I C 786/11 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Lublinie z 2014-07-11

Sygn. akt I C 786/11

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lipca 2014r.

Sąd Okręgowy w Lublinie I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Okręgowego Zofia Homa

Protokolant: Ilona Pasternak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 czerwca 2014 r.

sprawy z powództwa S. S. (1)

przeciwko Towarzystwo (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1)  zasądza od pozwanego Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powoda S. S. (1) kwotę 30 000,00( trzydzieści tysięcy) złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 19 października 2011r.do dnia zapłaty;

2)  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3)  nie obciąża powoda S. S. (1) kosztami procesu;

4)  nieuiszczone koszty sądowe od których powód był zwolniony przejmuje na rachunek Skarbu Państwa.

Sygn. akt I C 786/11

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 21 września 2011 roku, powód S. S. (1) domagał się zasądzenia od (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. (po przekształceniu na zasadzie art. 494 § 1 k.s.h. – od Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W.) na jego rzecz:

1.  kwoty 100.000 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 29 maja 2008 roku do dnia zapłaty;

2.  kwoty 9.897,60 zł tytułem odszkodowania wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty;

3.  kosztów procesu według norm prawem przepisanych.

Oprócz powyższego, powód domagał się ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku mogące wystąpić w przyszłości (petitum pozwu, k. 2-3).

W uzasadnieniu pozwu, powód wskazał, że w dniu 4 maja 2008 roku w miejscowości J., kierująca samochodem marki (...) o nr rej. (...) M. W., na łuku drogi zjechała na przeciwległy pas ruchu, doprowadzając do czołowego zdarzenia z samochodem ciężarowym marki M. o nr rej. (...), kierowanym przez R. M.. W wyniku powyższego, obrażeń ciała doznali pasażerowie samochodu osobowego marki (...): M. K., J. K. oraz powód S. S. (1), zaś kierująca M. W. poniosła śmierć na miejscu.

Bezpośrednio po wypadku, powód przewieziony został do Szpitala (...) w B. na Oddział (...) Ogólnej, gdzie udzielono mu pierwszej pomocy medycznej. Podczas pobytu w szpitalu nie był w stanie samodzielnie funkcjonować, cały czas przyjmował silne środki przeciwbólowe. Taka sytuacja utrzymywała się również po opuszczeniu szpitala. Przez prawie pół roku, powód poruszał się przy pomocy kul łokciowych. Wprawdzie obecnie porusza się samodzielnie, niemniej jednak cały czas odczuwa dolegliwości bólowe, nie może zbyt długo chodzić, ani siedzieć w jednej pozycji. Do chwili obecnej powód nie odzyskał pełnej sprawności ruchowej. Dodatkowo występują u niego problemy ze snem, oraz poważne zaburzenia lękowo – depresyjne.

Z uwagi na powyższe, zasadne jest, zdaniem powoda, roszczenie o zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę.

Uzasadnione jest również – w jego ocenie - żądanie odszkodowania w wysokości 9.897,60 zł, w ramach którego dochodzi:

1. zwrotu kosztów zakupu leków, środków farmakologicznych, witamin i odżywek w wysokości 1.000 zł;

2. zwrotu kosztów dojazdów na rehabilitację i masaże w wysokości 470,76 zł (20 km x 30 wizyt x 0,7846);

3. zwrotu kosztów dojazdu na wizyty lekarskie w wysokości 313,84 zł (20 km x 20 wizyt x 0,7846);

4. zwrotu utraconych dochodów za okres od dnia 4 maja 2008 roku do dnia 31 grudnia 2009 roku w kwocie 8.113 zł.

Powód domagał się również ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki przedmiotowego wypadku, bowiem z uwagi na odniesione przez niego obrażenia ciała, roszczenie to jest uzasadnione (uzasadnienie pozwu, k. 3-10).

W odpowiedzi na pozew z dnia 6 grudnia 2011 roku (data wpływu), pozwane towarzystwo ubezpieczeń nie uznało powództwa w całości, wnosząc o jego oddalenie oraz o zasądzenie od powoda na jego rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm prawem przepisanych.

W pierwszej kolejności, pozwany podniósł zarzut przyczynienia się powoda do powstania szkody w wysokości 50 % z uwagi na nie zapięcie przez niego pasów bezpieczeństwa.

W dalszej części odpowiedzi na pozew odniósł się natomiast do żądań zgłoszonych w pozwie, nie kwestionując co do zasady swojej odpowiedzialności za skutki przedmiotowego zdarzenia. Zakwestionował jednak wysokość żądania zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, bowiem, określając jego wysokość w postępowaniu likwidacyjnym, wziął pod uwagę wszystkie okoliczności, które mają na nią wpływ oraz zasadność roszczenia o odszkodowanie, bowiem powód nie wykazał, aby faktycznie poniósł koszty, których zwrotu domagał się w ramach tegoż żądania albo w okresie od dnia 2 kwietnia 2008 roku do dnia 31 grudnia 2008 roku utracił dochody.

W ocenie pozwanego, nie zasługuje na uwzględnienie również żądanie ustalenia jego odpowiedzialności za skutki wypadku mogące powstać w przyszłości, bowiem w przypadku „nowych” szkód, pozostających w związku przyczynowym z wypadkiem, powodowi przysługuje prawo dochodzenia w terminie 3 lat od powzięcia wiadomości o ich wystąpieniu, roszczeń na drodze sądowej (odpowiedź na pozew, k. 42-47).

W toku postępowania, strony podtrzymywały reprezentowane stanowisko w sprawie.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 4 maja 2008 roku, w miejscowości J., kierująca samochodem marki (...) o nr rej. (...) M. W., na łuku drogi, zjechała na przeciwległy pas ruchu, doprowadzając do czołowego zderzenia z samochodem ciężarowym marki M. o nr rej. (...), kierowanym przez R. M., w wyniku czego obrażeń ciała doznali pasażerowie samochodu (...): J. K., M. K. oraz S. S. (1), a kierująca pojazdem M. W. poniosła śmierć na miejscu (okoliczność bezsporna).

Podczas wypadku, S. S. (1) znajdował się na tylnym siedzeniu za siedzeniem kierowcy. Był zapięty w pasy bezpieczeństwa (dowód: zeznania świadka Ł. P., k. 90v-91; zeznania świadka J. K., k. 150v-151; zeznania świadka M. K., k. 151-151v; sprawozdanie sądowo – lekarskie, k. 239-244).

Postanowieniem z dnia 4 sierpnia 2008 roku, Komendant Komendy Powiatowej Policji w B. umorzył śledztwo w sprawie wypadku drogowego, o którym mowa powyżej, z uwagi na śmierć sprawcy wypadku (dowód: postanowienie, k. 11-12; okoliczność bezsporna).

Bezpośrednio po wypadku, S. S. (1) został przewieziony do Szpitala (...) w B. na (...), gdzie przebywał do dnia 8 maja 2008 roku. Rozpoznano wówczas u niego: zwichnięcie stawu biodrowego lewego, złamanie przezpanewkowe kości biodrowej lewej, ranę ciętą uda lewego i wargi górnej, wstrząśnienie mózgu oraz stłuczenie stawu skokowego lewego.

W trakcie pobytu w tymże szpitalu powoda poddano nastawieniu zamkniętemu zwichnięcia biodra lewego, wykonano szycie rany oraz chirurgicznie zaopatrzono ranę wargi górnej i uda lewego (dowód: historia choroby, k. 73-74 akt szkody).

W okresie od dnia 8 maja 2008 roku do dnia 28 maja 2008 roku, powód przebywał na Oddziale (...) (...) w L. z rozpoznaniem: tylne zwichnięcie lewego biodra z brzeżnym złamaniem tylnej krawędzi panewki, przezpanewkowe złamanie lewej kości biodrowej oraz stłuczenie okolicy lewego stawu skokowo – goleniowego. W trakcie pobytu na Oddziale, w stosunku do powoda zastosowano wyciąg za guzowatość piszczeli.

Po opuszczeniu szpitala, powód kontynuował leczenie w poradniach specjalistycznych: w Przychodni (...), w Centrum Medycznym (...) s.c. w Ś., (...) A. (...), B. (...) w Ś., SP ZOZ Przychodnia (...) w Ś., (...) s.c. oraz (...) Sp. z o.o. w L. (dowód: zeznania powoda S. S. (1), k. 66v-67v, 272v-273; historie choroby, k. 13-14; 18; 20; 21-24; 25-26v; 28; 31; okoliczność bezsporna).

Ponadto, w okresie od dnia 8 września 2008 roku do dnia 1 października 2008 roku, S. S. (1) uczęszczał na zabiegi rehabilitacyjne do Centrum (...) w L..

Obecnie z zabiegów rehabilitacyjnych powód korzysta raz na pół roku. Oczekuje również na zabieg operacyjny z uwagi na zerwanie wiązadła kolana lewej nogi, które również powstało w następstwie przedmiotowego wypadku (dowód: zeznania powoda S. S. (1), k. 66v-67v, 272v-273; okoliczność bezsporna).

Do chwili obecnej powód odczuwa bóle stawu biodrowego, które główne występują przy zmianie pogody, co uniemożliwia mu swobodne chodzenie. Odczuwa również często bóle głowy (dowód: zeznania powoda S. S. (1), k. 66v-67v, 272v-273; okoliczność bezsporna).

Przed wypadkiem natomiast, powód prowadził aktywny tryb życia, chodził na dyskoteki, grał w siatkówkę. Wraz z kolegami założył amatorską drużynę gry w piłkę siatkową, występując w różnego rodzaju ligach amatorskich, turniejach piłki siatkowej i plażowej. Powód jeździł również na nartach (dowód: zeznania powoda S. S. (1), k. 66v-67v, 272v-273; zeznania świadka M. G., k. 89-89v; zeznania świadka R. S., k. 90; zeznania świadka Ł. P., k. 90v-91; zeznania świadka S. S. (2), k. 91-91v; zeznania świadka J. K., k. 150v-151i zeznania świadka M. K., k. 151-151v; okoliczność bezsporna).

W dniu 20 czerwca 2012 roku, S. S. (3) zgłosił się do Gabinetu Psychologicznego mgr I. G. w L., celem uzyskania pomocy psychoterapeutycznej, która zaobserwowała wówczas u niego zachowania i reakcje wskazujące na cechy urazu psychicznego, takie jak: uporczywe wspominanie związane z wypadkiem, zaburzenia snu, pobudzenie psychoruchowe objawiające się wybuchami gniewu i zaburzeniami koncentracji, nadmiernie wzmożona kontrola siebie i innych podczas jazdy samochodem, cechy niedostosowania społecznego, głównie w relacjach z ludźmi.

Powód czterokrotnie uczęszczał na psychoterapię. Nie podjął natomiast leczenia psychiatrycznego (dowód: zaświadczenie, k. 167; okoliczność bezsporna).

W sprawie wywołana została opinia sądowo-psychiatryczna, według której, konsekwencją wypadku jest wystąpienie u powoda dystymii z objawami lękowymi, o czym świadczy okresowe przygnębienie, zaburzenia snu, lęki. Niemniej jednak jest on w stanie podołać obowiązkom, takim jak: leczenie, rehabilitacja, czy praca.

Biegła zaopiniowała, że przez okres około miesiąca od wypadku, cierpienia powoda były bardzo ciężkie (był unieruchomiony w łóżku z powodu zastosowania wyciągu, operowany). W kolejnych miesiącach natężenie cierpień było znaczne (wiązało się z leczeniem i rehabilitacją kończyny).

W miarę upływu czasu i postępów rehabilitacji, cierpienia zmniejszały się. Obecnie cierpienia psychiczne utrzymują się w niewielkim nasileniu, są związane z ograniczeniami ruchowymi, które uniemożliwiają pewne formy aktywności ruchowej oraz z objawami dystymii.

W ocenie biegłej, prognozy na przyszłość w zakresie kondycji psychicznej powoda są pomyślne. Obecnie występują u niego nienasilone jedynie objawy dystymii, które w miarę poprawy sytuacji życiowej mogą ulec zmniejszeniu. Objawy te nie powodują znacznych ograniczeń edukacyjnych, ani zawodowych.

W oparciu o zawarte w opinii wnioski, biegła uznała, iż powód na skutek przedmiotowego wypadku doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5 % (dowód: opinia sądowo – psychiatryczna, k. 168-177).

W opinii uzupełniającej, biegła zaopiniowała, że u powoda występuje długotrwały uszczerbek na zdrowiu od daty wypadku do chwili obecnej. Początkowo były to zaburzenia adaptacyjne, następnie zaś dystymia z objawami lękowymi. Biegła, analogicznie jak w opinii głównej, kategorycznie zaopiniowała, że objawy dystymiczne z pewnością utrudniały i utrudniają powodowi wykonywanie czynności zawodowych, jednak ich nie uniemożliwiają (dowód: pisemna opinia uzupełniająca, k. 192-193).

W sprawie wywołana została również opinia z zakresu neurologii, z której wynika, że cierpienia fizyczne powoda po wypadku związane były przede wszystkim z urazami i obrażeniami kostno – stawowymi, które wymagały długotrwałego leczenia i rehabilitacji.

W zakresie rokowań na przyszłość oraz co do wysokości trwałego uszczerbku na zdrowiu, biegły neurolog potwierdził wnioski zawarte w opinii z zakresu psychiatrii (dowód: opinia z zakresu neurologii, k. 205-206).

Na potrzeby niniejszego postępowania, sporządzone zostało również sprawozdanie sądowo – lekarskie, z którego wynika, że leczenie doznanych obrażeń spowodowało u powoda przeciętne dolegliwości bólowe wymagające stosowania leków z grupy niesterydowych przeciwzapalnych przez okres do sześciu miesięcy oraz cierpienia związane z okresowym unieruchomieniem i niepełnosprawnością. Obrażenia, jakie doznał powód, nie zagrażały jednak bezpośrednio jego życiu.

W ocenie biegłych, powód w chwili obecnej jest osobą całkowicie wyleczoną z następstw wypadku, nie wymaga on zabiegów pielęgnacyjnych, ani rehabilitacyjnych poza indywidualnym wykonywaniem ćwiczeń mających na celu wzmocnienie mięśni kończyny dolnej lewej. Niezbędne leczenie zaś, z którego korzystał powód, jest prowadzone w ramach powszechnego ubezpieczenia z NFZ (dowód: sprawozdanie sądowo – lekarskie, k. 239-244).

Przed wypadkiem, S. S. (4) pracował w (...) S.A. w Ś. na stanowisku ślusarz – blacharz, za wynagrodzeniem około 1.200 zł netto miesięcznie.

W marcu 2008 roku, powód wystąpił z wnioskiem o przyznanie mu urlopu bezpłatnego.

W okresie od dnia 2 kwietnia 2008 roku do dnia 30 czerwca 2008 roku, S. S. (1) pozostawał w stosunku pracy z Przedsiębiorstwem (...) S.A. w L., na podstawie umowy zawartej okres próbny do dnia 30 czerwca 2008 roku. Świadczył wówczas pracę na stanowisku monter kotłów i konstrukcji stalowych.

Z uwagi na nie zawarcie z nim przez Przedsiębiorstwo umowy na czas określony, powód ponownie zatrudnił się w (...) S.A. Tenże zakład pracy jednak, w październiku 2008 roku, rozwiązał z nim umowę o pracę.

Obecnie S. S. (4) pracuje w firmie (...) na stanowisku monter rolet, żaluzji, za miesięcznym wynagrodzeniem 1.300 zł netto, które nie wymaga ciężkiej pracy fizycznej (dowód: zeznania powoda S. S. (1), k. 66v-67v, 272v-273; umowa o pracę zawarta w aktach szkody; okoliczność bezsporna).

Pismem z dnia 9 grudnia 2008 roku, S. S. (1) dokonał zgłoszenia szkody w ówczesnym (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. .

Decyzją z dnia 8 stycznia 2009 roku, towarzystwo ubezpieczeń przyznało S. S. (1):

1.  zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę w kwocie 20.000 zł;

2.  zwrot kosztów zakupu leków w kwocie 246,26 zł;

3.  zwrot kosztów za uszkodzoną odzież w kwocie 353,00 zł,

co łącznie stanowiło kwotę 20.599,26 zł (dowód: operat szkody, akta szkody).

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na wskazanych powyżej dowodach.

Odnośnie dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy, należy wskazać, iż żadna ze stron nie zgłaszała zastrzeżeń, co do ich prawdziwości. Sąd z urzędu nie dostrzegł również jakichkolwiek podstaw do zakwestionowania ich mocy dowodowej. Stąd też, ta kategoria dowodów została obdarzona przez Sąd w całości walorem wiarygodności.

Sąd uznał również za w pełni wiarygodne zeznania świadków: M. G. (k. 89-89v), R. S. (k. 90), Ł. P. (k. 90v-91), S. S. (2) (k. 91-91v), J. K. (k. 150v-151) i M. K. (k. 151-151v), na podstawie których ustalił zakres cierpień fizycznych i psychicznych powoda, pozostających w związku z wypadkiem komunikacyjnym oraz zmianę jego sytuacji życiowej po wypadku.

Zeznania tychże świadków były logiczne, spójne oraz wzajemnie ze sobą korelowały. Ponadto, za wyjątkiem okoliczności przyczynienia się powoda do powstania szkody, dotyczyły one faktów, będących bezspornymi w sprawie. Podkreślenia wymaga fakt, iż ocena zeznań wskazanych powyżej świadków wynikała z bezpośredniego kontaktu z nimi na sali rozpraw, obserwacji sposobu składania przez nich zeznań oraz reakcji na zadawane pytania.

Zgodne z zeznaniami wskazanych powyżej świadków były zeznania powoda S. S. (1) (k. 66v-67v, 272v-273), dlatego też Sąd również i tym zeznaniom nie odmówił wiarygodności.

Sąd nie miał również zastrzeżeń do wartości dowodowej opinii sądowych oraz do sprawozdania sądowo – lekarskiego, bowiem spełniały wymagania stawiane im przez przepisy proceduralne, są bowiem zupełne, jasne i niesprzeczne, a wyrażone w nich wnioski stanowcze i wyważone. Powyższe argumenty pozwoliły Sądowi uznać, zarówno opinie, jak i sprawozdanie za przekonujące.

Na rozprawie w dniu 12 maja 2014 roku, Sąd postanowił oddalić wniosek dowodowy pełnomocnika powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu (...), bowiem opinia wydana przez Zakład Medycyny Sądowej w K. została sporządzona m. in. przez biegłego dr hab. med. J. O. – specjalistę z zakresu chirurgii ortopedyczno – urazowej i rehabilitacji medycznej. Natomiast sama polemika z wnioskami płynącymi z opinii, niekorzystnymi dla danej strony, nie może skutkować uwzględnieniem wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego tej samej specjalności.

Mając na uwadze poczynione ustalenia faktyczne, zważył, co następuje:

Powództwo w przedmiocie żądania zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę jest zasadne, jednak nie w wysokości dochodzonej pozwem. Natomiast roszczenie o odszkodowanie i ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku mogące wystąpić u powoda w przyszłości podlegały oddaleniu.

W przedmiotowej sprawie poza sporem pozostawał fakt odpowiedzialności pozwanego na zasadzie ryzyka za skutki wypadku, któremu uległ powód S. S. (1) w dniu 4 maja 2008 roku (okoliczność bezsporna). Niemniej jednak kwestię sporną pomiędzy stronami niniejszego postępowania stanowiła wysokość żądania zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę oraz zasadność roszczenia o odszkodowanie i ustalenia odpowiedzialności pozwanego za skutki wypadku mogące wystąpić u powoda w przyszłości. Sporna była również okoliczność przyczynienia się powoda do powstania szkody.

W pierwszej kolejności, niniejszym pozwem powód dochodził zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, którego podstawę prawną stanowi treść art. 445 § 1 k.c., zgodnie z którym, w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym, tj. w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Spowodowanie uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia jest najczęstszą podstawą żądania zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Chodzi tu o krzywdę ujmowaną jako cierpienie fizyczne (ból i inne dolegliwości) i cierpienia psychiczne (ujemne uczucia) przeżywane w związku z cierpieniami fizycznymi lub następstwami uszkodzenia ciała albo rozstroju zdrowia. W literaturze prezentowane jest stanowisko, iż zadośćuczynienie pieniężne ma na celu przede wszystkim złagodzenie tych cierpień. Obejmuje ono wszystkie cierpienia fizyczne i psychiczne, zarówno już doznane, jak i te, które zapewne wystąpią w przyszłości. Ma więc ono charakter całościowy i powinno stanowić rekompensatę pieniężną za całą krzywdę doznaną przez poszkodowanego, mowa jest bowiem o „odpowiedniej sumie tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę”, przyznawaną jednorazowo (G. Bieniek „Komentarz do kodeksu cywilnego. Księga trzecia. Zobowiązania”, Wydawnictwo Prawnicze – Warszawa 1996, tom I, str. 368).

Zasądzenie na rzecz powoda S. S. (1) zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę jest uzasadnione tym, że na skutek wypadku z dnia 4 maja 2008 roku doznał on niewątpliwie cierpień fizycznych.

Nie może bowiem budzić wątpliwości fakt, mając chociażby na uwadze zasady doświadczenia życiowego, iż urazy, których doznał powód w wyniku przedmiotowego wypadku, w tym zabieg operacyjny, jakim w związku z tym został poddany, związane były z cierpieniem fizycznym.

W sprawie wywołana została również opinia z zakresu neurologii, z której wynika, że cierpienia fizyczne powoda związane były przede wszystkim z urazami i obrażeniami kostno – stawowymi (opinia z zakresu neurologii, k. 205-206). Także leczenie doznanych obrażeń spowodowało u powoda przeciętne dolegliwości bólowe wymagające stosowania leków z grupy niesterydowych przeciwzapalnych przez okres do sześciu miesięcy oraz cierpienia związane z okresowym unieruchomieniem i niepełnosprawnością (sprawozdanie sądowo – lekarskie, k. 239-244).

Treść powyższych opinii potwierdzają zeznania przesłuchanych w sprawie świadków, w tym świadka M. G., która zeznała: „S. bardzo często mówił, że nie może wstać, żeby gdziekolwiek wyjść, mówił, że boli go kolano, biodro, że nie może wyprostować nogi…” (k. 89-89v).

Na skutek przedmiotowego wypadku powód doznał również cierpień psychicznych, o czym jednoznacznie stanowi opinia sądowo – psychiatryczna. Z opinii tej wynika, że przez okres około miesiąca od wypadku, cierpienia powoda były bardzo ciężkie (był unieruchomiony w łóżku z powodu zastosowania wyciągu, operowany). W kolejnych miesiącach natężenie cierpień było znaczne (wiązało się z leczeniem i rehabilitacją kończyny).

W miarę upływu czasu i postępów rehabilitacji, cierpienia zmniejszały się. Obecnie cierpienia psychiczne utrzymują się w niewielkim nasileniu, są związane z ograniczeniami ruchowymi, które uniemożliwiają pewne formy aktywności ruchowej oraz z objawami dystymii.

W oparciu o powyższe, biegła uznała, iż powód na skutek przedmiotowego wypadku doznał trwałego uszczerbku na zdrowiu w wysokości 5 % (dowód: opinia sądowo – psychiatryczna, k. 168-177).

W przedmiocie cierpień psychicznych powoda zeznawali również świadkowie. I tak, świadek M. G. zeznała, że „nastrój (powoda po wypadku) był zupełnie inny, był smutny, nie można się było z nim dogadać (k. 89-89v). Dodatkowo świadek S. S. (2) zeznał, że (powód) „był strasznie załamany, nie można było się z nim dogadać (…). Psychika powoda się zmieniła, kiedyś był osobą otwartą, kontaktową, a teraz nie” (k. 91-91v).

Analizując również cierpienia psychiczne, podkreślenia wymaga okoliczność, iż analiza słowa „krzywda” prowadzi również do konieczności uwzględnienia sytuacji życiowej ofiary sprzed zdarzenia powodującego szkodę, tj. wypadku i po jego zaistnieniu.

A zatem, przed dniem 4 maja 2008 roku, tj. dniem wypadku powód był osobą młodą, (miał bowiem dopiero 26 lat) całkowicie sprawną, pełną życia, towarzyską, chodził na dyskoteki, grał w siatkówkę. Wraz z kolegami założył amatorską drużynę gry w piłkę siatkową, występując w różnego rodzaju ligach amatorskich, turniejach piłki siatkowej i plażowej. Powód jeździł również na nartach (dowód: zeznania powoda S. S. (1), k. 66v-67v, 272v-273; zeznania świadka M. G., k. 89-89v; zeznania świadka R. S., k. 90; zeznania świadka Ł. P., k. 90v-91; zeznania świadka S. S. (2), k. 91-91v; zeznania świadka J. K., k. 150v-151i zeznania świadka M. K., k. 151-151v; okoliczność bezsporna).

Obecnie powód wycofał się z życia towarzyskiego z uwagi na ograniczenia w sferze ruchowej. Nie może wykonywać żadnych prac wymagających zwiększonego wysiłku fizycznego. Z uwagi na cierpienia psychiczne nie chce nawet uczestniczyć w meczach w piłce siatkowej jako kibic.

Mając na uwadze powyższe okoliczności, Sąd uznał oparte na art. 445 § 1 k.c. roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia pieniężnego za uzasadnione co do istoty.

Na wstępie podnieść należy, iż przepisy kodeksu cywilnego nie zawierają żadnych kryteriów, jakie należy uwzględniać przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia pieniężnego, ponieważ wypracowała je judykatura, a w szczególności Sąd Najwyższy.

Zadośćuczynienie z art. 445 k.c. ma przede wszystkim charakter kompensacyjny i tym samym jego wysokość musi przedstawiać ekonomicznie odczuwalną wartość. Wysokość ta nie może być jednak nadmierna w stosunku do doznanej krzywdy i aktualnych stosunków majątkowych społeczeństwa, a więc powinna być utrzymana w rozsądnych granicach (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 lutego 1962 roku, 4 CR 902/61, OSNCP 1963 rok, nr 5, poz. 107; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 1965 roku, I PR 203/65, OSPiKA 1966 rok, poz. 92; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1985 roku, II CR 94/85, lex nr 8713; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 lipca 2000 roku, II CKN 1119/98, lex nr 50884; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 września 2001 roku, III CKN 427/00, lex nr 52766).

Mając na uwadze powyższe należy podkreślić, iż mimo, że zadośćuczynienie powinno być utrzymane w rozsądnych granicach to nie może być to symboliczna kwota, ale musi stanowić odczuwalną ekonomicznie korzyść majątkową, (co potwierdza wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 3 listopada 1994 roku, III APr 43/94, OSA 1995/5/41).

Mając na uwadze wymienione powyżej kryteria ustalania wysokości zadośćuczynienia za doznaną krzywdę, a z drugiej strony - rodzaj, rozmiar, czas trwania cierpień fizycznych, Sąd uznał, iż przyznana powodowi przez pozwane towarzystwo ubezpieczeń kwota 20.000 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę jest kwotą znacznie zaniżoną oraz nieusprawiedliwioną okolicznościami niniejszej spawy, dochodząc jednocześnie do przekonania, iż żądana przez powoda globalna kwota tegoż świadczenia winna stanowić 50.000 zł. Z tych też względów Sąd zasądził od pozwanego towarzystwa ubezpieczeń na rzecz powoda kwotę 30.000 zł tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

Przechodząc do zagadnienia przyczynienia się do powstania szkody, należy w pierwszej kolejności wskazać, iż problematykę powyższego zagadnienia reguluje art. 362 k.c., zgodnie z którym jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron.

W przedmiotowej sprawie pozwany podniósł zarzut przyczynienia się powoda do powstania szkody w wysokości 50 % z uwagi na brak zapiętych pasów bezpieczeństwa podczas wypadku.

Jak wynika jednak ze sprawozdania sądowo – lekarskiego, które Sąd uznał za wiarygodne, wynika, że biorąc pod uwagę rodzaj urazu, jakiego doznał powód, uzasadnionym jest stwierdzenie, iż miał zapięte pasy bezpieczeństwa, bowiem przy zderzeniu czołowym działa siła wzdłuż osi długiej kości udowej, prowadząc do złamania jej trzonu lub tylnego zwichnięcia panewki (k. 239-244).

Okoliczność zapięcia pasów bezpieczeństwa przez powoda jednoznacznie potwierdzili przesłuchani w sprawie świadkowie: Ł. P. (k. 90v-91), J. K. (k. 150v-151) oraz M. K. (k. 151-151v).

Wobec powyższego, Sąd uznał za niezasadny zarzut przyczynienia się powoda do powstania szkody.

Od żądania zadośćuczynienia pieniężnego, Sąd zasądził odsetki od dnia 19 października 2011 roku, tj. od dnia następnego po dniu doręczenia pozwanemu odpisu pozwu wraz z załącznikami (zwrotne potwierdzenie odbioru, k. 61) w oparciu o treść art. 455 k.c. w zw. z art. 481 § k.c.

Za niezasadne Sąd uznał natomiast roszczenie powoda o zapłatę odszkodowania, którego podstawę prawną stanowi art. 444 § 1 k.c.

Odszkodowanie przewidziane w artykule 444 § 1 k.c. obejmuje wszelkie wydatki pozostające w związku z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia, jeżeli są konieczne i celowe. Przykładowo można wymienić koszty leczenia (pobytu w szpitalu, konsultacji u wybitnych specjalistów, dodatkowej pomocy pielęgniarskiej, koszty lekarstw itp.), specjalnego odżywiania się, nabycia protez i innych koniecznych aparatów (okularów, aparatu słuchowego, wózka inwalidzkiego itp.) (wyrok sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 1981 roku, I CR 455/80, OSPiKA 1981 r., poz. 223), wydatki związane z przewozem chorego do szpitala i na zabiegi, z przejazdami osób bliskich w celu odwiedzin chorego w szpitalu, z koniecznością specjalnej opieki i pielęgnacji (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 października 1973 roku, II CR 365/73, OSNCP 1974 r., nr 9, poz. 147), koszty zabiegów rehabilitacyjnych, przygotowania do innego zawodu (np. opłaty za kursy, szkolenia, koszty podręczników i innych pomocy,

W ramach zgłoszonego w pozwie żądania odszkodowania, powód dochodził:

1. zwrotu kosztów zakupu leków, środków farmakologicznych, witamin i odżywek w wysokości 1.000 zł;

2. zwrotu kosztów dojazdów na rehabilitację i masaże w wysokości 470,76 zł (20 km x 30 wizyt x 0,7846);

3. zwrotu kosztów dojazdu na wizyty lekarskie w wysokości 313,84 zł (20 km x 20 wizyt x 0,7846);

4. zwrotu utraconych dochodów za okres od dnia 4 maja 2008 roku do dnia 31 grudnia 2009 roku w kwocie 8.113 zł.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zwrotu kosztów zakupu leków, środków farmakologicznych, witamin i odżywek, Sąd w pełni podzielił stanowisko pozwanego zawarte w odpowiedzi na pozew. Oprócz faktur złożonych w toku postępowania likwidacyjnego, które zostały poddane – w ocenie Sądu - prawidłowej analizie, a z której wyciągnięte zostały słuszne wnioski, do akt sprawy nie zostały dołączone żadne inne faktury, mające świadczyć o poniesieniu przez powoda wskazanych powyżej kosztów. A zatem, powód nie sprostał obowiązkowi wynikającemu z art. 6 k.c.

Słusznie również pozwany uzasadnił niezasadność zwrotu kosztów dojazdów na rehabilitację, masaże, czy wizyty lekarskie. Powód w żaden sposób nie udowodnił wskazanej w pozwie ilości wizyt lekarskich, czy też ilości zabiegów rehabilitacyjnych, które odbywał. Co więcej powód nie wykazał konieczności uczęszczania na te wizyty, czy zabiegi rehabilitacyjne.

Sąd podzielił również stanowisko towarzystwa ubezpieczeń odnośnie żądania zwrotu utraconych dochodów za okres od dnia 4 maja 2008 roku do dnia 31grudnia 2008 roku. Z okoliczności sprawy wynika bowiem, że w dniu zdarzenia, powód pozostawał w stosunku pracy z Przedsiębiorstwem (...) S.A. w L., na podstawie umowy zawartej w dniu 2 kwietnia 2008 roku na okres próbny do dnia 30 czerwca 2008 roku. Świadczył pracę na stanowisku monter kotłów i konstrukcji stalowych.

Jak wynika ze świadectwa pracy znajdującego się w aktach szkody, stosunek pracy w powodem uległ rozwiązaniu z upływam czasu, na który został zawarty. Podzielając zatem stanowisko pozwanego, nie można przyjąć, iż, gdyby nie wypadek, powód nadal pozostawałby w stosunku pracy z Przedsiębiorstwem (...) S.A. w L..

W związku z powyższym, Sąd oddalił roszczenie o odszkodowanie.

Sąd oddalił również roszczenie o ustalenie odpowiedzialności pozwanego za skutki zdarzenia mogące wystąpić u powoda w przyszłości. Jak wynika bowiem ze sprawozdania sądowo – lekarskiego, powód w chwili obecnej jest osobą całkowicie wyleczoną z następstw wypadku, nie wymaga on zabiegów pielęgnacyjnych, ani rehabilitacyjnych (k. 239-244).

Dodatkowo podkreślić należy, że jak słusznie podniósł pozwany, w przypadku „nowych” szkód, pozostających w związku przyczynowym z wypadkiem, powodowi przysługuje prawo dochodzenia w terminie 3 lat od powzięcia wiadomości o ich wystąpieniu, „nowych” roszczeń na drodze sądowej.

W przedmiocie cierpień psychicznych, biegła z zakresu psychiatrii również zaopiniowała, że prognozy na przyszłość w zakresie kondycji psychicznej powoda są pomyślne (k. 168-177).

Rozstrzygnięcie o kosztach uzasadnia treść art. 102 k.p.c..

Przepis ten przewiduje odstąpienie od zasady odpowiedzialności za wynik procesu w szczególnie uzasadnionych przypadkach. W piśmiennictwie podnosi się, że art. 102 k.p.c. urzeczywistnia zasadę słuszności i jako przepis wyjątkowy – stanowiący wyłom w zasadzie odpowiedzialności za wynik procesu – nie podlega wykładni rozszerzającej. Nie konkretyzuje on pojęcia „wypadków szczególnie uzasadnionych”, toteż ich kwalifikacja należy do Sądu, który uwzględniając całokształt okoliczności konkretnej sprawy – powinien kierować się własnym poczuciem sprawiedliwości.

Powyższe potwierdza treść postanowienia z dnia 14 stycznia 1974 roku, w którym Sąd Najwyższy wyraził podgląd, a który to pogląd Sąd orzekający w niniejszej sprawie podziela, iż: „zastosowanie przez Sąd art. 102 k.p.c. powinno być oceniane w całokształcie okoliczności, które by uzasadniały odstępstwo od podstawowych zasad decydujących o rozstrzygnięciu w przedmiocie kosztów procesu. Do kręgu takich okoliczności należą, zarówno fakty związane z samym przebiegiem procesu, jak i fakty leżące na zewnątrz procesu, zwłaszcza dotyczące stanu majątkowego (sytuacji życiowej). Okoliczności te powinny być oceniane przede wszystkim z uwzględnieniem zasad współżycia społecznego (vide: sygn. II CZ 223/73, Lex nr 7379).

Za nie obciążeniem powoda S. S. (1) kosztami niniejszego postępowania, przemawiały przede wszystkim okoliczności wynikające z treści oświadczenia majątkowego (k. 35-38, 132-135) oraz subiektywne przekonanie o zasadności roszczeń zgłoszonych w pozwie.

Natomiast nieuiszczone koszty sądowe, na podstawie art. 113 ust. 4 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2010 roku, Nr 90, poz. 594 ze zm.), Sąd przejął na rachunek Skarbu Państwa wobec braku podstaw do obciążenia nią którejkolwiek ze stron, z uwagi na wynik procesu oraz z uwagi na treść postanowienia tut. Sądu z dnia 10 września 2011 roku, zwalniającego powoda od opłaty sądowej od pozwu w całości (postanowienie tut. Sądu, k. 39) oraz treść postanowienia tut. Sądu z dnia 5 kwietnia 2012 roku zwalniającego powoda od wydatków na koszt opinii biegłych (postanowienie tut. Sądu, k. 136).

Mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy, powyższe rozważania i na podstawie wyżej powołanych przepisów, Sąd Okręgowy orzekł, jak w wyroku.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Anna Pomorska
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Sędzia Sądu Okręgowego Zofia Homa
Data wytworzenia informacji: