VIII U 257/15 - wyrok z uzasadnieniem Sąd Okręgowy w Lublinie z 2016-04-13
Sygn. akt VIII U 257/15
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 13 kwietnia 2016 roku
Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych
w składzie:
Przewodniczący Sędzia SO Dorota Stańczyk
Protokolant starszy sekretarz Justyna Nadolna
po rozpoznaniu w dniu 6 kwietnia 2016 roku w Lublinie
sprawy K. Z.
przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.
o prawo do emerytury
na skutek odwołania K. Z.
od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.
z dnia 15 stycznia 2015 roku znak (...)
oddala odwołanie
Sygn. akt VIII 275/15
UZASADNIENIE
Decyzją z dnia 15 stycznia 2015r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił K. Z. prawa do emerytury z uwagi na fakt, iż nie udowodniła ona 20-letniego okresów składkowych i nieskładkowych oraz 15-letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych (k. 51 a.e.).
W odwołaniu od tej decyzji K. Z. wniosła o jej zmianę poprzez przyznanie jej prawa do emerytury od dnia złożenia wniosku, tj. od 3 grudnia 2014r. W uzasadnieniu wskazała, że w okresie od 1 września 1975r. do 30 listopada 1993r. pracowała w (...) Zakładach (...) jako obuwnik montażysta i w tym czasie przebywała dwukrotnie na urlopach wychowawczych (odwołanie k. 2-3 a.s.).
W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podnosząc argumenty leżące u podstaw zaskarżonej decyzji (k. 5-6 a.s.).
Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje
K. Z. urodziła się (...)
W dniu 3 grudnia 2014r. złożyła wniosek o prawo do emerytury (wniosek k. 27-30 a.e.).
Zaskarżoną decyzją z dnia 15 stycznia 2015r. organ rentowy odmówił jej prawa do emerytury wskazując, że wnioskodawczyni na dzień 1 stycznia 1999r. nie udowodniła 20-letniego stażu pracy oraz 15-letniego okresu zatrudnienia w warunkach szczególnych (decyzja k. 51 a.e.).
W toku niniejszego postępowania Sąd ustalił, że skarżąca ma wykształcenie zawodowe – ukończyła zasadniczą szkołę zawodową – skórzaną i uzyskała zawód obuwnika.
Od dnia 1 września 1975r. została przyjęta do pracy w (...) Zakładach (...) w C. na stanowisku ucznia – pracownika młodocianego i przez okres 2,5 roku przyuczała się do zawodu w szkole przyzakładowej. Przez ostatnie pół roku nauki miała praktyki w (...) Zakładkach (...), a wcześniej – w trakcie warsztatów szkolnych. W czasie praktyk wykonywała wszystkie czynności związane z produkcją obuwia.
Bezpośrednio po zakończeniu nauki w szkole przyzakładowej odwołująca się rozpoczęła od 22 lipca 1977r., pracę we wskazanych zakładach w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku polegającym na powlekaniu klejem butów – ich wierzchów i spodów. Następnie obsługiwała prasę do klejenia spodów i wierzchów obuwia i przyprasowywaniu ich na gorąco. Kolejnym jej stanowiskiem była praca przy apreturowaniu – lakierowaniu butów przy pomocy pistoletu z lakierem. W związku z tym, że na takim stanowisku można było pracować jedynie przez pół roku, co pół roku skarżącą przenoszono na zmianę do klejenia obuwia, następnie powracała na apreturowanie.
Praca przy apreturowaniu obuwia była najbardziej szkodliwa, lecz w całej hali produkcyjnej panowały szkodliwe warunki pracy, w związku z unoszącymi się oparami klejów, lakierów i innych środków chemicznych. Pracownice nie dostawały masek ochronnych ani innej odzieży ochronnej.
Wnioskodawczyni pracowała w powyższym zakładzie pracy do dnia 30 listopada 1993r. (18 lat i 3 miesiące).
W czasie tego zatrudnienia, w okresie od 26 października 1985r. do 25 października 1988r., od 26 października 1988r. do 1 sierpnia 1990r., następnie od 1 października 1990r. do 1 sierpnia 1993r. wnioskodawczyni przebywała na urlopach wychowawczych ze względu na chore dziecko. Okresy tych urlopów zostały uwzględnione przez organ rentowy do stażu pracy jako okresy nieskładkowe (kwestionariusz osobowy, życiorys, umowy o pracę, umowa o naukę zawodu, podania o urlop wychowawczy i karty urlopowe, świadectwo pracy – a.o. k. 33 a.s., zeznania wnioskodawczyni k. 23v-24, 38v, 39, 57-57v a.s., zeznania K. B. k. 38v-39 a.s., zeznania G. S. k. 37v-38v a.s., pismo ZUS k. 48-48v a.s.).
W okresie od 9 grudnia 1994r. do 31 grudnia 1998r. wnioskodawczyni podlegała ubezpieczeniu społecznemu rolników – ubezpieczeniom emerytalno – rentowym, wypadkowemu, chorobowym i macierzyńskim jako małżonka rolnika. Okres ten został jej uwzględniony przez organ rentowy do ogólnego stażu ubezpieczeniowego (19 lat, 4 miesiące i 23 dni) w zaskarżonej decyzji (zaświadczenie KRUS k. 22 a.s., pismo ZUS k. 48-48v a.s.).
Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dowody z dokumentów znajdujących się w aktach ZUS i aktach sądowych (m.in. w aktach osobowych wnioskodawczyni), zeznania wnioskodawczyni i świadków.
Sąd obdarzył wiarą dowody z dokumentów uznając, że zostały sporządzone przez uprawnione do tego podmioty oraz nie budzą wątpliwości zarówno co do formy, jak i treści. Dokumenty w aktach osobowych były przechowywane przez uprawniony podmiot, nie noszą śladów podrobienia ani przerobienia.
Przesłuchani w sprawie świadkowie byli współpracownikami skarżącej w (...) Zakładach (...), zatem mieli możliwość poczynienia bezpośrednich spostrzeżeń co do rodzaju, charakteru i warunków pracy wnioskodawczyni. Nadto, świadkowie byli osobami obcymi, które nie miały interesu w zeznawaniu na jej korzyść. Sąd uznał ich zeznania za wiarygodne, gdyż były jasne, logiczne, wzajemnie spójne oraz zgodne z zeznaniami skarżącej.
Sąd obdarzył również wiarą w całości zeznania wnioskodawczyni, gdyż były jasne, pełne, logiczne i spójne z zeznaniami świadków oraz okolicznościami wynikającymi z analizy wiarygodnego materiału dowodowego w postaci dokumentów.
Odwołanie nie jest zasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.
Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U. z 2015 roku, poz. 748 ze zm.) osobom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Emerytura taka przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.
Ustęp 2 artykułu 32 stanowi, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Zgodnie z ustępem 4 wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1, rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2 przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.
Zgodnie z § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr
8, poz. 43 ze zm.) okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca
w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cytowanego rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:
1. osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,
2. ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.
Reasumując, wnioskodawczyni, aby uzyskać prawo do emerytury wcześniejszej z tytułu pracy wykonywanej w warunkach szczególnych, musiała łącznie spełniać następujące przesłanki: być zatrudniona w warunkach szczególnych przez okres ponad 15 lat, ukończyć wiek 55 lat, nie przystąpić do otwartego funduszu emerytalnego lub złożyć wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE, za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa oraz udowodnić 20 lat zatrudnienia.
Zgodnie z treścią art. 100 ust. 1 cytowanej ustawy FUS, prawo do świadczeń określonych w ustawie powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do nabycia tego prawa. Tym samym, brak spełniania jednej przesłanki niweluje możliwość uzyskania prawa do świadczenia przez osobę ubiegającą się o nie.
W przedmiotowej sprawie skarżąca spełniła przesłanki do uzyskania emerytury, poza ogólnym stażem ubezpieczeniowym w wysokości 20 lat. Przeprowadzone postępowanie dowodowe pozwalałoby bowiem na uznanie, iż wnioskodawczyni przepracowała wymagane 15 lat pracy w warunkach szczególnych w (...) Zakładach (...) wymienione w wykazie A, dziale VII cyt. wyżej rozporządzenia - poz.12, tj. produkcja spodów obuwniczych ze skóry, gumy i tworzyw sztucznych oraz klejenie i powlekanie tkanin obuwniczych ( w okresie od 22 lipca 1977r. do 30 listopada 1993r.). Jednakże takie ustalenie nie wpływa na ogólny staż ubezpieczeniowy skarżącej, albowiem cały okres jej zatrudnienia w (...) Zakładach (...), w tym jako ucznia – pracownika młodocianego oraz okresy urlopów wychowawczych, został jej uwzględniony przez organ rentowy do okresów składkowych i nieskładkowych. Nie było przy tym możliwości uwzględnienia jej do tego stażu okresów ubezpieczenia rolniczego czy też opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem po dniu 1 stycznia 1999r., gdyż warunkiem uzyskania emerytury wcześniejszej na podstawie wyżej cytowanych przepisów jest osiągniecie wymaganego stażu przed dniem 1 stycznia 1999r. Okresy ubezpieczenia rolniczego, które mogłyby być do tego stażu zaliczone zostały uwzględnione przez organ rentowy.
Reasumując, z uwagi na fakt, iż wnioskodawczyni nie spełnia łącznie wszystkich przesłanek do uzyskania świadczenia, nie było możliwości przyznania jej prawa do emerytury i jej odwołanie podlega oddaleniu.
Mając na uwadze powyższe, na podstawie wyżej cytowanych przepisów i art. 477 14 § 1 kpc Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji wyroku.
Podmiot udostępniający informację: Sąd Okręgowy w Lublinie
Osoba, która wytworzyła informację: Dorota Stańczyk
Data wytworzenia informacji: