Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Lublinie

UZASADNIENIE

W dniu 17 czerwca 2024 r. do Sądu Okręgowego w Lublinie wpłynął przekazany przez Sąd Okręgowy w Warszawie wniosek J. M. o zasądzenie na jego rzecz zadośćuczynienia za krzywdę doznaną w wyniku jego pobicia w dniu 14 sierpnia 1982 r. przez funkcjonariuszy Służby Więziennej w trakcie jego izolacji w Zakładzie Karnym w K. w toku wykonywania decyzji o internowaniu wnioskodawcy wydanej przez Komendanta Wojewódzkiego Milicji Obywatelskiej w L. z dnia 10 maja 1982 r.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy w Lublinie prawomocnym wyrokiem z dnia 13 stycznia 2009 r. sygn. IV Ko 172/08 na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydawanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego zasądził od Skarbu Państwa na rzecz J. M. kwotę 3246,45 zł tytułem odszkodowania za poniesioną szkodę oraz kwotę 10 000 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłe z wykonania w okresie od 10 maja do 13 października 1982 r. decyzji o internowaniu wydanej przez Komendanta Wojewódzkiego Milicji Obywatelskiej w L. z dnia 10 maja 1982 r., zaś w pozostałej części wniosek oddalił. W uzasadnieniu wyroku (k. 105, akt sprawy IV Ko 172/08) wskazano, że przyznane w niniejszej sprawie odszkodowanie i zadośćuczynienie nie jest zadośćuczynieniem i odszkodowaniem za pobicie wnioskodawcy w Zakładzie Karnym w K.. Jednocześnie wskazano, że jeżeli w wyniku sposobu wykonania środka przymusu doszło do dalszych szkód, w szczególności takich, które powodują, że aresztowany czy zatrzymany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej, albo jeżeli zwiększyły się jego potrzeby lub zmniejszyły widoki powodzenia na przeszłość, nic nie stoi na przeszkodzie dochodzeniu od Skarbu Państwa renty, także w postaci skapitalizowanej na drodze procesu cywilnego. Jednocześnie wskazało, że skoro brzmienie przepisu art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa Polskiego zostało skorelowane z treścią przepisu art. 552 § 4 k.p.k., to w trybie przepisów tej ustawy można dochodzić wyłącznie odszkodowania i zadośćuczynienia za szkodę i krzywdę będące następstwem wykonania decyzji o internowaniu. Nie można natomiast dochodzić roszczeń wynikających z dodatkowych zdarzeń rodzących odpowiedzialność Skarbu Państwa, a zaistniałych w trakcie internowania. W konsekwencji Sąd stwierdził, iż odszkodowania i zadośćuczynienia za doznaną krzywdę wynikłą z pobicia J. M. przez funkcjonariuszy służby więziennej do jakiego doszło w okresie internowania, wnioskodawca może dochodzić na drodze postępowania cywilnego. W konsekwencji zatem w tym zakresie wniosek został oddalony, a wyrok uprawomocnił się w I instancji.

Następnie J. M. w dniu 2 listopada 2022 r. skierował do Sądu Okręgowego w Lublinie kolejny wniosek o zasądzenie na jego rzecz uzupełniającego zadośćuczynienia za krzywdę wynikłą z wykonania w.w. decyzji o internowaniu i pobicia go w czasie tegoż internowania. Sprawę zarejestrowano pod numerem IV Ko 15/22. Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2023 r. Sąd Okręgowy w Lublinie na podstawie art. 17 § 1 pkt 7 kpk umorzył postępowanie z uwagi na zaistnienie negatywnej przesłanki procesowej w postaci res iudicata, szczegółowo argumentując swe rozstrzygnięcie, którą to argumentację Sąd w niniejszej sprawie podziela.

Obecnie, J. M. ponownie występuje z żądaniem zasądzenia zadośćuczynienia za krzywdę wynikłą wskutek pobicia w czasie internowania.

Reasumując wskazać należy, że przedmiotem rozpoznawanej sprawy (sygn. IV Ko 172/08) było m.in. roszczenie J. M. dotyczące zasądzenia na jego rzecz odszkodowania i zadośćuczynienia z tytułu doznanej krzywy wynikłej z pobicia go przez funkcjonariuszy służby więziennej w Zakładzie Karnym w K. w dniu 14 sierpnia 1982 r. W tym zakresie zaś Sąd rozstrzygnął w wyroku z 13 stycznia 2009 r.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd uznał, iż wniosek J. M. z dnia 12 kwietnia 2024 r., sygn. IV Ko 686/24 jest przedmiotowo i podmiotowo tożsamy z wnioskiem złożonym w sprawie IV Ko 172/08, w której zapadł prawomocny wyrok.

W związku z faktem, iż orzeczenia uzyskują przymiot prawomocności formalnej i materialnej tworząc stan rzeczy osądzonej, ponowne wydanie wyroku w zakresie tożsamego wniosku o zadośćuczynienie za krzywdę doznaną przez wnioskodawcę w wyniku pobicia narusza zakaz ne bis in idem. Stąd należy stwierdzić, iż postępowanie w tym przedmiocie zostało prawomocnie zakończone, co rodzi konieczność umorzenia postępowania.

W tej sytuacji, mając na uwadze treść art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. który stanowi, iż nie wszczyna się postępowania, a wszczęte umarza, gdy postępowanie karne co do tego samego czynu tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się, należało umorzyć postępowanie w sprawie IV Ko 686/24.

Rozstrzygnięcie o obciążeniu Skarbu Państwa wydatkami umorzonego postępowania uzasadnia brzmienie art. 632 pkt 2 k.p.k.

Z tych względów Sąd Okręgowy orzekł, jak na wstępie.