Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 kwietnia 2016 roku.

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodniczący – Sędzia S.O. Jolanta Węs

Protokolant – starszy sekretarz sąd. Alicja Machnio

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2016 roku w Lublinie

sprawy J. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania J. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 28 lipca 2015 roku znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję i ustala J. W. prawo do emerytury od dnia 21 sierpnia 2015 roku.

Sygn. akt VIII U 1389/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 28 lipca 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił J. W. prawa do emerytury. W uzasadnieniu swego stanowiska organ rentowy, powołując się na art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 748 tekst jednolity ze zm.) w związku z § 4 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43 ze zm.) wskazał, że wnioskodawca wykazał na dzień 1 stycznia 1999 roku ogólny staż ubezpieczeniowy w wymiarze 26 lat, 4 miesięcy i 16 dni, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, osiągnął wiek emerytalny 60 lat, rozwiązał stosunek pracy, ale nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku (k. 13 a.e.).

W dniu 21 sierpnia 2015 roku J. W. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, domagając się jej zmiany i przyznania mu prawa do emerytury. Wskazał, że zakład pracy, który wystawił mu wadliwe świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach, nie istnieje, zaś gromadzone w OFE środki zostaną przez niego przekazane do budżetu państwa (k. 2 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie. Podniesiono, iż wnioskodawca, legitymujący się wynoszącym 26 lat, 4 miesiące i 16 dni okresem ubezpieczenia, nie udowodnił żadnego okresu zatrudnienia w szczególnych warunkach wnioskodawca. We wniosku, na podstawie którego została wydana zaskarżona decyzja, zaznaczył, iż jest członkiem OFE. Wniosek o przekazanie środków zgromadzonych w OFE złożył dopiero w dniu 21 sierpnia 2015 roku, tj. po wydaniu zaskarżonej decyzji. Z tych względów w dniu 25 sierpnia 2015 roku została wydana decyzja zmieniająca (k. 3 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

J. W. urodził się w dniu (...) (okoliczność bezsporna).

W dniu 8 lipca 2015 roku złożył wniosek o ustalenie prawa do emerytury (k. 1-6 a.e). Dołączył do niego między innymi: świadectwo pracy z dnia 20 maja 1993 roku wystawione przez Przedsiębiorstwo Hurtu (...) w L. z którego wynika, iż od 9 listopada 1977 roku do 19 czerwca 1993 roku w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony na stanowisku elektromechanika otrzymując m.in. dodatek za pracę w warunkach szkodliwych (k. 9 a.e.).

Zaskarżoną decyzją z dnia 28 lipca 2015 roku organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury z uwagi na nieudowodnienie wymaganego 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach oraz okoliczność, że wnioskodawca jest członkiem OFE i nie złożył wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w OFE za pośrednictwem ZUS na dochody budżetu państwa. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustalił, że wnioskodawca legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 roku stażem ubezpieczeniowym w wymiarze 26 lat, 4 miesięcy i 16 dni, w tym 25 lata, 5 miesięcy i 16 dni okresów składkowych, oraz 11 miesięcy nieskładkowych (bezsporne - karta przebiegu zatrudnienia k. 12 a.e., decyzja k. 13 a.e.).

W dniu 21 sierpnia 2015 roku J. W. złożył wniosek o wykreślenie z rejestru członków otwartych funduszy emerytalnych i wniósł o przekazanie do budżetu państwa środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku OFE (k. 14 a.e.).

W dniu 20 czerwca 1975 roku J. W. ukończył (...) Szkołę Zawodową przy (...) w L., zdobywając zawód elektromontera. Po odbyciu zasadniczej służby wojskowej w okresie od 24 października 1975 roku do 17 października 1977 roku podjął w dniu 9 listopada 1977 roku pracę w Przedsiębiorstwie Hurtu (...) w L. na stanowisku elektromontera. Od dnia 26 listopada 1977 roku obywał kurs w celu zdobycia uprawnień do wykonywania robót w zakresie konserwacji i napraw urządzeń energetycznych. W dniu 20 grudnia 1977 roku odbył instruktarz bhp, którego przedmiotem były m. in normy dotyczące odzieży ochronnej. W dniu 11 maja 1979 roku ukończył kurs kierowcy wózków akumulatorowych i spalinowych (akta osobowe k. 25 a.s.- kwestionariusze osobowe k. 46, 48 a.o., odpis świadectwa ukończenia szkoły k. 53 a.o., umowy o pracę k. 84, 85 a.o., zgłoszenie na kurs k. 54 a.o., zaświadczenie k. 55 a.o., zaświadczenia z przeszkolenia bhp k. 60-61 a.o., angaże 91-97, 99-100, 107-130, 132-133, 135-139, 142 a.o.).

Przedsiębiorstwo zatrudniało kilkaset osób. Zajmowało się dystrybucją materiałów spożywczych i gospodarstwa domowego, prowadząc magazyny tych towarów tj. hurtownie. W oddziale w L. było zatrudnionych kilkadziesiąt osób, tj. chłodniarzy, magazynierów, pracowników administracyjnych, elektryków, w tym czterech elektromechaników, wykonujących swoje obowiązki w mieszczącej się w odrębnym budynku akumulatorowni. Wnioskodawca był jednym z nich. Do przewożenia towarów w przedsiębiorstwie używano wózków akumulatorowych. Było ich około 40-50. W praktyce niewiele ponad połowę wózków wykorzystywano do przewożenia towarów. W tym czasie pozostała ich część była w konserwacji i ładowaniu w akumulatorowni. Jednym z najważniejszych elementów wózka był, stanowiący jego napęd, akumulator. Była to część najdroższa, dlatego pracodawca przywiązywał szczególną wagę do ich eksploatacji. Po zjechaniu wózka wnioskodawca sprawdzał woltomierzem napięcie na poszczególnych celach z ołowianymi płytami, z uwagi na ich nierówne zużywanie się. Po zlokalizowaniu zepsutej celi, wymieniał zużytą płytę, która nie trzymała napięcia. Kolejną jego czynnością było uzupełnienie kwasu siarkowego w akumulatorach. Wlewał go lejkiem. Wcześniej przed dolaniem kwasu sprzężonym powietrzem oczyszczał wózek z zewnątrz w miejscu gdzie wlewało się kwas. Sprawdzał wszystkie połączenia. Następnie podłączał wózek do ładowania do prostowników, których było około 40. W akumulatorowni znajdowały się również balony z kwasem. Zajmował się też formowaniem nowych akumulatorów – napełniając je kwasem i następnie ładując. Przy każdym pierwotnym ładowaniu akumulatora musiał siedzieć pracownik i pilnować odpowiedniej temperatury przed włączeniem i w trakcie ładowania. Takie ładowanie pierwotne trwało 3 doby i jeden pracownik zostawał w nocy. Półtorej doby trwało następnie rozładowywanie i 2 doby ponowne ładowanie. Po wykonaniu tych czynności wnioskodawca wyciągał stary komplet z wózka i poszczególne płyty ołowiane z cel i składał je na palecie. Czynności te wykonywał stale po 8 godzin dziennie lub w razie potrzeby dłużej. Pracował w odzieży ochronnej, kwasoodpornej, w okularach ochronnych, rękawicach i w butach gumowych. Dostawał również wodę destylowaną, na wypadek zatrucia się kwasem. Wypłacano mu dodatek za pracę w warunkach szkodliwych. Otrzymywał posiłki regeneracyjne. Od 1 grudnia 1989 roku razem z wynagrodzeniem wypłacano wnioskodawcy dodatek brygadzisty. Zakres jego obowiązków pracowniczych i wykonywanych czynności nie uległ zmianie, obarczono go tylko odpowiedzialnością za powierzone mienie - wózki akumulatorowe. Stosunek pracy w przedsiębiorstwie został rozwiązany w związku z przejściem wnioskodawcy na rentę inwalidzką (zeznania wnioskodawcy k. 9v, 24v a.s., zeznania świadka J. A. k. 23v-24 a.s., zeznania Z. W. k. 24 a.s., akta osobowe k. 15 a.s.- umowa dot. odpowiedzialności materialnej k. 134 a.o., świadectwo pracy k. 1 a.o.) .

Przechodząc do oceny materiału dowodowego należy wskazać, że wnioskodawca przedstawił świadectwo pracy z dnia 20 maja 1993 roku wystawione przez Przedsiębiorstwo Hurtu (...) w L., z którego wynika, iż od 9 listopada 1977 roku do 19 czerwca 1993 roku w pełnym wymiarze czasu pracy był zatrudniony na stanowisku elektromechanika otrzymując m.in. dodatek za pracę w warunkach szkodliwych (k. 9 a.e.). Pracodawca nie wystawił mu świadectwa pracy w szczególnych warunkach.

Sąd obdarzył wiarą dowody z dokumentów zgromadzonych w aktach organu rentowego oraz znajdujące się w aktach osobowych złożonych w postępowaniu sądowym. Ich treść nie była kwestionowana przez żadną ze stron i nie budziły one również wątpliwości Sądu, nie nosiły śladów podrobienia czy przerobienia. Zostały wystawione przez uprawnione podmioty w granicach prawem dopuszczalnym.

Sąd obdarzył wiarą zeznania wnioskodawcy w całości jako znajdujące potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym – zeznaniach świadków i dokumentach. Zeznania wnioskodawcy co do okoliczności faktycznych, w tym organizacji zakładu pracy i zajmowanych stanowisk oraz rodzaju obowiązków pracowniczych w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie Hurtu (...) w L. Sąd uznał za wiarygodne. Są one bowiem wewnętrznie spójne, logiczne i znajdują potwierdzenie w zeznaniach świadków J. A. i Z. W.. Świadkowie w sposób spójny przedstawili istotne dla sprawy okoliczności, jak zakres codziennych prac wnioskodawcy wykonywanych stale i w pełnym wymiarze czasu jako elektromechanika. Relacja świadków w pełni przekonuje, jeżeli zważy się na fakt, iż wspólnie z wnioskodawcą pracowali w tym samym zakładzie pracy na takim samym stanowisku elektromechanika. J. A. był w nim zatrudniony w latach 1978 - 1994, zaś świadek Z. W. w latach 1974 - 1996. Świadkowie z racji swoich obowiązków pracowniczych znali organizację zakładu pracy, specyfikę czynności wykonywanych na poszczególnych stanowiskach, byli zatrudnieni na takim samym stanowisku pracy jak wnioskodawca. Mieli więc z nim bezpośredni kontakt, gdy wspólnie pracowali przy konserwacji i ładowaniu akumulatorów w wykorzystywanych w przedsiębiorstwie wózkach. Stałość i powtarzalność tych zdarzeń spowodowały, iż okoliczności zostały zapamiętane i na tyle dobrze utkwiły w pamięci świadków, iż obecnie pomimo upływu czasu byli w stanie rzetelnie je przekazać. Świadkowie są nadto osobami obcymi dla wnioskodawcy, niezainteresowanymi wynikiem postępowania, nie mieli żadnego powodu, aby składać zeznania w sposób niezgodny z rzeczywistością.

W aktach osobowych znajdują się angaże i zaświadczenia wskazujące, że wnioskodawca był zatrudniony na stanowiskach elektromechanika, elektromontera konserwatora, elektromontera konserwatora urządzeń wodno-kanalizacyjnych i elekromechanik-brygadzista. W ocenie Sądu obrazują one jedynie formalne przyporządkowanie wnioskodawcy w strukturze zakładu pracy, zaś w rzeczywistości w okresie od 9 listopada 1977 roku do 19 czerwca 1993 roku pracował on jako elektromechanik, zajmując się konserwacją i ładowaniem akumulatorów w wózkach wysokiego składowania. Z obdarzonych wiarą zgodnych zeznań świadków wynika, iż nigdy nie był brygadzistą, ani też nigdy nie wykonywał prac hydraulicznych, bowiem nie miał do tego ani kwalifikacji ani praktycznych umiejętności. Nie wykonywał również prac elektrycznych, bowiem zajmowała się tym oddzielna ekipa elektryków, zaś wnioskodawca nie miał uprawnień, aby pracować na takim stanowisku. Z. W. pobiera emeryturę z tytułu pracy w tym przedsiębiorstwie, przyznaną na podstawie wyroku Sądu.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wskazuje, iż do uprawnień jako praca w szczególnych warunkach powinien zostać zaliczony okres zatrudnienia wnioskodawcy od 9 listopada 1977 roku do 19 czerwca 1993 roku, kiedy to wnioskodawca, posiadający wymagane do tego wykształcenie zawodowe oraz po odbyciu koniecznych przeszkoleń pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jako elektromechanik zajmując się konserwacją i ładowaniem akumulatorów w wózkach wysokiego składowania.

Odwołanie J. W. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Prawo do wcześniejszej emerytury dla osób zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, z uwagi na datę urodzenia wnioskodawcy, regulują przepisy art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 roku, poz. 748, tekst jednolity) oraz rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 roku, Nr 8, poz. 43, ze zmianami). Prawo do emerytury nabywają ubezpieczeni po osiągnięciu wieku przewidzianego m. in. w art. 32, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 1999 roku) spełnili enumeratywnie określone przesłanki:

- posiadają okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymagany w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat- dla kobiet i 65 lat- dla mężczyzn,

- legitymują się okresem składkowym i nieskładkowym, o którym mowa w art. 27.

Natomiast, w myśl art. 184 ust. 2 emerytura, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

W wykazie A rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku (Dz.U Nr 8, poz. 43) w dziale XIV „Prace różne” pod pozycją 13 określono prace w akumulatorowniach: opróżnianie, oczyszczanie i wymiana stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych

W ocenie Sądu praca wykonywana przez wnioskodawcę przez cały okres sporny była pracą w akumulatorowni, związaną z opróżnianiem, czyszczeniem i wymianą stężonego kwasu siarkowego i płyt ołowianych. Stanowiła więc pracę w warunkach szczególnych określoną w powołanym wykazie A, dział XIV, poz. 13 rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 roku. Stanowisko pracy, na którym wnioskodawca w powyższych okresach pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy jest również pracą w warunkach szczególnych w rozumieniu zarządzenia Nr 19 Ministra Handlu Wewnętrznego i Usług z dnia 10 listopada 1986 roku w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach, wykaz A, dział XIV, poz. 13 pkt 3 - konserwator wózków akumulatorowych .

Zgromadzony w przedmiotowym postępowaniu materiał dowodowy, znajdujący pełne potwierdzenie w zeznaniach świadków, uzasadnia uznanie, iż J. W. wykonywał prace w szczególnych warunkach w okresie 9 listopada 1977 roku do 19 czerwca 1993 roku, tj. przez 16 lat, 3 miesiące i 28 dni.

Reasumując, J. W. spełnił przesłanki z art. 184 ustawy o rentach i emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, to jest:

1)  ukończył 60 lat w dniu (...)roku,

2)  udowodnił 25 lat zatrudnienia, w tym ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach, zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze,

3)  złożył wniosek o wykreślenie z rejestru członków otwartych funduszy emerytalnych i wniósł o przekazanie do budżetu państwa środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku OFE.

Sąd Okręgowy, kierując się powyższymi wskazaniami, zmienił zatem zaskarżoną decyzję, ustalając wnioskodawcy prawo od dnia 21 sierpnia 2015 roku, w którym złożył wniosek o wykreślenie z rejestru członków otwartych funduszy emerytalnych i wniósł o przekazanie do budżetu państwa środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku OFE (k. 14 a.e.).

Mając powyższe na uwadze w oparciu o powołane wyżej przepisy oraz na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji.