Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 marca 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Danuta Dadej-Więsyk

Protokolant sądowy Agnieszka Goluch

po rozpoznaniu w dniu 7 marca 2016 roku w Lublinie

sprawy J. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę

na skutek odwołania J. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 17 listopada 2015 roku znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala J. B. prawo do emerytury począwszy od dnia (...)

Sygn. akt VII U 2192/15

UZASADNIENIE

Decyzją z. dnia 17 listopada 2015 r., Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił J. B. prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2013 r., Nr 1440, ze zm.) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r., Nr 8, poz. 43 ze zm.). W uzasadnieniu podano, że wnioskodawca na dzień l stycznia 1999 r. nie udowodnił co najmniej 15-letniego okresu pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy (k. 32 a.e.).

Z treści odwołania J. B. wynika, że domagał się zmiany powyższej decyzji przez przyznanie prawa do emerytury po uprzednim ustaleniu, że wykonywał w budownictwie w szczególnych warunkach prace zbrojarsko-betoniarskie w okresie zatrudnienia w (...) S.A. w L. (k. 2-4).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o jego oddalenie, powtarzając argumentację przytoczoną w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji, (k. 5, 6 a.s.).

Na rozprawie strony podtrzymały swoje stanowiska procesowe.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Wnioskodawca J. B. urodził się w dniu (...) (k. l a.e.).

W dniu(...) J. B. złożył wniosek o emeryturę, w treści którego zawarł oświadczenia o tym, że nie jest członkiem otwartego funduszu emerytalnego ani nie pozostaje w stosunku pracy (wniosek k. 1-3 a.e.). We wniosku powołał się na dokumentację zgromadzoną w aktach sprawy oraz dołączył dowody na pracę w gospodarstwie rolnym.

W oparciu o posiadane dokumenty organ rentowy ostatecznie ustalił łączny staż podlegania ubezpieczeniom na dzień l stycznia 1999 r. w wymiarze 25 lat. Organ rentowy nie uwzględnił okresu zatrudnienia w L. (...) przy obliczaniu jego stażu pracy w warunkach szczególnych, ponieważ złożone świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, zawiera braki formalne.

W tym stanie rzeczy wydana została zaskarżona decyzja (k. 32 a.s.).

W toku postępowania sądowego zgromadzono akta osobowe z okresu zatrudnienia w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) – (k. 18) oraz przesłuchano wnioskodawcę.

J. B. z dniem 16 marca 1979 r. zawarł umowę o pracę z (...) Przedsiębiorstwem Budownictwa Mieszkaniowego (...) w L.. (...) zajmowało się budową domów, prowadziło różnego rodzaju budowy. Posiadało oddzielna bazę - (...) gdzie produkowano wszystkie elementy budowlane potrzebne do budowy domów: płyty, ściany, stropy, schody, gzymsy i inne drobne elementy betonowe.

Wnioskodawca zawarł z tym przedsiębiorstwem początkowo umowę, na dwutygodniowy okres próbny od dnia 16 marca 1979 r., a następnie na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku betoniarza (a.o. – k. 18).

J. B. był zatrudniony w (...) S.A. w L. od 16 marca 1979 r. do 31 marca 2002 r., w tym w okresach od 16 marca 1979 r. do 7 stycznia 1994 r., od 23 czerwca 1995 r. do 10 sierpnia 1998r., od 18 lutego 2000 r. do 31 marca 2002 r. pracował jako betoniarz, natomiast w pozostałych okresach wykonywał obowiązki dozorcy (świadectwo pracy – k. 15 a.e.), akta osobowe – k. 8, zeznania wnioskodawcy –k, 26v-27v). W w/w okresach faktycznie wnioskodawca wykonywał pracę betoniarza zbrojarza. Pracował w Zakładach (...) przy Odlewni (...), związanej z produkcją poszczególnych elementów betonowych. Najpierw były przygotowywane formy zbrojeniowe, wykonywane zbrojenia pod elementy. Formy smarowano odpowiednim płynem aby beton nie łączył się ze zbrojeniem, formy zalewano gęstym betonem, wibrowano. Wnioskodawca pracował w 5-cio osobowej brygadzie zbrojarzy-betoniarzy. Na hali było wykonywane zbrojenie. Polegało ono na cięciu nożycami elektrycznymi prętów stalowych o różnej średnicy, w tym 3,2 cm. Następnie wnioskodawca układał pręty na stojaki, na których były one kręcone odpowiednimi narzędziami. Po wykonaniu zbrojenia były one wynoszone przez zbrojarzy, w tym skarżącego, na dwór i przenoszone do form. Elementy ważyły około 70-100 kg. Następnie po wylaniu betonu do form do obowiązków skarżącego należało jego ręczne rozgarnięcie łopatą, następnie zaparzanie betonu, poprzez skierowanie strumienia pary. Wnioskodawca oliwił również formy celem zapobiegnięciu przyleganie betonu do form (zeznania wnioskodawcy – j.w.).

Betoniarze-zbrojarze pracowali w odpowiednim ubraniu, byli wyposażeni m.in. w buty olejoodporne, skórzane rękawice. Wnioskodawca przede wszystkim wykonywał typowe prace zbrojarskie służące przygotowaniu form do elementów budowlanych oraz prace betoniarskie związane z zalewaniem form, ich wibrowaniem, zaparzaniem. Praca była wykonywana w uciążliwych warunkach: kurzu, pyle, hałasie wytwarzanym przez pracujące maszyny, wysokiej temperaturze przy zaparzaniu, oparach środków chemicznych przy smarowaniu form. Szczególnie uciążliwe były wibracje jako konieczny element do spajania betonu. Praca była ciężka fizycznie. Część elementów było wykonywanych ręcznie. Pracę wykonywano w różnych warunkach atmosferycznych. Część elementów wytwarzano na hali a część na powietrzu (zeznania wnioskodawcy – k. 26v-27v).

W sumie wnioskodawca stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę w warunkach szczególnych – prace betoniarsko zbrojarskie w (...) Przedsiębiorstwie Budownictwa (...) w okresach od 16.03.1979 r. do 7.01.1994 r. (14 lat, 9 miesięcy i 22 dni), od 23.06.1995 r. do 10.08.1998 r. (3 lata, 1 miesiąc i 18 dni).

Wszystkie te okresy stanowią sumę 17 lat i 11 miesięcy i 10 dni. Wnioskodawca złożył z w/w zakładu pracy świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych.

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o wskazane dowody.

Przystępując do oceny dowodów osobowych należy stwierdzić, iż należy uznać je za wiarygodne. Zeznania wnioskodawcy znalazły pełne oparcie w aktach osobowych, które Sąd zgromadził z (...). Brak jest jakichkolwiek podstaw aby kwestionować zeznania skarżącego w świetle ich szczegółowości i potwierdzenie w złożonych dokumentach.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie został ustalony również w oparciu o przytoczone dowody z dokumentów zawartych w aktach organu rentowego oraz w aktach osobowych wnioskodawcy z omówionego zakładu pacy (koperta k. 18 a.s.). Zostały one sporządzone w przepisanej formie, w oparciu o obowiązujące w dacie ich wydania przepisy prawne przez kompetentne osoby w ramach przysługujących im uprawnień.

W tym stanie rzeczy okoliczności sporne sprawy przestały budzić wątpliwości Sądu. Tym samym doszło do ich wyjaśnienia w rozumieniu art. 217 § 3 k.p.c. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 8 czerwca 2011 roku, sygn. l ACa 262/11). Nadto należy wskazać na pogląd Sądu Najwyższego, zgodnie z którym wyjaśnienie okoliczności spornych jako przyczyna pominięcia dowodu ma miejsce, gdy zostały one już udowodnione zgodnie z twierdzeniem strony zgłaszającej wniosek (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 października 1999 roku, sygn. I PKN 316/99). Z tych wzglądów Sąd postanowił pominąć dowód z zeznań świadków T. B., J. L., L. J.. Ich przeprowadzenie było zbędne z uwagi na to, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy jest wystarczający dla ustalenia charakteru pracy wnioskodawcy w spornych okresach.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie J. B. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. l i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.), mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 25 lat. Emerytura przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Przepis art. 32 ust. 2 cytowanej ustawy stanowi, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Wiek emerytalny, o którym mowa w ust. l, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie, których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych (art. 32 ust. 4 ustawy).

Zgodnie z § 2 ust. l rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. Nr 8, póz. 43 ze zm.) okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w

szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cytowanego rozporządzenia okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. l rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1)  osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla
mężczyzn,

2)  ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy
w szczególnych warunkach.

Jednocześnie przepis § l ust. 2 rozporządzenia stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Sumując powyższe, aby nabyć prawo do emerytury J. B. musiał spełnić łącznie następujące przesłanki:

1)  osiągnąć obniżony do 60 lat wiek emerytalny;

2)  nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego lub wnieść o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w tym funduszu, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa;

3)  na dzień l stycznia 1999 r. udowodnić:

a)  co najmniej 15-letni okres wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze oraz

b)  staż pracy w wymiarze co najmniej 25 lat.

Jak ustalono, skarżący nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, ma ukończone (...) lat życia i na dzień l stycznia 1999 r. legitymował się co najmniej dwudziestopięcioletnim okresem uprawniającym do świadczenia.

Dokonując oceny, czy wykonywaną przez skarżącego pracę w trakcie omówionych okresów zatrudnienia można zakwalifikować jako pracę w szczególnych warunkach, należy przyznać, że wnioskodawca występując do organu rentowego o przyznanie świadczenia przedłożył świadectwo na potwierdzenie tej okoliczności, które zawierało braki formalne. Na tej podstawie Zakład nie uznał żadnego okresu zatrudnienia jako pracy w szczególnych warunkach. Taka sytuacja nie może dyskwalifikować możliwości ubiegania się o przedmiotowe świadczenie. Należy mieć na uwadze, że braki takiej dokumentacji nie oznaczają same w sobie, że pracownik nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze. Obowiązek sporządzenia odpowiednich świadectw obciąża pracodawcę, w związku, z czym wyciąganie jakichkolwiek negatywnych konsekwencji z nieścisłości w niej zawartych wobec pracownika byłoby dla niego nazbyt krzywdzące.

Przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe pozwoliło ustalić w sposób pewny, że wnioskodawca wykonywał stale i w pełnym wymiarze czasu pracę w warunkach szczególnych w następujących okresach:

- w (...) SA w L. w okresach od 16.03.1979 r.

do 9.01.1994 r., od 23.06.1995 r. do 10.08.1998 r. w sumie 17 lat, 11 miesięcy

i 10 dni.

Zakres jego obowiązków odpowiadał opisanemu w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. nr 8, poz. 43 ze zm.) - wykaz A, dział V „w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych", poz. 4 „prace zbrojarskie i betoniarskie" oraz odpowiada stanowisku „betoniarza" i zbrojarza wymienionemu w wykazie A, dział V, poz. 4, pkt 2 i 3 załącznika nr l do zarządzenia nr 9 Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych z dnia l sierpnia 1983 r. w sprawie stanowisk pracy w zakładach nadzorowanych przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach uprawniające do

wcześniejszego przejścia na emeryturę oraz do wzrostu emerytury lub renty (Dz. Urz. MBiPMB, Nr 3, poz. 6 ze zm.).

W związku z powyższym należy uznać, iż wnioskodawca spełnił wszystkie przesłanki niezbędne do ustalenia mu prawa do emerytury zawarte w omówionych przepisach. Prawo, do świadczenia zostało ustalone od dnia (...)r., to jest od dnia ukończenia 60-tego roku życia.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy zmienił zaskarżoną decyzję i na mocy wyżej wskazanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 kpc orzekł jak w sentencji.