II Ca 1129/17 - postanowienie z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Lublinie z 2018-04-30
Sygn. akt II Ca 1129/17
POSTANOWIENIE
Dnia 30 kwietnia 2018 roku
Sąd Okręgowy w Lublinie II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie:
Przewodniczący Sędzia Sądu Okręgowego Andrzej Mikołajewski (spr.)
Sędziowie: Sędzia Sądu Okręgowego Anna Podolska-Kojtych
Sędzia Sądu Okręgowego Dorota Modrzewska-Smyk
Protokolant: Wioleta Siadak
po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2018 roku w Lublinie na rozprawie
sprawy z wniosku P. W.
z udziałem A. W.
o podział majątku wspólnego
na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie z dnia 29 czerwca 2017 roku, sygn. akt (...)
postanawia:
I. zmienić częściowo zaskarżone postanowienie w punktach od I. do IV. w ten sposób, że oddalić wniosek o podział majątku wspólnego;
II. oddalić apelację w zakresie rozstrzygnięć z punktów od VI. do VIII.;
III. oddalić wnioski wnioskodawcy i uczestniczki o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.
Anna Podolska-Kojtych Andrzej Mikołajewski Dorota Modrzewska-Smyk
Sygn. akt II Ca 1129/17
UZASADNIENIE
We wniosku z dnia 18 października 2013 roku wnioskodawca P. W. wniósł o podział majątku wspólnego wnioskodawcy P. W. i uczestniczki A. W. przez rozliczenie nakładu wnioskodawcy z majątku osobistego na majątek osobisty uczestniczki w kwocie 85 000zł, stanowiącego nakład na wykończenie, remont i wyposażenie mieszkania uczestniczki przy ul. (...) w L. i zasądzenie tytułem spłaty od A. W. na rzecz P. W. kwoty 85 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 8 czerwca 2013 roku do dnia zapłaty.
*
Postanowieniem z dnia 29 czerwca 2017 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie:
I. ustalił, że w skład majątku wspólnego wnioskodawcy P. W. i uczestniczki A. W. wchodzą:
1. ruchomości:
a) odkurzacz (...) z filtrem hepa o wartości 200 zł,
b) telewizor (...) o wartości 850 zł,
c) zestaw kina domowego marki (...) HT-Z 320 o wartości 230 zł;
II. dokonał podziału majątku wspólnego wnioskodawcy P. W. i uczestniczki A. W. w ten sposób, że ruchomości bliżej opisane w pkt 1 lit. a, b, c postanowienia przyznał na wyłączną własność uczestniczki A. W.;
III. ustalił wartość majątku wspólnego wnioskodawcy P. W. i uczestniczki A. W. na kwotę 1 280 zł;
IV. zasądził od uczestniczki A. W. na rzecz wnioskodawcy P. W. kwotę 640 zł tytułem spłaty;
V. zasądził od uczestniczki A. W. na rzecz wnioskodawcy P. W. kwotę 9 390 zł tytułem zwrotu nakładów z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki;
VI. ustalił wydatki postępowania na kwotę 4 026,20 zł i uznał za uiszczone przez wnioskodawcę do kwoty 3 000 zł;
VII. nakazał pobrać od uczestniczki A. W. na rzecz Skarbu Państwa – kasy Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie kwotę 1 026,20 zł tytułem poniesionych tymczasowo wydatków ze Skarbu Państwa;
VIII. stwierdził, że wnioskodawca i uczestniczka ponoszą koszty postępowania we własnym zakresie.
Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:
Wnioskodawca P. W. i uczestniczka A. W. byli małżeństwem od dnia 22 sierpnia 2009 roku do czasu rozwiązania ich małżeństwa wyrokiem Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 5 listopada 2012 roku w sprawie o sygn. akt (...). Uczestnicy nie zawierali małżeńskich umów majątkowych i istniała między nimi wspólność ustawowa.
Uczestniczka A. W. była właścicielką własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego przy ul. (...) w L., które wynajmowała od stycznia 2007 roku do czerwca 2009 roku i uzyskała przychód w kwocie 24 300 zł.
Mieszkanie wymagało remontu i po ślubie prowadzone były rozmowy o rozszerzeniu wspólności ustawowej małżeńskiej przez uwzględnienie wnioskodawcy jako właściciela mieszkania przy ul. (...) w L., na co uczestniczka nie wyraziła zgody. Matka wnioskodawcy proponowała sprzedaż mieszkania i zakup innego przez małżonków. Obiecała, że przekaże synowi pieniądze na remont.
Po ślubie małżonkowie zamieszkali w L. u matki uczestniczki Z. K..
Od września 2009 roku do marca 2010 roku w mieszkaniu uczestniczki przy ul. (...) w L. został przeprowadzony remont polegający na położeniu płyt gipsowo-kartonowych i gładzi na ścianach w pomieszczeniach, malowaniu ścian w pokojach, skuciu podłóg i wykonaniu wylewki na podłogach, położeniu paneli na podłogach w pokojach, kuchni, przedpokoju, skuciu ścian i podłóg w łazience z toaletą, położeniu glazury i terakoty, położeniu terakoty na balkonie, położeniu tapet w przedpokoju i kuchni, wykonaniu podwieszanego sufitu w łazience wraz z oświetleniem, zainstalowaniu kabiny prysznicowej, zlewu w łazience z toaletą i zlewu w kuchni, instalacji muszli klozetowej w toalecie, instalacji żyrandoli, karniszy, skuciu ościeżnic drzwi wewnętrznych oraz montażu drzwi wewnętrznych, zamontowaniu szafek łazienkowych. Została wykonana instalacja elektryczna, zamontowane grzejniki, drzwi zewnętrzne i drzwi wewnętrzne, dwie szafy, wykonana zabudowa kuchni z płyty MDF. Na wyposażenie kuchni kupiono lodówkę, zmywarkę, okap kuchenny, płytę gazową, piekarnik, pralkę, zlew, a na wyposażenie pokoju meble B. W.: komplet wypoczynkowy, kanapę, 2 fotele, 2 pufy, kredens, stół, stolik pod TV oraz stół kuchenny.
Wykonawcy K. W. (1) prace zlecała matka uczestniczki Z. K. i ona dokonała rozliczenia za materiały i prace remontowe. Zabudowę kuchni i dwie szafy wykonał A. K., z którym za prace rozliczyła się również Z. K.. Wnioskodawca był świadkiem przekazywania pieniędzy przez teściową za wykonane prace. Teściowa wnioskodawcy sprawdzała w Internecie dostępność i ceny materiałów, dokonywała zamówień i płatności. Faktury wystawione zostały na Z. K.. Teściowa wnioskodawcy sporządziła zestawienie kosztów remontu mieszkania przy ul. (...) w L. na kwotę łączną 23 200 zł, w tym materiałów na kwotę 12 931 zł i robocizny na kwotę 10 269 zł, z uwzględnieniem dat i kwot wypłacanych zaliczek i wypłat dokonywanych z konta Z. K., a wykonawca K. W. (1) sporządził końcowe rozliczenie remontu z dnia 9 kwietnia 2010 roku.
Wnioskodawca i uczestniczka zakupili na wyposażenie mieszkania ruchomości o łącznej wartości 1 280 zł: telewizor Samsung (...) o wartości 850 zł, zestaw kina domowego marki S. (...) 320 o wartości 230 zł i odkurzacz (...) z filtrem hepa o wartości 200 zł.
Przed ślubem, w dniu 18 lutego 2009 roku wnioskodawca kupił i przekazał uczestniczce komputer.
Po remoncie, w okresie od marca 2010 roku do listopada 2011 roku wnioskodawca i uczestniczka wspólnie zamieszkali w mieszkaniu uczestniczki. Koszty utrzymania mieszkania ponosiła Z. K., opłacając czynsz i rachunki za gaz, prąd, wodę, łącznie na sumę 8 633,16 zł. Koszty telewizji kablowej i Internetu opłacał wnioskodawca, który uregulował też zadłużenie za sprzątanie klatki schodowej na kwotę 72 zł i niedopłaty eksploatacyjne na kwotę 0,72zł, wpłacił za energię elektryczną kwoty 59,93 zł i 59,33zł, a w dniu 31 grudnia 2010 roku za czynsz kwotę 350 zł.
Doszło do nasilenia konfliktów małżeńskich i sporów o zbyt niskie dochody wnioskodawcy oraz o możliwość korzystania z komputera. Wnioskodawca w listopadzie 2011 roku wyprowadził się od uczestniczki do K. i zamieszkał z rodzicami. Uczestniczka mieszka nadal w mieszkaniu przy ul. (...) w L..
Uczestniczka z zawodu jest politologiem, na stałe nigdzie nie pracowała. Została skierowana przez urząd pracy na staż w IPN, który odbywała po ślubie przez 10 miesięcy z wynagrodzeniem po 800 zł miesięcznie. Oszczędności z wynajmu mieszkania przeznaczyła na wyposażenie mieszkania.
Wnioskodawca z wykształcenia jest pośrednikiem pracy i pracował w Powiatowym Urzędzie Pracy w K. z wynagrodzeniem 1 300 zł miesięcznie. Do pracy dojeżdżał z L. do K.. Zakupił kabinę prysznicową za cenę 2 800 zł do mieszkania uczestniczki przy ul. (...) w L..
Matka wnioskodawcy A. W. partycypowała w kosztach zakupu drzwi wejściowych za cenę 2 190 zł i wykonania instalacji elektrycznej za cenę 4 400 zł, w mieszkaniu uczestniczki przy ul. (...) w L.. A. W. – matka wnioskodawcy dokonała wpłaty na swoje konto w banku w lipcu 2008 roku kwoty 100 000 zł, którą otrzymała od swojej matki ze sprzedaży domu rodziców i na te środki miała założoną lokatę z oprocentowaniem 3,50 %. Z rachunku dokonywała wypłat gotówkowych: w dniu 10 września 2009 roku w kwocie 24 662,79 zł, w dniu 15 stycznia 2010 roku w kwocie 25 777,74 zł, w dniu 15 marca 2010 roku w kwocie 15 230 zł, w dniu 1 kwietnia 2010 roku w kwocie 40 000 zł, z przeznaczeniem na darowizny dla syna i z tych środków zapłaciła za wykonanie instalacji elektrycznej i zakup drzwi wejściowych do mieszkania uczestniczki.
Sąd Rejonowy wskazał, na podstawie jakich dowodów ustalił powyższy stan faktyczny, dając wiarę złożonym dokumentom i zeznaniom uczestniczki A. W., za wyjątkiem kwestii zakupu drzwi wejściowych i wykonania instalacji elektrycznej w jej mieszkaniu.
Sąd Rejonowy nie dał wiary zeznaniom wnioskodawcy w zakresie składników majątku wspólnego i wydatków z jego majątku osobistego na majątek osobisty uczestniczki, uznając je za sprzeczne z zeznaniami wiarygodnych świadków Z. K., A. K. i K. W. (1), ze sporządzonymi zestawieniami kosztów remontu i ze złożonymi fakturami. Z tego samego względu Sąd Rejonowy nie dał wiary zeznaniom matki wnioskodawcy i świadków K. W. (2), W. S. (1) i W. S. (2).
Sąd Rejonowy uznał za rzetelną opinię biegłego z zakresu szacowania ruchomości R. Z., zaś opinię biegłego J. P. uznał za nieprzydatną w sprawie.
Rozstrzygając w sprawie Sąd Rejonowy przywołał przepis art. 35 k.r.io. i wskazał, że po ustaniu wspólności ustawowej należało dokonać podziału majątku wspólnego stron, ustalając z urzędu jego skład i wartość (art. 684 k.p.c. w związku z art. 567 § 3 k.p.c.).
Sąd Rejonowy uznał, że do majątku wspólnego stron należą trzy ruchomości: telewizor, odkurzacz i zestaw kina domowego, dając w tym zakresie wiarę twierdzeniom uczestniczki i odwołując się do art. 31 § 1 k.r.io. oraz art. 32 § 1 i § 2 k.r.io.1, wskazując przy tym, że do majątku osobistego każdego z małżonków należą składniki wymienione w art. 33 k.r.io. Ponadto art. 34 k.r.io. stanowi, że przedmioty zwykłego urządzenia domowego służące do użytku obojga małżonków są objęte wspólnością ustawową także w wypadku, gdy zostały nabyte przez dziedziczenie, zapis lub darowiznę, chyba że spadkodawca lub darczyńca inaczej postanowił.
Zdaniem Sądu Rejonowego wnioskodawca i uczestniczka nabyli wskazane wyżej ruchomości w trakcie trwania wspólności ustawowej i do majątku wspólnego. Wnioskodawca, poza własnymi twierdzeniami, że zakup tych ruchomości stanowił nakład z majątku osobistego na majątek wspólny, nie wykazał, że środki pieniężne zostały przeznaczone na majątek wspólny.
Sąd Rejonowy ustalił wartość tych ruchomości na podstawie opinii biegłego i przyznał je uczestniczce ze spłatą połowy ich wartości na rzecz wnioskodawcy.
Sąd Rejonowy, odwołując się również do uchwały Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1980 roku, III CZP 46/80 i wyroku Sądu Najwyższego z dnia 7 czerwca 2002 roku, IV CKN 1108/00, przyjął, że w postępowaniu o podział majątku wspólnego rozliczeniu podlegają również nakłady z majątku osobistego jednego z małżonków na majątek osobisty drugiego z nich.
Z tego tytułu Sąd Rejonowy zasądził od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy kwotę odpowiadającą kosztom wymiany instalacji elektrycznej i zakupu drzwi wejściowych oraz kabiny prysznicowej, przyjmując, że nakłady te poczynione zostały z majątku osobistego wnioskodawcy, a mianowicie z darowizn od jego matki poczynionych na jego rzecz.
Dalej idące roszczenia wnioskodawcy Sąd Rejonowy uznał za nieudowodnione, zaś podniesiony przez uczestniczkę zarzut potrącenia – za nieskuteczny.
Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania Sąd Rejonowy uzasadnił art. 520 § 1 k.p.c., zaś rozstrzygnięcie o nieuiszczonych kosztach sądowych – art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (t. j. Dz.U. z 2016 roku, poz. 623, ze zm.).
*
Apelację od tego postanowienia wniósł wnioskodawca P. W., zaskarżając postanowienie Sądu Rejonowego:
- w pkt I.1.a-c, II., III., IV., tj. w części ustalającej, że składniki majątkowe wymienione w punkcie I.1.a-c stanowią składniki majątku wspólnego, ustalającej ich wartość i dokonującej ich podziału,
- w pkt V. w części ponad kwotę 9 390 zł, a nadto w zakresie zaniechania zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie od żądanej przez wnioskodawcę kwoty nakładów z majątku osobistego na majątek osobisty uczestniczki liczonych od dnia 8 czerwca 2013 roku do dnia zapłaty,
- w pkt VI., VII. i VIII.
Wnioskodawca zarzucił zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie w zakresie :ustalenia, że wnioskodawca nie poczynił nakładów z majątku osobistego na majątek osobisty uczestniczki ponad kwotę 9 390 zł, że wymienione w zaskarżonym postanowieniu ruchomości są składnikami majątku wspólnego i mają wartość 1 280 zł a komputer kupiony przez wnioskodawcę przed ślubem był prezentem dla uczestniczki oraz ustaleń prowadzących do takich wniosków.
W apelacji skarżący szczegółowo wskazał uchybienia Sądu pierwszej instancji w ocenie poszczególnych dowodów.
Ponadto skarżący zarzucił zaskarżonemu postanowieniu naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nieodniesienie się do żądania wnioskodawcy odsetek ustawowych od żądanej kwoty nakładów z jego majątku osobistego oraz art. 359 § 1 k.p.c. w zw. z art. 455 k.c. poprzez nierozpoznanie tego żądania.
Skarżący domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia przez ustalenie, że ruchomości wskazane w pkt I.1.a-c stanowią nakład z jego majątku osobistego na majątek osobisty uczestniczki, ustalenie prawidłowo ich wartości na kwotę 5 789 zł i zasądzenie tej kwoty od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy jako pozostałej części kwoty 75 610 zł żądanej z tytułu nakładów z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki, odpowiedniej zmiany punktu V. zaskarżonego postanowienia przez zasądzenie pozostałej kwoty żądanej z tytułu nakładów z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki oraz wartości komputera z biurkiem (wraz z odsetkami ustawowymi) i zmiany punktów VI.-VIII. poprzez zasądzenie od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych, a także zasądzenia od uczestniczki na rzecz wnioskodawcy zwrotu kosztów postępowania odwoławczego, ewentualnie uchylenia zaskarżonego postanowienia w zaskarżonej części i przekazania sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.
Sąd Okręgowy zważył, co następuje:
Apelacja wnioskodawcy w zakresie, w jakim przedmiotem zaskarżenia objęto:
a) żądanie zapłaty kwoty 75 610 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 8 czerwca 2013 roku do dnia zapłaty, z tytułu nakładów z majątku osobistego wnioskodawcy na majątek osobisty uczestniczki,
b) żądanie zapłaty ustawowych odsetek za opóźnienie od kwoty 9 390 zł od dnia 8 czerwca 2013 roku do dnia zapłaty,
została odrzucona jako niedopuszczalna, a uzasadnienie tego rozstrzygnięcia zostało przedstawione w uzasadnieniu postanowienia o odrzuceniu apelacji wnioskodawcy w tej części.
W pozostałym zakresie apelacja wnioskodawcy zasługuje na częściowe uwzględnienie, jednak nie w sposób w niej wskazany.
W pierwszej kolejności należy wskazać, że zaskarżone postanowienie podlegałoby uchyleniu w zaskarżonej części i przekazaniu sprawy w tej części Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania tylko w razie nieważności postępowania, nierozpoznania istoty sprawy, bądź konieczności przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości (art. 386 § 2 i § 4 k.p.c.). W sprawie nie zachodzą tego rodzaju okoliczności.
Sąd Okręgowy stwierdza natomiast, że wnioskodawca błędnie nadał swemu żądaniu formę wniosku o podział majątku wspólnego, skoro w istocie żądał jedynie zapłaty określonej kwoty z tytułu nakładów z jego majątku osobistego na majątek osobisty uczestniczki. W doktrynie i w orzecznictwie utrwalone jest stanowisko, że w sytuacji, gdy nie istnieje majątek wspólny, a przedmiotem wzajemnych żądań byłych małżonków po ustaniu wspólności ustawowej są jedynie roszczenia pieniężne (np. rozliczenia wydatków, nakładów i innych świadczeń z majątku wspólnego na rzecz majątku osobistego lub odwrotnie, a także rozliczenie długów jednego z małżonków zaspokojonych z majątku wspólnego) właściwe nie jest postępowanie nieprocesowe ale proces (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 stycznia 2014 roku, V ACa 592/13, Lex nr 1437982, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2000 roku, IV CKN 27/00, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 2015 roku, V CSK 561/14).
Już z tego względu, nawet gdyby żądanie wnioskodawcy należało do żądań rozpoznawanych przy podziale majątku wspólnego (o czym niżej), nie powinien zostać mu nadany bieg w postępowaniu nieprocesowym, ale powinno zostać rozpoznane w procesie i to przez Sąd Okręgowy w pierwszej instancji (art. 17 pkt 4 k.p.c.). Rozpoznanie tego żądania w niewłaściwym trybie i przez sąd niewłaściwy rzeczowo nie jest jednak przyczyną nieważności postępowania (por. art. 379 pkt 6 k.p.c.).
W toku postępowania sytuacja o tyle uległa zmianie, że uczestniczka przyłączyła się do wniosku o podział majątku wspólnego co do zasady, wnosząc o ustalenie, że majątkiem wspólnym są ruchomości w postaci telewizora, odkurzacza i zestawu kina domowego.
Sąd Rejonowy ostatecznie zatem prawidłowo rozpoznał w niniejszej sprawie żądanie podziału majątku wspólnego, przy czym w postępowaniu nie ustalono, aby istniały jakiekolwiek inne przedmioty mogące być składnikami majątku wspólnego.
Sąd Rejonowy w ustaleniach faktycznych ustalił, że skoro wskazane wyżej ruchomości zostały nabyte w trakcie trwania wspólności ustawowej, wchodzą one do majątku wspólnego wnioskodawcy i uczestniczki.
Ustalenie takie w świetle przeprowadzonych w sprawie dowodów należy jednak uznać za dowolne. Wnioskodawca konsekwentnie utrzymywał, że rzeczy te nabył za środki z majątku osobistego, tj. za środki z darowizn poczynionych przez jego matkę wyłącznie na jego rzecz (art. 33 pkt 2 k.r.io.) i nie są one majątkiem wspólnym. Zgodnie z zasadą surogacji przedmioty nabyte za składniki majątku osobistego również wchodzą do majątku osobistego (art. 33 pkt 10 k.r.io.). W sprawie nie zostało w żaden sposób wykazane, aby nabycie tych rzeczy miało nastąpić do majątku wspólnego stron. Wprawdzie tak utrzymywała uczestniczka, twierdząc, że zakupu dokonali wspólnie, ale jednocześnie przyznawała, iż nie był to zakup za wspólne pieniądze, nie interesowało jej, kto i za czyje pieniądze kupił te rzeczy, nie pytała o to (k. 68v). Nie sposób zatem przyjąć, że między wnioskodawcą i uczestniczką istniała umowa, iż przeznacza on środki ze swojego majątku osobistego na nabycie tych ruchomości do majątku wspólnego. Także Z. K. zeznała, że telewizor i kino domowe kupił wnioskodawca, nie wie za czyje pieniądze (k. 115v).
Nie ma żadnych dowodów świadczących o tym, że rzeczy te nabyli oboje małżonkowie, w szczególności nie wynika to z dokumentów ich zakupu (k. 16, 35). Nie są to rzeczy darowane przez matkę wnioskodawcy (darowizna dotyczyła jedynie środków na ich zakup) i nie są objęte dyspozycją art. 34 k.r.io.
Wobec powyższego błędnie Sąd Rejonowy odwołał się do art. 31 § 1 k.r.io. i ustalił, że telewizor, odkurzacz i zestaw kina domowego są składnikami majątku wspólnego i powinny zostać podzielone w niniejszym postępowaniu poprzez przyznanie ich uczestniczce ze spłatą na rzecz wnioskodawcy.
Ustalenie, że te przedmioty nie są składnikami majątku wspólnego stron ale składnikami majątku osobistego wnioskodawcy P. W., przy nieustaleniu, aby istniały jakiekolwiek inne składniki majątku wspólnego, skutkowało odpowiednią zmianą zaskarżonego postanowienia przez oddalenie wniosku o podział majątku wspólnego.
Podkreślić należy, że – pomijając omówioną niżej kwestię dopuszczalności rozstrzygania w podziale majątku wspólnego o roszczeniu z tytułu nakładów z majątku osobistego jednego z małżonków na majątek osobisty drugiego małżonka – konsekwencją zaliczenia określonych rzeczy ruchomych do majątku osobistego wnioskodawcy (co dotyczy sprzętu nie będącego częściami składowymi lokalu uczestniczki w rozumieniu art. 47 k.c., w tym także nabytego przed zawarciem małżeństwa komputera i biurka, o ile nie były darowizną na rzecz uczestniczki) jest to, że niezależnie od faktu ustania wspólności ustawowej i pozostawania tych rzeczy we władaniu drugiego małżonka, wnioskodawca pozostaje ich właścicielem. Przysługuje mu przeciwko posiadaczowi tych rzeczy roszczenie windykacyjne (art. 222 § 1 k.c.) a nie roszczenie o zapłatę ich wartości, które mogłoby być zasadne w sytuacji, gdyby miało charakter odszkodowawczy i wiązało się ze zniszczeniem tych rzeczy, nieuprawnionym zużyciem bądź ich skutecznym zbyciem osobie trzeciej. Wnioskodawca w niniejszym postępowaniu nie zgłosił roszczeń o wydanie rzeczy ruchomych stanowiących składniki jego majątku osobistego, a Sąd Rejonowy o nich nie orzekał (roszczenia takie nie podlegałyby zresztą rozpoznaniu w sprawie o podział majątku wspólnego).
Sąd Okręgowy nie podziela też wywodu Sądu pierwszej instancji, iż w niniejszej sprawie zachodziły podstawy do orzekania w sprawie o podział majątku wspólnego o roszczeniu wnioskodawcy z tytułu nakładów z jego majątku osobistego na majątek osobisty uczestniczki. Przywołane przez Sąd Rejonowy orzeczenia Sądu Najwyższego w doktrynie ocenione zostały krytycznie, a gdyby nawet zaaprobować zajęte w nich stanowisko, dotyczyły one szczególnej sytuacji, kiedy w postępowaniu o podział majątku wspólnego rozliczane są nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty i jednocześnie – ze względów celowościowych – Sąd Najwyższy uznał za możliwe rozliczenie nakładów z majątku osobistego jednego z małżonków na ten sam składnik majątku osobistego drugiego małżonka (przykładowo w budowę domu na nieruchomości stanowiącej majątek osobisty jednego z małżonków zaangażowano środki zarówno z majątku wspólnego jak i z majątku osobistego drugiego małżonka). W niniejszej sprawie sytuacja taka nie zachodziła, bowiem w świetle twierdzeń obu stron i krótkotrwałości ich małżeństwa bezspornym było, że nie przeznaczyli oni środków z majątku wspólnego na remont mieszkania uczestniczki.
Ostatecznie, nieprawidłowe proceduralnie rozstrzygnięcie przez Sąd Rejonowy częściowo o takim żądaniu wnioskodawcy w sprawie o podział majątku wspólnego o tyle nie miało znaczenia dla wyniku postępowania odwoławczego, że uczestniczka nie zaskarżyła tego rozstrzygnięcia, zaś o pozostałej części żądania wnioskodawcy i o odsetkach ustawowych za opóźnienie Sąd pierwszej instancji nie orzekł w zaskarżonym postanowieniu, a zatem zasadność tego żądania nie może być kontrolowana w niniejszej sprawie przez Sąd Odwoławczy. Z tego też względu zbędne jest odnoszenie się przez Sąd Okręgowy do tej części zarzutów apelującego.
Wobec wyniku postępowania odwoławczego, w którym apelacja wnioskodawcy została odrzucona w znacznej części, zaś w niewielkiej części została uwzględniona i to nie w sposób żądany przez wnioskodawcę, Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do zmiany zaskarżonego postanowienia w zakresie rozstrzygnięć o kosztach postępowania i o nieuiszczonych kosztach sądowych, zwłaszcza, że wnioskodawca nie postawił konkretnych zarzutów naruszenia prawa procesowego, tj. art. 520 § 1 k.p.c. i ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Z uwagi na treść rozstrzygnięć Sądu Odwoławczego nie było też podstaw do uwzględnienia wniosków którejkolwiek ze stron o zasądzenie zwrotu kosztów postępowania odwoławczego (art. 520 § 1 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.).
Z tych względów na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. i art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji postanowienia.
1 Art. 32 k.r.io. został uchylony z dniem 20 stycznia 2005 roku i nie mógł mieć zastosowania w sprawie – przyp. Sądu Okręgowego.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację: Sędzia Sądu Okręgowego Andrzej Mikołajewski, Sędzia Sądu Okręgowego Anna Podolska-Kojtych , Sądu Okręgowego Dorota Modrzewska-Smyk
Data wytworzenia informacji: