczalne jest zawieranie przez spółki kapitałowe umów z członkami jej organów, w tym członkami zarządu. Kryteria, którym winna odpowiadać umowa zawierana pomiędzy spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, a członkami jej zarządu, reguluje art. 210 § 1 k.s.h. Przepis ten stanowi, iż w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników. Zgodnie z poglądem wyrażanym zarówno w orzecznictwie, jak i w doktrynie, celem tej normy prawnej jest ochrona interesów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a pośrednio także jej wspólników i wierzycieli, na wypadek konfliktu interesów, który może się ujawnić w sytuacji, gdy członek zarządu zawiera umowę "z samym sobą", a więc w sytuacji, gdy po obu stronach umowy występują te same osoby (A.Kidyba Komentarz KSH do art. 210 oraz powołany przez komentatora dorobek Doktryny, wyroki SN z dnia 11 marca 2010 r., IV CSK 413/09, LEX nr 677902, z dnia 9 września 2010 r., I CSK 679/09, LEX nr 622199, uch. SN z dnia 12 stycznia 2010 r. III CZP 120/09, Biul. SN 2010, nr 1, poz. 10). Przepis art. 210 § 1 k.s.h. nie różnicuje czynności prawnych, wobec czego dotyczy wszystkich umów między spółką, a członkiem zarządu, bez względu na to, czy mają związek z funkcją pełnioną przez niego w zarządzie spółki. Wobec tego również zawarcie umowy o pracę wymaga zachowania wymogów z art. 210 § 1 k.s.h. Wymagane jest więc do tego oświadczenie rady nadzorczej lub pełnomocnika powołanego uchwałą zgromadzenia wspólników. Wobec powyższego należało zbadać czy w przedmiotowej umowie o pracę między Spółką z o.o. (...), a członkiem Zarządu M. M. (1) , Spółkę reprezentował uprawniony podmiot.

Na gruncie niniejszej sprawy należy wskazać, że umowa o pracę została zawarta z członkiem Zarządu przez Spółkę reprezentowaną przez pełnomocnika W. J. (1) ustanowionego uchwałą nr (...)roku, podjętą przez Nadzwyczajne Zgromadzenia W. w dniu(...)i pełnomocnictwo to nie zostało odwołane. Treść podjętej uchwały i tym samym zakres udzielonego pełnomocnictwa są jednoznaczne - W. J. (1) został ustanowiony pełnomocnikiem do zawierania umów z członkami Zarządu Spółki w imieniu Spółki. Przy czym podkreślić należy, iż charakter działalności Spółki, realizowanie projektów architektonicznych przyjętych przez Spółkę do realizacji w oparciu umowy o dzieło przez członków Zarządu czynił konieczne udzielenie pełnomocnictwa W. J. (1) w treści jak w uchwale. Spółka wielokrotnie w ciągu kolejnych lat zawierała umowy o dzieło z członkami Zarządu celem wykonania zmówionego projektu architektonicznego. Zawarcie też kolejnej umowy z M. M. (1) przez pełnomocnika Spółki w oparciu o przedmiotowe pełnomocnictwo należy uznać za czyniące zadość wymogom art. 210 k.s.h. Powołany przepis nie stanowi żadnego w tym zakresie ograniczenia, nie nakazuje by pełnomocnik Spółki był ustanowiony jedynie do konkretnej czynności.

Nie można zgodzić się z twierdzeniem organu rentowego, iż tak udzielne pełnomocnictwo W. J. (1) czyni wymóg art. 210 k.s.h. za zbędny. Nieuzasadnione jest też wyprowadzenie wniosku z powołanego przepisu o konieczności podjęcia przez wspólników uchwały w zakresie udzielnia pełnomocnictwa do reprezentowania Spółki przy zawarciu ściśle określonej indywidualnie umowy. Omawiany przepis tak daleko idącego ograniczenia nie wprowadza. Dotyczy on specyficznych czynności reprezentacyjnych, które mają charakter „wewnętrzny” i udzielone pełnomocnictwo podlega ocenie wyłącznie na gruncie przepisów (...) i wobec tego podjętą zgodnie z (...) uchwałę zgromadzenia wspólników należy uznać za wystarczającą do udzielenia stosownego pełnomocnictwa (uch. SN z dnia 15 czerwca 2012 roku II CKS 217/11). Ważne jest, iż W. J. (1) realizował podjętą przez wspólników Spółki decyzję o zatrudnieniu wnioskodawczyni na umowę o pracę i w zakresie zawarcia w imieniu Spółki spornej umowy o pracę miał umocowanie wynikające z uchwały(...) , którą podjęli wspólnicy na Nadzwyczajnym Walnym Zgromadzeniu Wspólników.

Natomiast należy dodatkowo zwrócić uwagę na zagadnienie skutków jakie niesie ze sobą naruszenie wymogu art. 210 § 1 k.s.h. tj. zawarcia umowy o pracę bez pełnomocnika Spółki powołanego uchwałą zgromadzenia wspólników , także jeśli uznać, iż pełnomocnictwo W. J. (1) jest nieskuteczne bowiem , jak twierdzi ZUS, przepis art. 210 § 1 k.s.h. wymaga by pełnomocnictwo było udzielone uchwałą zgromadzenia wspólników do zawarcia zindywidualizowanej umowy o pracę, poprzez jednoznaczne określenie jej essentialii negotii.

Trzeba w tej mierze odnotować, iż skutki naruszenia przepisu art. 210 § 1 k.s.h. na gruncie prawa pracy nie są obecnie jednoznacznie oceniane. Początkowo Sąd Najwyższy przyjął, że umowa o pracę zawarta przez członka zarządu z naruszeniem przepisu art. 210 § 1 k.s.h. jest nieważna i nie może być konwalidowana za pomocą czynności dorozumianych. Wskazany pogląd uzasadniano tym, że wspomniany przepis ma charakter normy Lex specialis względem przepisu art. 3 (( 1)) § 1 k.p. i art. 29 § 1 k.p. (wyroki SN z dnia 23 stycznia 1998 r., I PKN 489/97, LEX nr 34470; z dnia 14 października 1997 r., I PKN 319/97, LEX nr 33044; z dnia 4 lipca 2007 r., I PK 12/07, LEX nr 332891). Należy jednak podkreślić, iż Sąd Najwyższy jak i sądy powszechne zmieniły powyższe stanowisko, uznając, że zawarcie przez spółkę z o.o. z członkiem jej zarządu umowy o pracę z naruszeniem art. 210 k.s.h. nie wyklucza nawiązania stosunku pracy przez przystąpienie do jej wykonywania za wynagrodzeniem, podkreślając, że dla nawiązania stosunku pracy może także zaistnieć sytuacja faktyczna (bez zachowania wymaganej formy) rozumiana jako zobowiązanie się pracodawcy działającego przez organ uprawniony do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem i świadczeniem tej pracy przez pracownika (tak SN m. in. w wyroku: z dnia 20 stycznia 2010 r., II PK 178/09 , LEX nr 577829 – z obszernym odniesieniem się do zagadnienia nieważności umowy , z dnia 8 czerwca 2010 r., I PK 16/10, LEX nr 607243; z dnia 12 maja 2011 r., II UK 20/11, LEX nr 885004; z dnia 16 stycznia 2013 r., II CSK 280/12, LEX nr 1294478; z dnia 13 listopada 2013 r., I PK 94/13, LEX nr 1448692; z dnia 7 stycznia 2000 r., I PKN 404/99OSNAPiUS 2001 nr 10, poz. 347, z dnia 5 listopada 2003 r., I PK 633/02 OSNP 2004 nr 20, poz. 346, z dnia 6 października 2004 r., I PK 488/03, LEX nr 148506; z dnia 7 kwietnia 2009 r., I PK 215/08, OSNP 2010, nr 23-24, poz. 283; z dnia 11 maja 2009 r., I UK 15/09, LEX nr 512998; z dnia 23 lipca 2009 r., II PK 36/09, OSNP 2011, nr 5-6, poz. 77, z dnia 18 czerwca 2007 r., II PK 41/06, LEX nr 950621 wyroki SA w Rzeszowie z dnia 18 lutego 2015 r. III AUa 793/14 LEX nr 1651943, SA w Łodzi z dnia 22 marca 2013 r. III AUa 1142/12 LEX nr 1316208, SA w Łodzi w wyroku z dnia 10 lutego 2014 r., III AUa 707/13, LEX nr 1428168; SA w Rzeszowie z dnia 19 lutego 2014 r., III AUa 1454/13, LEX nr 1438145,SA w Krakowie z dnia 12 maja 2015 roku III APa 34/14 LEX nr 1730148, SA w Gdańsku z dnia 18 lutego 2015 r. III AUa 1330/14 LEX nr 1668578). Zgodnie z powołanymi orzeczeniami stwierdzenie nieważności umowy o pracę z powodu naruszenia art. 210 § 1 k.s.h. nie powoduje automatyczne wyłączenie członka zarządu spółki z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych przewidzianych dla pracowników. Kwestia czy strony istotnie nawiązały stosunek pracy stanowiący tytuł ubezpieczeń społecznych, decyduje faktyczne i rzeczywiste realizowanie elementów charakterystycznych dla stosunku pracy, a wynikających z art. 22 § 1 k.p. Istotne więc jest, aby stosunek pracy zrealizował się przez wykonywanie zatrudnienia o cechach pracowniczy. Zatem nawet w przypadku przyjęcia, iż umowa o pracę z dnia 1 kwietnia 2015 roku zawarta z M. M. (1) dotknięta byłaby sankcją nieważności zgodnie z art. 58 k.c. to okoliczności faktyczne sprawy jednoznacznie przemawiają, iż w realiach niniejszej sprawy doszło do nawiązania umownego stosunku pracy per facta concludentia na warunkach przewidzianych w tej umowie. M. M. (1), po spełnieniu wymogów formalnych w zakresie szkolenia bhp, uzyskaniu zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do wykonywania pracy danego rodzaju przystąpiła do wykonywania poszczególnych obowiązków pracowniczych, zgłaszając się codziennie do biura w ustalonych godzinach i faktycznie realizowała powierzone jej zadania, a wszystko to czyniła za zgodą, wiedzą i pod kierownictwem Prezesa Zarządu R. J. (1), która sprawowała kontrolę nad jej pracą, wydawała jej polecenia. Rodzaj i charakter podejmowanych przez M. M. (1) w spornym okresie czynności świadczy o tym, że nie były to czynności o charakterze zarządczym, a typowe, standardowe obowiązki pracownicze związane z realizacją dużego przedsięwzięcia architektoniczno-urbanistycznego zgodnie z umową zawartą z (...) w L.. Wnioskodawczyni, co także należy zaakcentować, zajmowała się realizowaniem czynnościami wykraczającymi poza pracę jaką wykonywała uprzednio w ramach innych projektów, a objętych umowami o dzieło. Wykonywała szereg prac w zakresie uzyskania zezwoleń, warunków technicznych i decyzji administracyjnych dotyczącego projektu nie jednego budynku a całego planowanego osiedla w tym ze sporządzeniem założeń i projektu urbanistycznego osiedla. Czynności te, z uwagi na swój stały i codzienny charakter, natężenia prac wynikającego z zakresu umowy i sposób ich wykonywania, przemawiają za przyjęciem, iż sposób realizacji tych obowiązków spełniał warunki z art. 22 k.p. Za świadczoną pracę wnioskodawczyni otrzymywała umówione wynagrodzenie 6000 zł. miesięcznie, a czas pracy rozliczała składając do księgowej rozliczenia, zaś Spółka z o.o. (...) niewątpliwie czerpała korzyści płynące ze świadczonej przez M. M. (1) pracy i jej rezultatów, choć płatności jakie Spółka uzyskała były zrealizowane w znacznych odstępach czasowych (zeznania R. J. k. 58). Prezes Zarządu sprawowała w zakresie obowiązków pracowniczych wnioskodawczyni funkcje kierowniczą, udzielając wnioskodawczyni poleceń związanych z koniecznością szybkiej realizacji zadań zgodnie z napiętym harmonogramem prac (zeznania R. J. k. 57v).

Nie bez znaczenia dla oceny przedmiotowej sprawy pozostaje także kwestia motywacja przyświecająca podpisaniu przez wnioskodawczynię i Spółkę przedmiotowej umowy. Spółka (...) pozyskała po raz pierwszy dużą długoterminową umowę i już na etapie jej zawierania było oczywiste, iż nakład pracy jak i rodzaj czynności związany z realizacją umowy wymagać będzie zdecydowanie większego zaangażowania i nakładu pracy ze strony projektanta niż przy innych projektach, a tym samym konieczne będzie inne uregulowanie statusu projektanta niż umowa o dzieło. Nadto sytuacja w jakiej znalazła się wnioskodawczyni będąca w tym czasie w ciąży wymagała od niej zachowania koniecznej dbałości o własne sprawy, tak by zapewnić sobie środki do utrzymania z tytułu wykonywanej pracy, a realizacja projektu w oparciu o umowę o dzieło powyższego nie gwarantowała skoro terminy płatności ustalone harmonogramem do umowy ze Spółką (...)- (...) były znaczenie odroczone w czasie. Nadto nie można uznać też, iż fakt zawarcia umowy o pracę w okresie ciąży, nawet gdyby głównym motywem był zamiar uzyskania przez wnioskodawczynię zasiłku macierzyńskiego jest naganne, ani tym bardziej sprzeczne z prawem i nie może świadczyć samo przez się ani o zamiarze obejścia prawa ani o naruszeniu zasad współżycia społecznego jeśli, tak jak w konkretnym przypadku, została zawarta umowa o pracę zgodnie z art. 22 k.p. (wyroki SN z dnia 6 lutego 2006 r., III UK 156/05, LEX nr 272549, z dnia 2 sierpnia 2006 r., I UK 61/06, LEX nr 1001285, z dnia z dnia 16 stycznia 2014 r. I UK 235/13, z dnia 4 sierpnia 2005 r. II UK 320/04 OSNP 2006/7-8/122, z dnia 9 sierpnia 2005 r. III UK 89/200; wyrok SA w Białymstoku z dnia 15 maja 2014 r. III AUa 1870/13 LEX nr 1473661 ).

Konsekwentnie należy zatem uznać, iż istnienie ważnego stosunku pracy w rozumieniu art. 22 § 1 k.p. w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (op.cit) przesądza o tym, iż wnioskodawczyni na postawie art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jako pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Stosownie do regulacji art. 11 ust. 1 oraz 12 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jako pracownik podlegający obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlega także obowiązkowo ubezpieczeniu chorobowemu (art. 11 ust. 1) i wypadkowemu (12 ust. 1). Natomiast w myśl art. 13 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych jako pracownik podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia nawiązania stosunku pracy (od dnia 1 kwietnia 2015 roku ) do dnia ustania tego stosunku (stosunek pracy trwa nadal).

Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej powołanych przepisów oraz na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Izabella Samuˆła
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Iwona Jawor –Piszcz
Data wytworzenia informacji: