Serwis Internetowy Portal Orzeczeń używa plików cookies. Jeżeli nie wyrażają Państwo zgody, by pliki cookies były zapisywane na dysku należy zmienić ustawienia przeglądarki internetowej. Korzystając dalej z serwisu wyrażają Państwo zgodę na używanie cookies , zgodnie z aktualnymi ustawieniami przeglądarki.

VII U 1441/14 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Lublinie z 2016-05-25

Sygn. akt VII U 1441/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 maja 2016roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Danuta Dadej- Więsyk

Protokolant prot. sąd. Agnieszka Goluch

po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2016 roku w Lublinie

sprawy K. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania K. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 7 maja 2014 roku znak (...)

I.  zmienia zaskarżoną decyzję o tyle, iż ustala ustala należność z tytułu wypłaty należnej K. Z. emerytury, za okres od dnia(...)roku do dnia 21 listopada 2012 roku, na kwotę 27.012,76 (dwadzieścia siedem tysięcy dwanaście 76/100) złotych oraz odsetki w kwocie 6.115 (sześć tysięcy sto piętnaście) złotych;

II.  w pozostałej części odwołanie oddala;

III.  żądanie K. Z. zasądzenia odsetek z tytułu opóźnienia w wypłacie kwoty należnej emerytury, za okres od dnia (...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku wraz z odsetkami, za okres od dnia 20 lutego 2014 roku do dnia 22 maja 2014 roku przekazuje do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L. według właściwości.

Sygn. akt VII U 1441/14

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 7 maja 2014 roku, znak: (...)Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2009 r., Nr 153, poz. 1227 ze zm.), ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2009 r., poz. 1585 ze zm.) oraz rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22 lipca 1992 roku w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz. U. z 1992 roku, Nr 58, poz. 290 ze zm.) wykonując wyrok Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 21 lutego 2014 roku dokonał na rzecz K. Z. wypłaty należnej kwoty emerytury, do której prawo podlegało zawieszeniu od dnia(...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia Zakład określił wysokość należności z tytułu emerytury, do której prawo podlegało zawieszeniu w okresie od dnia (...)roku do dnia 21 listopada 2012 roku na kwotę 25.237,97 złotych, którą to kwotę wraz z wyrównaniem za II/2013 roku w kwocie 76,78 złotych oraz odsetkami w kwocie 5.594,38 złotych i ze świadczeniem za V/2014 roku w kwocie 2755,28 złotych po odliczeniu zaliczki na podatek w kwocie 2831,00 złotych, liczonej od podstawy opodatkowania 28070,00 złotych, składki na ubezpieczenie zdrowotne w łącznej kwocie 2526,30 złotych, w tym odliczonej od podatku 2175,43 złotych, z kwoty świadczenia 350,87 złotych, przekaże na rachunek w banku w kwocie 28307,11 złotych. Nadto Zakład wskazał, że przy ustalaniu kwoty zawieszonej emerytury uwzględniono jej rozliczenie w związku z osiąganiem przychodów w roku 2011 i 2012. (decyzja – k. 50 akt rentowych tom IV)

W odwołaniu od wskazanego rozstrzygnięcia K. Z. zarzuciła decyzji:

I.  bezpodstawne posługiwanie się numerem decyzji z dnia 8 lutego 2013 roku, która zgodnie z pismem Zakładu z dnia 5 kwietnia 2013 roku została usunięta z obiegu prawnego, a wszczęte postepowanie zostało umorzone, co potwierdza postanowienie Sądu Okręgowego wydane w sprawie o sygn. akt VII U 669/13, a tym samym oznacza, że w obiegu pozostaje znak(...)

II.  nieuzasadnione zmniejszenie wypłaconej emerytury za okres od (...)roku do marca 2012 roku o łączna kwotę 6.596,68 złotych oraz o należne od tej kwoty odsetki ustawowe, a także część odsetek od kwoty 25.237,97 złotych za cały okres wymagalności do dnia zapłaty, która miał miejsce dopiero w maju 2014 roku;

III.  nie doręczenie ubezpieczonej „załączników do decyzji”, o których mowa w zdaniu ostatnim decyzji, a w tym brak sposobu wyliczenia wypłaconych odsetek za zwłokę, co uniemożliwia odniesienie się do prawidłowości ich naliczenie.

Mając na uwadze podniesione zarzuty ubezpieczona wnosiła o zmianę zaskarżonej decyzji w zakresie numeracji świadczenia otrzymywanego przez skarżącą na (...) zobowiązanie organu rentowego do doręczenia ubezpieczonej „załączników do decyzji” wymienionych w decyzji, jak również do przedstawienia sposobu wyliczenia wypłaconych odsetek oraz o nakazanie wypłaty emerytury bez wskazanych potrąceń, wraz z należnymi odsetkami ustawowymi za zwłokę, oraz z dalszymi odsetkami od kwoty już wypłaconej do dnia ostatecznej zapłaty. W uzasadnieniu odwołania skarżącą podniosła, że dokonane przez Zakład rozliczenie zawieszonej w okresie od dnia (...)roku do dnia 21 listopada 2012 roku emerytury przy uwzględnieniu kwot osiąganych przez nią w 2011 roku oraz 2012 roku przychodów pozostaje w sprzeczności z przepisami rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22 lipca 1992 roku w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz. U. z 1992 roku, Nr 58, poz. 290 ze zm.). W ocenie skarżącej mając na uwadze powołane rozporządzenie przy rozliczeniu świadczenia należało wziąć pod uwagę łączną kwotę dochodu w skali całego roku kalendarzowego, a nie w poszczególnych miesiącach roku. Dodatkowo skarżąca podniosła, że za 2011 roku dokonał już zwrotu kwoty nienależnie pobranych świadczeń, której to wpłaty organ rentowy nie wziął pod uwagę dokonując rozliczenia w zaskarżonej decyzji. W dalszej części uzasadnienia skarżąca powołała się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2008 roku, II UZP 2/2008, w której wyrażony został pogląd o tym, że w sytuacji gdy prawo do emerytury zostało ustalone wyrokiem sądu i wypłacone za okres wsteczny, organ rentowy nie może z tych wypłat potrącić kwot podlegających zawieszeniu z tytułu osiąganych przychodów. Dodatkowo ubezpieczona podniosła okoliczności dotyczące w jej ocenie opóźnienia Zakładu w wypłacie świadczenia wskazując, że w dniu 2 kwietnia 2014 roku wezwała organ rentowy do wykonania wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 21 lutego 2014 roku. Odpowiadając na wezwanie Zakład pismem z dnia 15 kwietnia 2014 roku wezwał ubezpieczoną do nadesłania zaświadczenia z zakładu potwierdzającego osiągnięte wynagrodzenie za okres X, XI, XII/2011 i I, II, III/2012, podczas gdy organ rentowy znajdował się w posiadaniu zaświadczenia Rp – 7 za 2011 rok od dnia 28 grudnia 2012 roku a za 2012 rok od dnia 4 września 2013 roku. Ponadto skarżąca podniosła, że wypłata zawieszonej emerytury została dokonana w dniu 22 maja 2014 roku wobec czego przysługują jej dalsze odsetki za zwłokę do dnia faktycznej wypłaty. (odwołanie – k. 2 – 4 akt sądowych)

W odpowiedzi na odwołanie organ renty wnosił o jego oddalenie podnosząc, że przy ustalaniu kwoty zawieszonej emerytury dokonano rozliczenia w związku z osiąganymi przychodami w latach 2011 i 2012 w ten sposób, że za październik i listopada 2011 roku oraz styczeń i marzec 2012 roku, tj. miesiącach w których skarżąca osiągnęła wynagrodzenie w granicach 70 % - 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia emerytura została pomniejszona o 24 % kwoty bazowej, a za listopada 2011 roku oraz luty 2012 roku, tj. miesiącach w których wynagrodzenie skarżącej przekroczyło 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłata emerytury została zawieszona. Nadto Zakład wskazał, że odsetki od wyrównania zostały naliczone od następnego dnia po terminie płatności za dany miesiąc do dnia wejście w życie przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia (...)roku do dnia 21 listopada 2012 roku (Dz. U. z 2014 r., poz. 169), tj. do dnia 19 lutego 2014 roku. W dalszej części organ rentowy wyjaśnił, że zmiana numeru świadczenia nastąpiła z przyczyn technicznych w związku z przeniesieniem świadczenia do nowego systemu informatycznego. Po wprowadzeniu do systemu(...)świadczenie wnioskodawczyni jest identyfikowane pod nr (...). (odpowiedź na odwołanie – k. 6 – 7 a.s.)

W piśmie procesowym z dnia 9 stycznia 2015 roku ubezpieczona podniosła, że w dniu 10 maja 2012 roku dokonała wpłaty na rachunek organu rentowego kwoty 4.504,08 złotych tytułem zwrotu świadczenia wypłaconego za 2011 rok w związku z dokonanym przez Zakład rozliczeniem tego świadczenia. (pismo procesowe – k. 33v. a.s.)

W piśmie procesowym z dnia 13 kwietnia 2015 roku ubezpieczona zmodyfikowała wniosek zawarty w pkt 3 odwołania wnosząc o ustalenie, że przysługuje jej emerytura w pełnej wysokości (bez potrąceń) oraz odsetki ustawowe za cały okres zwłoki w wypłacie świadczeń i zasądzenie kwoty 7.413,88 złotych z ustawowymi odsetkami. (pismo procesowe – k. 66 a.s.)

W piśmie procesowym z dnia 17 grudnia 2015 roku ubezpieczona dodatkowo podniosła na okoliczność braku podstaw dla dokonanego przez organ rentowy potrącenia z kwoty wypłaconej zawieszonej emerytury w związku z przeprowadzonym przez Zakład rozliczeniem świadczenia przy uwzględnieniu przychodów za 2011 i 2012 rok, że nie otrzymywała przychodów z emerytury w okresie od października 2011 roku do listopada 2012 roku, co zdaniem skarżącej potwierdzają wystawione przez Zakład (...) – y, z których wynika że emerytura za wskazany okres jest przychodem za 2014 rok, w którym ukończyła (...) lata, wobec czego wypłata dokonana w zaskarżonej decyzji powinna podlegać rozliczeniu właśnie za 2014 rok. Na uzasadnienie przyjętego stanowiska skarżącą powołała wyrok Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 4 czerwca 2013 roku, sygn. V U 248/13. (pismo procesowe – k. 101v. a.s.)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Decyzją z dnia 26 marca 2009 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. Inspektorat w B. ustalił K. Z. prawo do emerytury poczynając od dnia (...)roku, tj. od miesiąc w którym zgłoszono wniosek. Decyzją z dnia 11 października 2011 roku organ rentowy, na podstawie art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.) w związku z art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 roku, Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 roku, Nr 291, poz. 1707), wstrzymał wnioskodawczyni wypłatę emerytury poczynając od dnia (...) roku, z uwagi na kontynuowanie zatrudnienia. Do dnia zawieszenia wysokość wypłacanej skarżącej emerytury wynosiła stosownie do decyzji z dnia 8 lipca 2011 roku 2278,61 złotych brutto miesięcznie.

Decyzją z dnia 12 marca 2012 roku organ rentowy dokonał rozliczenia emerytury skarżącej w związku z osiąganym dochodem w 2011 roku w okresie od dnia 1 stycznia 2011 roku do dnia 30 września 2011 roku. Po dokonaniu rozliczenia za wskazany okres Zakład ustalił okoliczność pobrania przez skarżącą nienależnego świadczenia w kwocie 4504,08 złotych.

Decyzją z dnia 31 grudnia 2012 roku w ramach rozpoznania wniosku z dnia 14 listopada 2012 roku Zakład poczynając od dnia 22 listopada 2012 roku, tj. od daty określonej przez Trybunał Konstytucyjny wznowił wypłatę świadczenia. Następnie decyzją z dnia 12 sierpnia 2013 roku organ rentowy na podstawie art. 151 § 1 pkt 1 k.p.a. odmówił uchylenia decyzji z dnia 11 października 2011 roku w części, w jakiej decyzja ta zawiesza na podstawie art. 28 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2010 roku, Nr 257, poz. 1726 oraz z 2011 roku, Nr 291, poz. 1707) w związku z art. 103a ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 153, poz. 1227 ze zm.), prawo do emerytury za okres od dnia (...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku. Od wskazanej decyzji ubezpieczona wniosła odwołanie. W ramach rozpoznania żądania odwołania Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt VII U 2036/13 w wyroku z dnia 21 lutego 2014 roku w pkt I zmienił zaskarżoną decyzję z dnia 12 sierpnia 2013 roku w ten sposób, że ustalił ubezpieczonej prawo do wypłaty emerytury za okres od dnia 1 października 2011 roku do dnia 21 listopada 2012 roku. W pkt II Sąd zobowiązał organ rentowy do wydania w terminie 14 dni od uprawomocnienia się orzeczenia decyzji w przedmiocie wniosku skarżącej o wypłatę odsetek ustawowych z tytułu opóźnienia w wypłacie emerytury za okres od dnia(...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku.

W wykonaniu pkt I wyroku z dnia 21 lutego 2014 roku organ rentowy wydał zaskarżoną decyzję. Kwota zawieszonej emerytury w okresie od dnia (...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku wynosi 31.834,65 złotych. W zaskarżonej decyzji została pomniejszona o kwotę 6.596,68 złotych z powodu osiągnięcia przez skarżącą przychodów z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Dokonane przez organ rentowy rozliczenie emerytury należnej za okres zawieszenia w związku z osiąganymi przez skarżącą przychodami w 2011 roku i 2012 roku nastąpiło w ten sposób, że za październik i grudzień 2011 roku oraz styczeń i marzec 2012 roku, tj. miesiącach w których skarżąca osiągnęła wynagrodzenie w granicach 70 % - 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia emerytura została pomniejszona o 24 % kwoty bazowej, a za listopada 2011 roku oraz luty 2012 roku, tj. miesiącach w których wynagrodzenie skarżącej przekroczyło 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłata emerytury została zawieszona. Organ rentowy z kwoty świadczenia należnego za październik 2011 roku w wysokości 2.278,61 złotych potrącił kwotę 503,82 złotych, za listopada 2011 roku zawiesił wypłatę świadczenia w wysokości 2.278,61 złotych, z kwoty świadczenia za grudzień 2011 roku i styczeń 2012 roku w wysokości 2.278,61 złotych za każdy z miesięcy potrącił kwotę po 503,82 złotych, za luty 2012 roku zawiesił wypłatę świadczenia w wysokości 2.278,61 złotych a za marzec 2012 roku w wysokości 2.349,61 złotych potrącił kwotę 528,00 złotych. Przyjęte przez Zakład rozliczenie emerytury nastąpiło w tzw. wariancie miesięcznym przychodów uzyskanych przez skarżącą. W następstwie dokonanego rozliczenia Zakład określił wysokość należności z tytułu wypłaty emerytury do której prawo podlegało zawieszeniu na kwotę 25.237,97 złotych, od której zostały naliczone odsetki ustawowe w wysokości 5.582,92 złotych za okres od dnia 26 października 2011 roku, tj. od następnego dnia po terminie płatności świadczenia do dnia 19 lutego 2014 roku, tj. do dnia wejście w życie przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011 roku do dnia 21 listopada 2012 roku (Dz. U. z 2014 r., poz. 169). W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji Zakład określił również kwotę wyrównania świadczenia emerytalnego należnego za luty 2013 roku w wysokości 76,78 złotych wraz z odsetkami w kwocie 11,46 złotych naliczonymi za okres od dnia 26 lutego 2013 roku do dnia 25 maja 2014 roku. Obie wskazane kwoty odsetek zostały w zaskarżonej decyzji zsumowane do kwoty 5.594,38 złotych. Jednakże kwota prawidłowo obliczonych odsetek za należność z tytułu wyrównania świadczenia za luty 2013 roku wynosi ostatecznie 12,42 złotych.

Wysokość zawieszonej emerytury skarżącej wynosiła 2278,61 złotych miesięcznie brutto w okresie od dnia (...)roku do dnia 29 lutego 2012 roku, 2349,61 złotych miesięcznie brutto w okresie od dnia 1 marca 2012 roku do dnia 31 października 2012 roku oraz 1644,72 złotych brutto za okres od dnia 1 listopada 2012 roku do dnia 21 listopada 2012 roku. Przez cały 2011 i 2012 rok skarżąca pozostawała w zatrudnieniu na podstawie stosunku pracy w L. Urzędzie Wojewódzkim w L. Delegatura w B.. W dniu (...) roku ubezpieczona osiągnęła wiek 60 lat życia. Z tytułu zatrudnienia na podstawie stosunku pracy ubezpieczona osiągnęła w 2011 roku przychód w łącznej wysokości 52.254,06 złotych, w tym w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 30 września w wysokości 38.860,82 złotych oraz od dnia 1 października do dnia 31 grudnia w wysokości 13.393,24 złotych. W październiku 2011 roku przychód wyniósł 3.501,08 złotych, w listopadzie 2011 roku 5.501,08 złotych a w grudniu 2011 roku 4.391,08 złotych. Natomiast w okresie od dnia 1 stycznia 2012 roku do dnia 31 marca 2012 roku przychód skarżącej ze stosunku pracy wyniósł łącznie 14.060,85 złotych. W styczniu i marcu 2012 roku osiągnął wysokość 3.501,08 złotych a w lutym 2012 roku 7.058,69 złotych.

(decyzje – k. 67 – 68, 220 – 221, 223 – 223v. 230 – 230v., 257 – 258 a.r. tom III; zaświadczenie o zatrudnieniu – k. 224 a.r. tom III; decyzje – k. 19, 50 a.r. tom IV; odpis wyroku – k. 39 a.r. tom IV; zaświadczenie o zatrudnieniu - k. 47 a.r. tom IV; złącznik do zaskarżonej decyzji – k. 51 a.r. tom IV; pisma Zakładu – k. 47 – 47v. a.s.; załączniki – k. 48 – 54 a.s.; opinia wraz z załącznikami – k. 83 – 92 a.s.; opinia uzupełniająca – k. 109 – 109v. a.s.; ustana opina uzupełniająca – k. 126 – 127 a.s.)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o przytoczone dowody z dokumentów, które zostały w przepisanej formie, w oparciu o obowiązujące w dacie ich wydania przepisy prawne oraz wydane przez kompetentne osoby w ramach przysługujących im uprawnień. Wobec tego dokumenty powyższe zostały obdarzone wiarą jako autentyczne i rzetelne, a przez to prawdziwe. Rozstrzygnięcie w sprawie Sąd oparł również na wnioskach zawartych w opinii, opinii uzupełniającej oraz ustnej opinii uzupełniającej biegłego sądowego z zakresu rachunkowości, który szczegółowo przeanalizował dokumentację zawartą w aktach prawy i organu rentowego, na co w sposób jednoznaczny zdaniem Sądu wskazuje treść opinii. Treść wniosków wskazanych opinii w pełni czynni zadość zleceniu Sądu określonemu w postanowieniu z dnia 12 października 2015 roku oraz z dnia 1 lutego 2016 roku. Biegły w sposób szczegółowy zaprezentował metodę w oparciu o którą dokonał wyliczeń w celu realizacji zleceń Sądu. Wnioski zawarte w powołanych opiniach co do okoliczności określonych przez Sąd są wystarczająco uzasadnione i z tych względów wskazane opinie Sąd Okręgowy uznał za wiarygodne, miarodajne i wyczerpujące, a przez to przedstawiające wystarczające wiadomości specjalne, niezbędne do merytorycznego rozstrzygnięcia zarzutów zawartych w odwołaniu. Kierując się powyższymi wskazaniami Sąd Okręgowy w całości podzielił wnioski biegłego co do których organ rentowy nie wnosił zastrzeżeń. Natomiast zastrzeżenia co do wniosków biegłego odnośnie przyjęcia przez niego przy rozliczeniu emerytury za okres od dnia 1 stycznia 2012 roku do dnia 31 marca 2012 roku wariantu miesięcznego zamiast rocznego nie odnoszą się do sfery oceny dowodu lecz stanowią polemikę w zakresie zastosowania przewidzianego przez przepisy rozwiązania, a tym samym odnoszą do kwestii stosowania prawa. Sąd odniesie się do nich w części dotyczącej oceny prawnej żądania odwołania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie K. Z. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie w zakresie przyjętym w rozstrzygnięciu.

Mając na uwadze treść zaskarżonej decyzji, stanowisko organu rentowego oraz stanowisku ubezpieczonej w toku rozpoznania sprawy należy stwierdzić, że podstawowym problemem wymagającym rozstrzygnięcia w przedmiotowej sprawie jest kwestia dopuszczalności dokonania rozliczenia należnej emerytury do której prawo było zwieszone w okresie od dnia(...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku, a do wypłaty której prawo zostało ustalone wyrokiem sądu w wykonaniu którego organ renty dokonał wypłaty przy uwzględnieniu osiąganego przez skarżąca przychodu w okresie za który wypłacone świadczenie było należne.

Ubezpieczona stoi na stanowisku, że przysługuje jej prawo do wypłaty emerytury za okres od (...)roku do dnia 21 listopada 2012 roku w pełnej wysokość bez dokonanego przez organ rentowy potrącenia kwoty określonej w zaskarżonej decyzji w związku z dokonanym przez Zakład rozliczeniem świadczenia za okres zawieszenia z uwagi na osiągany przez ubezpieczoną przychód w 2011 i 2012 roku. Nie zasługuje ono na aprobatę bowiem powołana na jego uzasadnienie uchwała Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2008 roku, II UZP 2/2008, w której wyrażony został pogląd o tym, że w sytuacji gdy prawo do emerytury zostało ustalone wyrokiem sądu i wypłacone za okres wsteczny, organ rentowy nie może z tych wypłat potrącić kwot podlegających zawieszeniu z tytułu osiąganych przychodów, nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie. Zapadła ona bowiem na odmiennym od rozpoznawanego stanie faktycznym, bowiem Sąd odpowiadając na pytanie odnosił się sytuacji osoby która ubiegła się o ustalenie prawa do świadczenia, a nie ja to miało miejsce w niniejszej sprawie w której skarżąca w okresie którego dotyczyła wypłata świadczenia miała status emeryta a dochodziła jedynie ustalenia prawa do wypłaty świadczenia. Ma to istotne znaczenia dla odmowy przyjęcia zasadności przyjętych w uchwale poglądów dla oceny stanowiska skarżącej w niniejszej sprawie bowiem w zasadzie dla przyjęcia poglądu zaprezentowanego w powołanym przez skarżącą orzeczeniu Sąd Najwyższy przyjął warunek nie posiadania statusu emeryta w okresie w którym osiągał przychody a za który następnie wypłacono świadczenie za okres wsteczny.

Z tych względów żądanie wypłacenia świadczenia w pełniej wysokości bez potrącenia zastosowanego przez organ rentowy nie zasługiwało na uwzględnienie i jako takie podlegało oddaleniu. W związku z tym kwestią wymagającą analizy pozostała zdaniem Sądu orzekającego ocena prawidłowości zastosowanego przez organ rentowy rozliczenia świadczenia, które miało wpływ na wysokość należnej do wypłaty kwoty zawieszonego świadczenia za okres od dnia(...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku.

Z poczynionych ustaleń wynika, że dokonane przez organ rentowy rozliczenie emerytury należnej za okres zawieszenia w związku z osiąganymi przez skarżącą przychodami w 2011 roku i 2012 roku a wypłaconej w dniu 22 maja 2014 roku nastąpiło w ten sposób, że za październik i grudzień 2011 roku oraz styczeń i marzec 2012 roku, tj. miesiącach w których skarżąca osiągnęła wynagrodzenie w granicach 70 % - 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia emerytura została pomniejszona o 24 % kwoty bazowej, a za listopada 2011 roku oraz luty 2012 roku, tj. miesiącach w których wynagrodzenie skarżącej przekroczyło 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłata emerytury została zawieszona. I tak organ rentowy z kwoty świadczenia należnego za październik 2011 roku w wysokości 2.278,61 złotych potrącił kwotę 503,82 złotych, za listopada 2011 roku zawiesił wypłatę świadczenia w wysokości 2.278,61 złotych, z kwoty świadczenia za grudzień 2011 roku i styczeń 2012 roku w wysokości 2.278,61 złotych za każdy z miesięcy potrącił kwotę po 503,82 złotych, za luty 2012 roku zawiesił wypłatę świadczenia w wysokości 2.278,61 złotych a za marzec 2012 roku w wysokości 2.349,61 złotych potrącił kwotę 528,00 złotych. Skutkował to tym, że określona przez organ rentowy kwota emerytury zawieszonej w okresie od dnia (...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku w wysokości 31.834,65 złotych została pomniejszona o kwotę potrąceń wynoszącą 6.596,68 złotych, wobec czego organ rentowy ustalił do wypłaty kwotę zawieszonej emerytury w wysokości 25.237,97 złotych, od której zostały naliczone zostały odsetki ustawowe w wysokości 5.582,92 złotych za okres od dnia 26 października 2011 roku, tj. od następnego dnia po terminie płatności świadczenia do dnia 19 lutego 2014 roku, tj. do dnia wejście w życie przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia (...)roku do dnia 21 listopada 2012 roku (Dz. U. z 2014 r., poz. 169).

Rozliczenie przez Zakład wypłacanego świadczenia z powodu osiągnięcia przez skarżącą przychodów z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy w 2011 i 2012 roku nastąpiło przy uwzględnieniu przez organ rentowy bezspornych w sprawie kwot tych przychodów, które w 2011 roku wyniosły łącznie 52.254,06 złotych, w tym w okresie od dnia 1 stycznia do dnia 30 września 38.860,82 złotych oraz od dnia 1 października do dnia 31 grudnia 13.393,24 złotych - w październiku 2011 roku przychód wyniósł 3.501,08 złotych, w listopadzie 2011 roku 5.501,08 złotych a w grudniu 2011 roku 4.391,08 złotych, w okresie od dnia 1 stycznia 2012 roku do dnia 31 marca 2012 roku 14.060,85 złotych, w tym w styczniu i marcu 2012 roku 3.501,08 złotych a w lutym 2012 roku 7.058,69 złotych.

Jak ustalono przyjęte przez Zakład rozliczenie emerytury nastąpiło w tzw. wariancie miesięcznym przychodów uzyskanych przez skarżącą w stosunku do całego okresu od dnia (...) roku do dnia 31 marca 2012 roku. Z takim założeniem organu rentowego nie można się zgodzić. Podzielając bowiem wnioski biegłego Sąd doszedł do przekonania, że w odniesieniu do rozliczenia emerytury za okres od dnia (...) roku do dnia 31 grudnia 2011 roku przy uwzględnieniu osiąganych w jego trakcie przychodów z tytułu pozostawania w stosunku pracy, tj. z tytułu działalności podlegającej obowiązkowi ubezpieczenia społecznego w rozumieniu art. 104 ust. 2 w związku z ust. 1 tego przepisu ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 748) – zwanej dalej ustawą emerytalną, należało zastosować wariant roczny rozliczenia przewidziany w art. 104 ust. 8 ustawy emerytalnej oraz w § od 6 do 9 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 22 lipca 1992 roku w sprawie szczegółowych zasad zawieszania lub zmniejszania emerytury i renty (Dz. U. z 1992 roku, Nr 58, poz. 290). Skarżąca bowiem przez cały 2011 rok była uprawniona do wypłaty emerytury oraz przez cały ten rok pozostawała w stosunku pracy.

W konsekwencji zawieszone świadczenie emerytalne należne do wypłaty za okres od dnia (...) roku do dnia 31 grudnia podlegało zmniejszeniu maksymalnie o kwotę 503,82 złotych brutto za każdy z trzech miesięcy okresu. Daje to do wypłaty kwotę emerytury w wysokości 1.774,79 złotych brutto za każdy miesiąc mając na uwadze bezsporna wysokość świadczenia przed potrąceniem w wysokości 2.278,61 złotych miesięcznie brutto w każdym z miesięcy okresu. Przyjęta przez Sąd kwota maksymalnego zmniejszenia miesięcznych świadczeń we wskazanym okresie jest usprawiedliwiona wysokością osiągniętego przez ubezpieczoną w 2011 roku przychodu z tytułu pozostawania w stosunku pracy w tym roku. Jak bowiem bezspornie ustalono łącznie wysokość przychodu wyniosła w tym okresie 52.254,06 złotych. Przekroczyła tym samym wysokość niższej kwoty granicznej przychodu, która zgodnie z treścią komunikatu Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 listopada 2011 roku w sprawie granicznych kwot przychodu dla 2011 roku stosowanych przy zawieszaniu albo zmniejszaniu emerytur i rent (M.P. z 2011 roku, r 105, poz. 1066) wynosiła 28.444,40 złotych, powodując na mocy art. 104 ust. 8 ustawy emerytalnej obowiązek zmniejszenia świadczenia o kwotę przekroczenia w wysokości 24% kwoty bazowej obowiązującej przy ostatniej waloryzacji w 1998 roku dla emerytury, która w realiach sprawy wynosiła właśnie przyjętą kwotę 503,82 złotych brutto. Łączna roczna kwota przychodu za 2011 rok nie przekroczyła natomiast wysokość wyższej kwoty granicznej w wysokości 52.824,80 złotych, określonej w powołanym komunikacie Prezesa Zakładu.

Natomiast w odniesieniu do przyjętego przez Zakład do rozliczenia emerytury należnej za okres od dnia 1 stycznia 2012 roku do dnia 31 marca 2012 roku tzw. wariantu miesięcznego, należało uznać zasadność rozwiązania z uwagi na osiągnięcie przez skarżącą w dniu 13 kwietnia 2012 roku wymaganego dla nie powszechnego wieku emerytalnego. Tym samym organ rentowy zasadnie potrącił z kwot należnych za ten okres emerytur kwoty odpowiednio za styczeń 503,82 złotych, za luty 2.278,61 złotych a za marzec 528,00 złotych. Wysokość dokonanych potrąceń uwzględniała wysokość osiągniętego przez skarżącą przychodu w każdym z miesięcy wskazanego okresu w kontekście przekroczenia bądź nie przekroczenia najniższej bądź najwyższej kwoty granicznej przychodu, w tym miesiącach obowiązującej. I tak stosownie do postanowień komunikatu Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 23 listopada 2011 roku w sprawie kwot przychodu odpowiadających 70 % i 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za III kwartał 2011 rok stosowanych przy zmniejszaniu albo zawieszaniu emerytur i rent (M.P. z 2011 roku, Nr 105, poz. 1065) wysokość niższej kwoty granicznej przychodu w styczniu i lutym 2012 roku wynosiła 2.391,20 złotych a wyższej 4.440,80 złotych. Natomiast stosownie do postanowień komunikatu Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 15 lutego 2012 roku w sprawie kwot przychodu odpowiadających 70 % i 130 % przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia ogłoszonego za IV kwartał 2011 rok stosowanych przy zmniejszaniu albo zawieszaniu emerytur i rent (M.P. z 2012 roku, poz. 100) wysokość niższej kwoty granicznej przychodu w marcu 2012 roku wynosiła 2.510,80 złotych a wyższej 4.662, 80 złotych.

Mając na uwadze powyższe ustalenia zasadnym było przyjęcie, że wysokość emerytury za poszczególne miesiące okresu od dnia (...)do dnia 21 listopada 2012 roku wynosiła za październik, listopada i grudzień 2011 roku oraz styczeń 2012 roku po 1.774,79 złotych, za luty 2012 roku o złotych, za marzec 2012 roku 1.821,61 złotych, za kwiecień, maj, czerwiec, lipiec, sierpień, wrzesień i październik 2012 roku po 2.349,61 złotych oraz za okres od dnia 1 listopada 2012 roku do dnia 21 listopada 2012 roku 1.644,72 złotych. Łącznie kwota zawieszonej emerytury do wypłaty wynosiła 27.012,76 złotych. Była zatem wyższa od ustalonej przez Zakład w zaskarżonej decyzji. Wynika to z przyjęcia przez Zakład wariantu rozliczenia miesięcznego w okresie od dnia (...) roku do dnia 31 grudnia 2011 roku, co skutkowało wstrzymaniem wypłaty świadczenia emerytalnego za listopada 2011 roku w pełnej wysokości, tj. kwoty 2.278,61 złotych, podczas gdy z poczynionych ustaleń wynika, że zasadnym było zmniejszenie kwoty świadczenia za ten miesiąc poprzez potrącenie jedynie kwoty 503,82 złotych w ramach przyjętego zasadnie tzw. wariantu rocznego rozliczenia. Tym samym w tym zakresie zaskarżona decyzja podlegała zmianie.

Natomiast wartość odsetek ustawowych od kwoty należnego do wypłaty świadczenia w wysokości 27.012,76 złotych wynosi zgodnie z wyliczeniami biegłego 6.103,54 złotych. Jest zatem wyższa od ustalonych przez Zakład od należności za okres od dnia (...)roku do dnia 21 listopada 2012 roku w wysokości 5.582,92 złotych. Tym samym w tym zakresie zaskarżona decyzja podlegała zmianie. Jednocześnie należy podnieść, że do zasądzonej kwoty odsetek należnych od zawieszonego świadczenia emerytalnego podlegała zaliczeniu nadto kwota odsetek naliczonych od kwoty wyrównania świadczenia emerytalnego należnego skarżącej za luty 2013 roku w wysokości 76,78 złotych za okres od dnia 26 lutego 2013 roku do dnia 25 maja 2014 roku, w wysokości 11,46 złotych. Wskazane doliczenie jest podyktowane treścią zaskarżonej decyzji w tym zakresie w którym organ rentowy obie kwoty odsetek zsumował. Zsumowanie w wyroku kwoty obu odsetek, uwzględniające poczynione w sprawie ustalenia co do ich wysokości, dało łączną kwotę 6.115 złotych (6.103,54 + 11,46).

Zakład naliczył odsetki od świadczenia należnego za okres od dnia (...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku poczynając od dnia 26 października 2011 roku, tj. od następnego dnia po terminie płatności świadczenia do dnia 19 lutego 2014 roku, tj. do dnia wejście w życie przepisów ustawy z dnia 13 grudnia 2013 roku o ustaleniu i wypłacie emerytur, do których prawo uległo zawieszeniu w okresie od dnia 1 października 2011 roku do dnia 21 listopada 2012 roku (Dz. U. z 2014 r., poz. 169).

Przedmiotowy wniosek skarżącej o zasądzenie odsetek ustawowych za okres zawieszonego świadczenia w okresie od dnia (...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku, zgłoszony w toku rozpoznania odwołania od decyzji z dnia 12 sierpnia 2013 roku, został w pkt II wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie z dnia 21 lutego 2014 roku, został przekazany do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.. Wskazany Sąd nie orzekał nadto o odsetkach.

Wypłata zawieszonej emerytury, w wykonaniu wyżej powołanego wyroku, nastąpiła zaskarżoną decyzją w dniu 25 maja 2014 roku.

Mając na względzie powołane przepisy i dokonane ustalenia, należy przyjąć, że dniem wymagalności zawieszonego świadczenia emerytalnego był dzień 26 października 2011 roku. Ten dzień zatem wyznacza początek okresu opóźnienia powstałego w związku z zawieszeniem wypłaty świadczenia, za które cytowana ustawa z dnia 13 grudnia 2013 roku, przewiduje odsetki.

Odnosząc się natomiast do zgłoszonego przez skarżącą żądania zasądzenia odsetek z tytułu opóźnienia w wypłacie kwoty należnej emerytury za okres od dnia (...) roku do dnia 21 listopada 2012 roku wraz z odsetkami za okres od dnia 20 lutego 2014 roku do dnia 22 maja 2014 roku, Sąd mając na uwadze treść zaskarżonego rozstrzygnięcia w zakresie zasądzonych odsetek, doszedł do przekonania, że zaktualizował się przewidziany w przepisie art. 477 10 § 2 k.p.c. zakaz rozstrzygania przez sąd o roszczeniach ubezpieczonego, co do których organ rentowy nie wypowiedział się w decyzji, stanowiący konsekwencję orzekania w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych wyłącznie w przedmiocie objętym postępowaniem przed organem rentowym. Co oznacza, że jeżeli po wniesieniu odwołania od decyzji w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych zostanie zgłoszone nowe żądanie (czy to w odwołaniu, czy też w toku postępowania sądowego), sąd nie może go rozpoznać i zobowiązany jest je przekazać do rozpoznania organowi rentowemu. (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 25 maja 1999 roku, sygn. II UKN 622/98 oraz z dnia 9 września 2010 roku, sygn. II UK 84/10; wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 20 marca 2013 roku, sygn. III AUa 72/13) Z tych względów wyżej wskazane żądania skarżącej należało przekazać Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L. według właściwości.

Z tych względów Sąd w pkt I wyroku zmienił zaskarżoną decyzję, w pkt II w pozostałej części odwołanie oddalił a w pkt III nowe żądania przekazał do rozpoznania i na mocy wyżej wskazanych przepisów oraz art. 477 14 § 1, § 2 k.p.c. oraz art. 477 10 § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

Dodano:  ,  Opublikował(a):  Iwona Kurkiewicz
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację:  Danuta Dadej-Więsyk
Data wytworzenia informacji: