Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2017 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie: Przewodnicząca – Sędzia S.O. Danuta Dadej-Więsyk

Protokolant – st. sekr. sąd. Katarzyna Tokarska-Józwik

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2017 roku w Lublinie

sprawy M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w L.

o emeryturę

na skutek odwołania M. K.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z dnia 3 listopada 2015 roku znak (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala M. K. prawo do emerytury począwszy od dnia 14 października 2015 roku.

Sygn. akt VIII U 2189/16

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 listopada 2015 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił M. K. prawa do emerytury na podstawie przepisów ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2015 r., poz. 748) oraz rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U z 1983 r., Nr 8, poz. 43 ze zm.).

W uzasadnieniu podano, że wnioskodawca nie udowodnił do dnia 1 stycznia 1999 roku 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz do tej samej daty nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. (decyzja k. 46 tom II a.e.)

W odwołaniu od decyzji M. K. podniósł, że pracował przez wymagany okres w warunkach szczególnych, jako kierowca samochodu ciężarowego. Wniósł o uznanie jego okresu pracy od 11 maja 1986 roku do 15 listopada 1986 roku, jako okresu składkowego, gdyż w tym czasie świadczył pracę oraz o uznanie jego całej pracy w charakterze kierowcy samochodów ciężarowych, jako pracy w szczególnych warunkach, a tym samym o zmianę zaskarżonej decyzji i przyznanie mu prawa do emerytury. (odwołanie – k. 2 a.s.)

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie argumentując jak w zaskarżonej decyzji. (k. 3-3v a.s.)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

M. K. urodził się w dniu (...). (bezsporne) W dniu 14 października 2015 roku złożył wniosek o emeryturę. (wniosek o emeryturę - k. 2-5v tom II a.e.)

W chwili złożenia wniosku M. K. nie należał do OFE. (wniosek o emeryturę - k. 2-5v tom II a.e.)

Decyzją z dnia 3 listopada 2015 roku, znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. odmówił M. K. prawa do emerytury wskazując, że wnioskodawca nie udowodnił do dnia 1 stycznia 1999 roku 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz do tej samej daty nie udowodnił 15-letniego okresu pracy w szczególnych warunkach, wykonywanej stale i w pełnym wymiarze czasu pracy. Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku oraz uzyskanych w wyniku prowadzonego przez Zakład postępowania ustalono, że do dnia 1 stycznia 1999 roku M. K. udowodnił 24 lata 10 miesięcy i 21 dni okresów składkowych. Zakład nie uznał pracy w gospodarstwie rolnym rodziców w okresach od 1 do 5 lipca 1973 roku, od 5 do 6 sierpnia 1973 roku, od 4 marca do 19 kwietnia 1976 roku oraz od 20 do 23 lutego 1977 roku, gdyż z uwagi na jej wykonywanie jedynie przez kilka dni, w przerwach pomiędzy zatrudnieniami, nie mogła mieć stałego charakteru. Ponadto organ nie uwzględnił wnioskodawcy do okresów składkowych okresu od 11 maja do 15 listopada 1986 roku z powodu braku świadectwa pracy za dany czas. (decyzja k. 46 tom II a.e.)

Spornymi okolicznościami w niniejszym postępowaniu pozostaje posiadanie przez M. K. 25-letniego okresu składkowego i nieskładkowego oraz 15-letniego stażu pracy w warunkach szczególnych.

W okresie od 1 września 1970 roku do 24 czerwca 1973 roku M. K., jako uczeń, odbywał szkolenie w zawodzie mechanik-kierowca pojazdów samochodowych w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) Oddział w P.. (akta osobowe k. 74 a.s., zeznania wnioskodawcy M. K. – k. 18v-19, 54v-55 a.s.)

Wnioskodawca od 7 lipca 1973 roku posiadał prawo jazdy kat. A, B, C, D, E, oraz T, które dawały mu uprawnienia m. in. do kierowania samochodami ciężarowymi. (akta osobowe k. 11 a.s., zeznania wnioskodawcy M. K. – k. 54v-55 a.s.)

Od dnia 7 sierpnia 1973 roku wnioskodawca pracował na rzecz Przedsiębiorstwa Państwowej (...) w O.. Początkowo pracował w charakterze pomocnika kierowcy, do którego obowiązków należała obsługa samochodów, zaciąganie plandek, pilnowanie załadunku oraz drobne naprawy pojazdów. Kolejno od 4 września 1973 roku pełnił obowiązki montera samochodowego.

Następnie, w dniu 23 września 1975 roku M. K. zawarł z tym samym pracodawcą umowę o pracę, na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy towarowego. Pracował jako kierowca samochodów ciężarowych. Prowadził samochód z przyczepą o ładowności 20 ton, zaś w czasie pracy woził różnego rodzaju artykuły jak przykładowo agregaty, kamienie czy artykuły spożywcze. Dziennie pracował powyżej 8 godzin, nawet do 12 godzin. Umowa została rozwiązana z dniem 3 marca 1976 roku.

W dniu 20 kwietnia 1976 roku M. K. zawarł z Przedsiębiorstwem Państwowej (...) Oddział w O. kolejną umowę o pracę. Była to umowa na okres próbny od dnia 20 kwietnia 1976 roku do dnia 3 maja 1976 roku na stanowisku mechanika napraw pojazdów samochodowych.

Następnie w dniu 4 maja 1976 roku strony zawarły ponownie umowę o pracę, jednakże już na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku mechanika napraw pojazdów samochodowych, która została rozwiązana z dniem 19 lutego 1977 roku. W czasie pracy jako mechanik samochodowy M. K. wykonywał prace zarówno w kanałach jak i poza nimi.

(akta osobowe k. 42 a.s., zeznania wnioskodawcy M. K. – k. 18v-19, 54v-55 a.s., zeznania świadka A. P. – k. 77v-78 a.s.)

W okresie od 24 lutego 1977 roku do 31 sierpnia 1979 roku M. K. był zatrudniony w Spółdzielni (...) w L. Oddział w P.. Początkowo piastował stanowisko kierowcy, kolejno zaś operatora oraz mechanika samochodowego, z tym że na ostatnim stanowisku pracował jedynie przez okres ostatnich 8 miesięcy, tj. od początku 1979 roku do końca zatrudnienia. Jako kierowca samochodu kierował pojazdami o ładowności powyżej 3,5 tony. Zajmował się transportem materiałów budowlanych oraz węgla. Jako operator koparki samojezdnej pracował przy rozładowaniu węgla, miału, koksu, soli potasowej i wapna. Wtedy też dostawał dodatek za pracę w szczególnych warunkach. Przez cały ten okres pracował w pełnym wymiarze czasu pracy, zaś czasami nawet do 12 godzin dziennie. (akta osobowe k. 58 a.s., zeznania wnioskodawcy M. K. – k. 18v-19, 54v-55 a.s., zeznania świadka M. S. – k. 78-78v a.s.)

Z dniem 12 listopada 1979 roku M. K. podjął zatrudnienie, jako kierowca samochodowy w (...) Oddział(...)w P., w oparciu o umowę o pracę na czas nieokreślony, w pełnym wymiarze na czasu. Pracował tam do 9 listopada 1994 roku. W tym okresie na czas od 16 maja 1986 roku do 16 października 1986 roku został skierowany do pracy w K. Elektrowni (...) k. K. na terenie ZSRR, gdzie również świadczył pracę, jako kierowca samochodów ciężarowych. W trakcie pracy w (...) Oddział (...) w P. świadczył pracę na następujących stanowiskach:

-

od 12 listopada 1979 roku do 10 maja 1986 roku na stanowisku kierowcy samochodu,

-

od 16 listopada 1986 roku do 1 listopada 1988 roku na stanowisku kierowcy samochodu,

-

od 22 listopada 1988 roku do 30 kwietnia 1989 roku na stanowisku mechanika samochodowego oraz brygadzisty,

-

od 1 lipca 1989 roku do 17 lipca 1994 roku na stanowisku kierowcy samochodu.

Zarówno pracując na rzecz (...) Oddział (...) w P. oraz K. Elektrowni (...) k. K. na terenie ZSRR, kierował wyłącznie samochodami ciężarowym o ładowności 26 ton. Przewoził paliwa, gazy w butlach oraz sypkie materiały wybuchowe. Pracował nawet po 14 godzin dziennie, zaś w tym czasie sam też dokonywał napraw samochodu którym jeździł.

W czasie pracy jako mechanik samochodowy pracował zarówno w kanałach jak i na placu znajdującym się na zewnątrz warsztatu.

(akta osobowe k. 11 a.s., zeznania wnioskodawcy M. K. – k. 18v-19, 54v-55, 79-79v a.s., zeznania świadka J. S. – k. 78v-79 a.s.)

Żaden z wymienionych pracodawców nie wydał wnioskodawcy świadectwa wykonywania pracy w warunkach szczególnych. (bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o powołane wyżej dowody. Dokumenty zgromadzone w aktach ubezpieczeniowych oraz aktach osobowych zostały obdarzone wiarą, jako autentyczne i rzetelne, a przez to prawdziwe. W kontekście zeznań wnioskodawcy, akt osobowych oraz zeznań świadków nie budzi wątpliwości, że wnioskodawca w czasie kiedy pracował na stanowiskach kierowcy pracował stale i w pełnym wymiarze w warunkach szkodliwych, jako kierowca samochodów ciężarowych o ciężarze całkowitym powyżej 3,5 ton tj.:

-

od dnia 23 września 1975 roku do 3 marca 1976 roku pracował w Przedsiębiorstwie Państwowej (...) Oddział w O., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 tony,

-

od dnia 24 lutego 1977 roku do 31 grudnia 1978 roku pracował w Spółdzielni (...) w L. Oddział w P., w pełnym wymiarze czasu pracy, początkowo na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 tony, kolejno zaś, jako operator koparki,

-

od 12 listopada 1979 roku do 10 maja 1986 roku pracował w (...) Oddział (...)w P., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 tony,

-

od 16 maja 1986 roku do 16 października 1986 roku został skierowany do pracy w K. Elektrowni (...) k. K. na terenie ZSRR, w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 tony

-

od 16 listopada 1986 roku do 1 listopada 1988 roku pracował w (...) Oddział(...)w P., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 tony,

-

od 1 lipca 1989 roku do 17 lipca 1994 roku pracował w (...) Oddział(...) w P., w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 tony.

W sumie okresy, kiedy M. K. pracował na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 tony oraz operatora koparki wynoszą 16 lat, 2 miesiące i 15 dni. Sąd pominął przy okresach pracy w warunkach szczególnych m. in. okresy, kiedy M. K. zajmował stanowisko mechanika samochodowego, gdyż jak sam wnioskodawca wskazywał praca na tym stanowisku nie wiązała się z permanentnym przebywaniem w kanałach, a jedynie takowa może być uznana za pracę w warunkach szczególnych.

Sąd uznał, za okres składkowy, w tym jako pracę w szczególnych warunkach, również czas od 16 maja 1986 roku do 16 października 1986 roku, kiedy to pracownik był oddelegowany do pracy w K. Elektrowni (...) k. K. na terenie ZSRR. Wnioskodawca miał zawartą umowę o pracę z dnia 12 maja 1986 roku, którą podjął z dniem 16 maja 1986 roku. M. K. pracował wtedy w pełnym wymiarze czasu pracy, na stanowisku kierowcy samochodów ciężarowych o ładowności powyżej 3,5 tony. Powyższe wynika z dokumentacji zgromadzonej w aktach osobowych pracownika oraz zeznań wnioskodawcy. Tym samym biorąc pod uwagę niesporny pomiędzy stronami, a ustalony przez Zakład ogólny okres składkowy wynoszący 24 lata 10 miesięcy i 21 dni, oraz dodając do niego okres pracy od 16 maja 1986 roku do 16 października 1986 roku, należy wskazać, że okresy składkowe pracy wnioskodawcy wynosiły łącznie 25 lat 3 miesiące i 21 dni.

Sąd uznał zeznania wnioskodawcy za wiarygodne. Znajdowały one uzasadnienie w aktach osobowych z poszczególnych zakładów pracy oraz w zeznaniach świadków. W sprawie Sąd przesłuchał również współpracowników M. K.. Również oni zgodnie i stanowczo przyznali, że wnioskodawca zajmując stanowisko kierowcy samochodu za każdym razem kierował samochodami ciężarowymi o ładowności powyżej 3,5 tony.

Zgromadzone w toku postępowania sądowego akta osobowe pozwoliły Sądowi uznać okresy pracy wnioskodawcy jako kierowcy samochodu ciężarowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie M. K. jest zasadne i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 184 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2015 roku, poz. 748), zwanej dalej ustawą FUS, mężczyznom urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 roku przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 65 lat oraz okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27. Emerytura taka przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Ustęp 2. artykułu 32 stanowi, że za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia. Zgodnie z ustępem 4. wiek emerytalny, o którym mowa w ust. 1., rodzaje prac lub stanowisk oraz warunki, na podstawie których osobom wymienionym w ust. 2. przysługuje prawo do emerytury, ustala się na podstawie przepisów dotychczasowych.

Zgodnie z § 2 ust. 1. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.) okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Według § 3 cytowanego rozporządzenia za okres zatrudnienia wymagany do uzyskania emerytury, zwany dalej „wymaganym okresem zatrudnienia", uważa się okres wynoszący 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, liczony łącznie z okresami równorzędnymi i zaliczanymi do okresów zatrudnienia. Natomiast § 4 ust. 1 rozporządzenia stanowi, że pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym, co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Jednocześnie przepis art. 1 § 2 rozporządzenia stanowi, że właściwi ministrowie, kierownicy urzędów centralnych oraz centralne związki spółdzielcze w porozumieniu z Ministrem Pracy, Płac i Spraw Socjalnych ustalają w podległych i nadzorowanych zakładach pracy stanowiska pracy, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazach A i B.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt stanu faktycznego niniejszej sprawy należy stwierdzić, że M. K. przez łączny okres 16 lat, 2 miesięcy i 15 dni – stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony oraz operatora koparki. Zakres obowiązków pracowniczych wnioskodawcy jest tożsamy z opisanym w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. nr 8, poz. 43 ze zm.) – wykaz A, dział VIII „w transporcie i łączności”, poz. 2 „prace kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony, specjalizowanych, specjalistycznych (specjalnych), pojazdów członowych i ciągników samochodowych balastowych, autobusów o liczbie miejsc powyżej15, samochodów uprzywilejowanych w ruchu w rozumieniu przepisów o ruchu na drogach publicznych, trolejbusów i motorniczych tramwajów” oraz wykaz A, dział V „w budownictwie i przemyśle materiałów budowlanych”, poz. 3 „prace maszynistów ciężkich maszyn budowlanych lub drogowych”.

Jak wynika zatem z dokonanych ustaleń M. K. legitymuje się na dzień 1 stycznia 1999 roku ogólnym stażem pracy wynoszącym ponad 25 lat, w tym ponad 15 letnim stażem pracy w warunkach szczególnych. Ma ukończone w dniu(...)roku 60 lat życia, i na dzień złożenia wniosku nie był członkiem otwartego funduszu emerytalnego. Tym samym wnioskodawca spełnia wszelkie przesłanki do ustalenia mu prawa do emerytury od dnia 14 października 2015 roku, tj. od dnia złożenia wniosku.

Z tych względów Sąd zmienił zaskarżoną decyzję i na mocy wyżej wskazanych przepisów oraz art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. orzekł jak w sentencji.