Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Lucyna Stąsik-Żmudziak

Protokolant sądowy Agnieszka Goluch

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2016 roku w Lublinie

sprawy M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 31 sierpnia 2015 roku numer (...)

oddala odwołanie.

Sygn. akt VIII U 2082/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 31 sierpnia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. stwierdził, że M. K. jako osoba prowadząca pozarolniczą działalność gospodarczą podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnym, rentowym i wypadkowemu w następujących okresach:

- od dnia 30 grudnia 1999 roku do dnia 29 lutego 2000 roku,

- w miesiącach styczniu, lutym, kwietniu i maju 2001 roku,

- w miesiącach sierpniu, wrześniu i październiku 2003 roku,

- w miesiącu październiku 2004 roku,

- w miesiącach marcu, kwietniu, maju, październiku i grudniu 2005 roku,

- w miesiącach styczniu, marcu, wrześniu, listopadzie i grudniu 2006 roku,

- w miesiącach lipcu i listopadzie 2007 roku,

- w miesiącach styczniu, maju, sierpniu, październiku i listopadzie 2009 roku,

- w miesiącach styczniu, lutym, marcu, kwietniu, czerwcu, sierpniu, wrześniu i październiku 2010 roku,

- w miesiącach marcu, kwietniu, lipcu i październiku 2011 roku,

- w miesiącach lutym, wrześniu i listopadzie 2012 roku,

- w miesiącach kwietniu, czerwcu, lipcu, sierpniu, wrześniu, październiku i grudniu 2013 roku,

- w miesiącach styczniu, marcu, kwietniu, maju, lipcu, wrześniu, listopadzie i grudniu 2014 roku,

- od miesiąca stycznia 2015 roku.

W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w związku ze zmianą przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych od dnia 30 grudnia 1999 roku, pracownicy, którzy spełniają warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami społecznymi z innych tytułów, są obejmowani ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy, jeżeli podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca nie jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia. Zakład ustalił ponadto, że we wskazanych miesiącach M. K., zatrudniony na podstawie umowy o pracę w niepełnym wymiarze czasu pracy w (...) oraz prowadzący pozarolniczą działalność, w wymienionych okresach otrzymywał ze stosunku pracy wynagrodzenie niższe niż minimalne. W związku z powyższym został objęty ubezpieczeniami z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej (decyzja – k. 8-9 akt ZUS).

M. K. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, domagając się jej zmiany poprzez stwierdzenie, że w wymienionych okresach nie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniu emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu. Wskazał, że przysługujące mu wynagrodzenie było wyższe niż minimalne, jednak z uwagi na niezdolność do pracy i przebywanie na zwolnieniach lekarskich zakład pracy obniżał mu wynagrodzenie. Z uwagi na stan zdrowia działalność gospodarcza także nie była prowadzona. W związku z tym nie było podstaw do objęcia go ubezpieczeniami społecznymi z tego tytułu (odwołanie – k. 2-3 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, argumentując jak w zaskarżonej decyzji (odpowiedź na odwołanie – k. 5-6 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił i rozważył, co następuje:

M. K. od dnia 21 lipca 1999 roku został zatrudniony w (...) we W. na stanowisku młodszego asystenta, w niepełnym wymiarze czasu pracy – ½ etatu. Na mocy porozumienia zmieniającego umowę o pracę od dnia 1 stycznia 2008 roku został zatrudniony w wymiarze 3/5 etatu (umowa o pracę – k. 18, porozumienie zmieniające – k. 22 a.s.).

W okresie od dnia 1 stycznia 2000 roku do dnia 29 kwietnia 2000 roku wnioskodawca pozostawał w zatrudnieniu w Zakładzie (...) w wymiarze ¼ etatu (pismo procesowe organu rentowego – k. 48v a.s.).

Ponadto od dnia 21 lipca 2014 roku pozostaje także zatrudniony w Firmie Handlowo Produkcyjno-Usługowej (...) na stanowisku doradcy inwestycyjnego w wymiarze 1/8 etatu (umowa o pracę – k. 37 a.s.).

Podczas zatrudnienia u wyżej wymienionych pracodawców podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (w tym podstawa zsumowana z nachodzących na siebie okresów zatrudnienia u dwóch pracodawców), w odniesieniu do ówcześnie obowiązującego minimalnego wynagrodzenia (najniższego wynagrodzenia) miesięcznego, w spornych okresach kształtowała się następująco:

1)  w 1999 roku (najniższe wynagrodzenie – 670,00 złotych od dnia 1 listopada 1999 roku):

- w grudniu – 665,00 złotych,

2)  w 2000 roku (najniższe wynagrodzenie – 670,00 złotych):

- w styczniu – 432,50 złote,

- w lutym – 547,50 złotych,

3)  w 2001 roku (najniższe wynagrodzenie – 760,00 złotych):

- w styczniu – 701,80 złotych,

- w pozostałych spornych miesiącach – 707,85 złotych,

4)  w 2003 roku (wynagrodzenie minimalne – 800,00 złotych):

- w sierpniu – 224,91 złote,

- we wrześniu – 0,00 złotych,

- w październiku – 252,28 złote,

5)  w 2004 roku (wynagrodzenie minimalne – 824,00 złote):

- w październiku – 201,60 złotych,

6)  w 2005 roku (wynagrodzenie minimalne – 849,00 złotych):

- w marcu – 754,96 złote,

- w kwietniu – 406,56 złotych,

- w maju – 464,64 złote,

- w październiku – 810,24 złotych,

- w grudniu – 533,50 złote,

7)  w 2006 roku (wynagrodzenie minimalne – 899,10 złotych):

- w styczniu – 897,80 złotych,

- w marcu – 452,60 złote,

- we wrześniu – 837,80 złotych,

- w listopadzie – 0,00 złotych,

- w grudniu – 566,00 złotych,

8)  w 2007 roku (wynagrodzenie minimalne – 936,00 złotych):

- lipcu – 569,00 złotych,

- w listopadzie – 164,60 złote,

9)  w 2009 roku (wynagrodzenie minimalne – 1276,00 złotych):

- w styczniu – 296,50 złotych,

- w maju – 0,00 złotych,

- w sierpniu – 117,20 złotych,

- w październiku – 1171,90 złotych,

- w listopadzie – 937,60 złotych,

10)  w 2010 roku (wynagrodzenie minimalne – 1317,00 złotych):

- w styczniu, marcu, czerwcu, wrześniu, październiku – 0,00 złotych,

- w lutym – 1085,00 złotych,

- w kwietniu – 1046,80 złotych,

- w sierpniu – 385,00 złotych,

11)  w 2011 roku (wynagrodzenie minimalne – 1386,00 złotych):

- w marcu – 998,60 złotych,

- w kwietniu – 943,00 złote,

- w lipcu – 803,90 złote,

- w październiku – 118,70 złotych,

12)  w 2012 roku (wynagrodzenie minimalne – 1500,00 złotych):

- w lutym – 1186,20 złotych,

- we wrześniu – 1036,70 złotych,

- w listopadzie – 1296,20 złotych,

13)  w 2013 roku (wynagrodzenie minimalne – 1600,00 złotych):

- w kwietniu – 1125,10 złotych,

- w czerwcu – 931,40 złotych,

- w lipcu – 1571,70 złotych,

- w sierpniu – 756,80 złotych,

- we wrześniu – 1571,70 złotych,

- w październiku – 1543,00 złote,

- w grudniu – 1552,90 złotych,

14)  w 2014 roku (wynagrodzenie minimalne – 1680,00 złotych):

- w styczniu – 1629,00 złotych,

- w marcu – 1086,00 złotych,

- w kwietniu – 547,00 złotych,

- w maju – 1640,80 złotych,

- w lipcu – 818,67 złotych,

- we wrześniu – 663,20 złote,

- w listopadzie – 776,50 złotych,

- w grudniu – 1256,70 złotych,

15)  w 2015 roku (wynagrodzenie minimalne – 1750,00 złotych):

- w styczniu – 993,60 złote,

- w maju – 228 złotych,

- w czerwcu – 228 złotych,

- w lipcu – 302,50 złote

(wykaz miesięcznych podstaw wymiaru składek – k. 51-55 a.s.; wynagrodzenie najniższe i minimalne w poszczególnych latach – Dz. U. z 1999 r., nr 91, poz. 1037; Dz. U. z 2000 r., nr 121, poz. 1308; Dz. U. z 2002 r., nr 200, poz. 1679; Dz. U. z 2003 r., nr 167, poz. 1623; Dz. U. z 2004 r., nr 201, poz. 2062; Dz. U. z 2005 r., nr 177, poz. 1469; Dz. U. z 2006 r., nr 171, poz. 1227; M.P. z 2008 r., nr 55, poz. 499; M.P. z 2009 r., nr 48, poz. 709; Dz. U. z 2010 r., nr 194, poz. 1288; Dz. U. z 2011 r., nr 192, poz. 1141; Dz. U. z 2012 r., poz. 1026; Dz. U. z 2013 r., poz. 1074; Dz. U. z 2014 r., poz. 1220).

M. K. od 1997 roku prowadzi także jednoosobową działalność gospodarczą w ramach spółki cywilnej ze swoją żoną. W jej ramach wykonuje usługi projektowe w budownictwie. Z tego tytułu od 10 września 1999 roku dokonał zgłoszenia tylko do ubezpieczenia zdrowotnego (pismo procesowe organu rentowego – k. 48v a.s.).

W okresie od dnia 25 września 2009 roku do dnia 28 września 2009 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeprowadził kontrolę spółki cywilnej w zakresie prawidłowości i rzetelności obliczania, potrącania i opłacania składek oraz innych składek i wpłat, do których pobierania zobowiązany jest Zakład oraz zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, prawidłowości i terminowości opracowywania wniosków o świadczenia emerytalne i rentowe oraz prawidłowości wystawiania zaświadczeń lub zgłaszania danych dla celów ubezpieczeń społecznych. Kontrola nie wykazała żadnych nieprawidłowości (dokumentacja kontroli – k. 78 a.s.).

Powyższy stan faktyczny został ustalony w oparciu o wyżej wskazane dokumenty, które zostały w całości uznane za wiarygodne. Zarówno dokumentacja pracownicza w postaci umów o pracę i porozumień zmieniających umowę, jak i wydruki zestawień podstaw wymiaru składek z okresu zatrudnienia wnioskodawcy zasługiwały na uwzględnienie. Poza wskazanymi wydrukami dokumentacja nie była również kwestionowana przez strony.

Odnosząc się natomiast do zanegowanych przez pełnomocnika wnioskodawcy informacji przesłanych przez organ rentowy w postaci zestawienia podstaw wymiaru składek należy stwierdzić, iż zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r., nr 237, poz. 1412) mogą one stanowić wiarygodny dowód i nie muszą być poparte dokumentami źródłowymi. Zgodnie z § 30 tego rozporządzenia wydruk danych z systemu teleinformatycznego Zakładu, dotyczący ubezpieczonego, w tym w szczególności: przebiegu jego ubezpieczenia, podstawy wymiaru składek, kwoty składek na jego koncie oraz wydanej decyzji w sprawie świadczenia i wypłaty świadczenia stanowi środek dowodowy potwierdzający zamieszczone dane na dzień dokonania wydruku, o ile wydruk taki został opatrzony podpisem i pieczęcią uprawnionej osoby. Co prawda rozporządzenie reguluje postępowanie organu rentowego w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe, a nie odnosi się do postępowania sądowego, jednak pokazuje wolę ustawodawcy, który nadaje takim wydrukom wartość dowodową przyjmując domniemanie, iż dane w nim zawarte są prawdziwe. Ponadto w przypadku kwestionowania podanych wartości ubezpieczony ma możliwość dochodzenia ich skorygowania w drodze postępowania przed organem rentowym. Należy również wskazać, że dane przesłane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych opierały się na zgłoszeniach dokonywanych w imiennych raportach przez płatników, tj. pracodawców wnioskodawcy, które stanowią dokumenty źródłowe. Z tych względów Sąd w pełni obdarzył wiarą dane zawarte na wydrukach dołączonych do pisma procesowego organu rentowego, które wpłynęło do Sądu w dniu 18 maja 2016 roku.

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie i podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt 1a ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 963, tekst jedn. ze zm.) do zakresu działania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych należy, między innymi, realizacja przepisów o ubezpieczeniach społecznych, a w szczególności stwierdzanie i ustalanie obowiązku ubezpieczeń społecznych.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 pkt 1 cytowanej ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. Ponadto na podstawie art. 11 ust. 1 oraz art. 12 ust. 1 pracownicy podlegają obowiązkowo również ubezpieczeniom chorobowemu i wypadkowemu.

W świetle art. 13 pkt 1 ustawy systemowej pracownicy podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku.

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 cytowanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 29 grudnia 1999 roku (Dz. U. z 1998 r., nr 137, poz. 887) pracownicy, spełniający jednocześnie warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów, są obejmowani ubezpieczeniami tylko z tytułu stosunku pracy.

Powyższy przepis został znowelizowany ustawą z dnia 23 grudnia 1999 roku o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 1999 r., nr 110, poz. 1256). Od dnia 30 grudnia 1999 roku, do art. 9 ustawy systemowej został dodany ust. 1a, w świetle którego ubezpieczeni wymienieni w ust. 1, których podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu stosunku pracy w przeliczeniu na okres miesiąca jest niższa od określonej w art. 18 ust. 4 pkt 5 (minimalne wynagrodzenie), podlegają również obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z innych tytułów.

Zgodnie zatem z powyższymi regulacjami, jeśli osoba pozostająca w stosunku pracy, prowadząca jednocześnie działalność gospodarczą, osiąga z tytułu zatrudnienia wynagrodzenie niższe niż minimalne, to Zakład ma prawo objąć go ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzonej działalności.

Jak natomiast stanowi art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. a) oraz lit. c) ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 581) zarówno pracownicy, jak i osoby prowadzące działalność pozarolniczą podlegają obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu. Takie zasady obowiązywały również na gruncie ustaw poprzedzających aktualną ustawę o ubezpieczeniu zdrowotnym, tj. na gruncie ustawy z dnia 23 stycznia 2003 roku o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. z 2003 r., nr 45, poz. 391) oraz ustawy z dnia 6 lutego 1997 roku o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. z 1997 r., nr 28, poz. 153).

Sąd w toku niniejszego postępowania ustalił, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz wypadkowe M. K., w okresach wskazanych w zaskarżonej decyzji, były niższe niż obowiązujące w danym czasie najniższe wynagrodzenie miesięczne, zastąpione następnie minimalnym wynagrodzeniem, w przeliczeniu na okres miesiąca. Tym samym słusznym było objęcie go obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.

Sąd Okręgowy wskazuje ponadto, że nie ma racji pełnomocnik wnioskodawcy twierdząc, że składki za okres do końca 2006 roku uległy przedawnieniu. Owszem, ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje możliwość przedawnienia nieopłaconych składek, jednak regulacje te nie odnoszą się do stwierdzenia faktu samego podlegania ubezpieczeniom społecznym. Nie można braku podlegania ubezpieczeniom społecznym uzasadniać faktem, iż składki uległy przedawnieniu. Sąd zauważa przy tym, że kolejne decyzje, znajdujące się w aktach rentowych, a określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia M. K. z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności (decyzje – k. 10-15 akt ZUS), w stosunku do których mógłby mieć ewentualnie zastosowanie zarzut przedawnienia, nie zostały zaskarżone i nie były przedmiotem niniejszego postępowania.

Reasumując Sąd uznał, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu, a odwołanie od niej jest niezasadne, w związku z czym podlegało oddaleniu.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy w Lublinie, na podstawie powołanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.