Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 września 2016 roku

Sąd Okręgowy w Lublinie IX Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Sławomir Boratyński (spr.)

Sędziowie: SSO Liliana Stępkowska

SSR del do SO Andrzej Łopuszyński

Protokolant: st. sekr. sądowy Agnieszka Olszewska-Judin

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 września 2016 roku w L.

sprawy z powództwa W. D.

przeciwko M. Z.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zamościu z dnia 14 marca 2016 roku,

sygn. akt V GC 345/15

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego M. Z. na rzecz powoda W. D. kwotę 2400 zł (dwa tysiące czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

Liliana Stępkowska S. A. Ł.

Sygn.. akt IX Ga 252 / 16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 14 marca 2016 roku Sąd Rejonowy w Zamościu V Wydział Gospodarczy po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 29 lutego 2016 r. sprawy z powództwa W. D. przeciwko M. Z. o zapłatę zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 33.650,72 zł. wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi w stosunku rocznym od 14 stycznia 2015 r. do 31 grudnia 2015 r., odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi w stosunku rocznym od 01 stycznia 2016 r. do dnia zapłaty oraz kwotę 4.100 zł. tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2.400 zł. tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Jako uzasadnienie wyroku wskazano ,że pozwem z 8 maja 2015 r. W. D., reprezentowany przez pełnomocnika – radcę prawnego, domagał się zasądzenia od M. Z. kwoty 33.650,72 zł. z ustawowymi odsetkami oraz kosztami procesu. W uzasadnieniu pozwu podniesiono ,że powód w ramach działalności gospodarczej prowadzonej pod nazwą (...) Zakład Produkcji (...) w Z., dokonał sprzedaży materiałów budowlanych w postaci blachy powlekanej na rzecz M. Z., prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą (...). Powód wystawił 31 grudnia 2014 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 35.650,72 zł. z terminem płatności upływającym 13 stycznia 2015 r. Pozwany uiścił dotychczas kwotę jedynie 2.000 zł. Reszta należności mimo wezwań nie została uregulowana (k. 2 – 4). Sąd Rejonowy w dniu 27 maja 2015 r. wydał w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (k. 27). Pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty w całości, domagając się oddalenia powództwa i podnosząc ,że strona pozwana nie kwestionuje faktu odebrania od powoda materiałów budowlanych zgodnie z zaakceptowanymi dowodami wydania towaru. Pozwany kwestionuje jednak jakoby doszło do sprzedaży blachy. Towar został odebrany jako realizacja zobowiązania powoda powstałego na skutek zawarcia przez strony umowy zamiany z uwzględnieniem dopłaty gotówkowej w wysokości 2.000 zł. Świadczeniem pozwanego były urządzenia elektroniczne o nazwie „D. 6500EP M. (...) 3 sztuki oraz termotransferowa drukarka etykiet „Zebra S4M” – 2 sztuki, których łączna wartość została ustalona na kwotę 33.000 zł. Według strony pozwanej roszczenie o zapłatę nie istnieje (k. 32 – 33). Powód w piśmie z 23 lipca 2015 r. podtrzymał dotychczasowe stanowisko, zaprzeczył twierdzeniom pozwanego i wskazał ,że powód nie prowadził rozmów z pozwanym na temat zamiany. Urządzenia dostarczył A. Z. (1), wspólnik (...) Sp. z o.o. w ramach rozliczenia tytułem nieuregulowanych należności zasądzonych nakazem zapłaty z 06 października 2014 r. sygn. akt V GNc 346/14. (...) Spółka z o.o. nie wystawiła faktur za maszyny (k. 38). Pozwany 30 listopada 2015 r. ustanowił w sprawie pełnomocnika – adwokata (k. 75).

Sąd Rejonowy ustalił ,że powód w ramach działalności gospodarczej prowadzonej pod nazwą (...) Zakład Produkcji (...) w Z., sprzedał M. Z., prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą (...), blachę powlekaną. Towar został odebrany przez pracowników pozwanego. Powód wystawił 31 grudnia 2014 r. fakturę VAT nr (...) na kwotę 35.650,72 zł. z terminem płatności upływającym 13 stycznia 2015 r. Pozwany na poczet należności uiścił kwotę 2.000 zł. (faktura k. 10, dokumenty WZ k. 11 – 12, dokument KP k. 13, zeznania świadka M. B. k. 76 – 77, zeznania świadka M. G. (1) k. 77, zeznania powoda k. 89 - 90, 98, zeznania pozwanego k. 90 – 91, zeznania świadka A. Z. (1) k. 97 - 98). Reszta należności mimo wezwań nie została uregulowana (wezwanie wraz z dowodem nadania k. 14 – 15). Sąd I instancji ustalił ,że M. G. (1), pracownik powoda, ustalił z A. Z. (2), iż na poczet zadłużenia (...) Spółki z o.o. wobec W. D., przekazane zostaną powodowi urządzenia elektroniczne o nazwie „D. 6500EP M. (...) 3 sztuki oraz termotransferowa drukarka etykiet „Zebra S4M” – 2 sztuki. Urządzenia wyceniono na kwotę 8000 zł. brutto. Urządzenia dostarczył do siedziby powoda A. Z. (1). Na urządzeniach znajdowały się oznaczenia firmy (...) (nakaz zapłaty przeciwko (...) Spółce z o.o. k. 39, faktury VAT k. 40 - 41, zeznania świadka M. B. k. 76 – 77, zeznania świadka M. G. (1) k. 77, zeznania powoda k. 89 - 90, 98, zeznania pozwanego k. 90 – 91, zeznania świadka A. Z. (1) k. 97 - 98).

Powyższy stan faktyczny został ustalony przez Sąd I instancji w oparciu o wyżej wymienione dokumenty. Prawdziwość i autentyczność tych dokumentów nie była kwestionowana. Sąd ten dokonywał ustaleń także w oparciu o zeznania świadków i stron. Zeznania świadków M. B. i M. G. (1) oraz zeznania powoda Sąd Rejonowy ocenił jako wiarygodne – korespondowały one z dowodami z dokumentów i wzajemnie się uzupełniały. Sąd I Instancji nie dał natomiast wiary zeznaniom A. Z. (1) i M. Z. w części, w której osoby te twierdziły, iż urządzenia należały do pozwanego i miały stanowić spłatę zadłużenia pozwanego wobec powoda. Pozostają one w sprzeczności z zeznaniami osób, które Sąd ten ocenił jako wiarygodne i w oparciu o które czynił ustalenia. Wskazano , że jako nie logiczne należy ocenić twierdzenie w jaki sposób pozwany stał się ich właścicielem. Sąd ten ustalił, iż na urządzeniach znajdowały się oznaczenia firmy (...) i to zadłużenie tego podmiotu wobec powoda uległo zmniejszeniu o wartość urządzeń.

W tak ustalonym stanie faktycznym powództwo należy uznać według Sądu Rejonowego za zasadne. Umowę zawartą przez strony należy ocenić jako umowę sprzedaży. Sąd Rejonowy ustalił, iż powód sprzedał pozwanemu towary za łączną cenę 35.650,72 zł. Pozwany odebrał towary, nie kwestionując ich jakości i ceny. Wobec powyższego powodowi należy się wynagrodzenie w ustalonej przez strony wysokości, pomniejszone o wpłaconą kwotę 2.000 zł. – art. 535 k.c. Zasądzeniu od pozwanego na rzecz powoda podlegały więc należności objęte opisaną powyżej fakturą w nieuregulowanej części. Sąd I instancji uznał za uzasadnione także żądanie co do odsetek ustawowych. Żądanie znajduje uzasadnienie w przepisie art. 481 k.c. Należności są wymagalne od daty wskazanej fakturze.

Sąd Rejonowy oddalił natomiast wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań M. G. (2) i W. Z. jako zbędny dla rozstrzygnięcia sporu. Pozwany wskazał bowiem, iż osoby te znają okoliczności sprawy jedynie z jego relacji. Wobec nie udowodnienia okoliczności zawarcia umowy zamiany, zbędne było przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy w zakresie wyceny urządzeń.

Orzeczenie o kosztach zawarte w orzeczeniu uzasadnia treść art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Wskazano ,że pozwany jako przegrywający sprawę w całości jest zobowiązany do zwrotu powodowi poniesionych przez niego kosztów procesu niezbędnych do dochodzenia swych praw. Na zasądzoną na rzecz powoda od pozwanego kwotę złożyły się: 1.683 zł. tytułem opłaty od pozwu, 2.400 złotych tytułem kosztów zastępstwa procesowego (§ 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu - Dz. U. z 2002r., Nr 163, poz. 1349 z późn. zm.) i 17 złotych tytułem opłaty skarbowej od dokumentu obejmującego pełnomocnictwo złożone w sprawie.

Powyższe rozstrzygnięcie zawarte w wyroku Sądu I instancji zostało zaskarżone przez pozwanego w całości wniesioną apelacją . Pozwany zaskarżonemu wyrokowi Sądu pierwszej instancji zarzucił błędy w ustaleniach faktycznych poczynionych przez Sąd, wyrażające się:

- ustaleniem faktu zawarcia pomiędzy stronami umowy sprzedaży materiałów budowlanych w postaci określonej ilości blachy powlekanej, w sytuacji, gdy faktura VAT nr (...) mająca ten fakt dokumentować, nie została zaakceptowana przez nabywcę ;

- ustaleniem faktu mówiącego o przekazaniu do siedziby powoda przez A. Z. (1) pięciu sztuk urządzeń elektronicznych w ramach rozliczenia zadłużenia (...) Sp. z o.o., w sytuacji, gdy A. Z. (1) nie mógł reprezentować (...) Sp. z o.o. (nie był wspólnikiem, ani członkiem jakiegokolwiek organu tej spółki), w przeciwieństwie do (...) Spółka jawna, gdzie był udziałowcem;

- brakiem ustalenia okoliczności zawarcia przez strony umowy zamiany, której przedmiotem były świadczenie powoda w postaci określonej ilości blachy powlekanej oraz świadczenie pozwanego w postaci określonych urządzeń elektronicznych;

- brakiem ustalenia, jaka była rynkowa wartość urządzeń elektronicznych o nazwie „D. 6500EP M. (...)" - 3 sztuki, oraz termotransferowych drukarek etykiet „Zebra S4M" - 2 sztuki, w sytuacji, gdy ocena ich wartości prezentowana przez strony była sporna.

Pozwany zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił także naruszenie przepisów prawa procesowego mających wpływ na treść wyroku, a wyrażające się uchybieniem:

- art. 233 § l KPC, przez przekroczenie granic swobodnej oceny materiału dowodowego i obdarzenie w całości wiarygodnością zeznań powoda W. D. i świadków M. G. (1) oraz M. B. - obu zainteresowanych w pozytywnym rozstrzygnięciu sprawy na rzecz strony powodowej - w zakresie, w jakim zaprzeczali oni faktowi zawarcia umowy zamiany pomiędzy stronami oraz negowali ustalenie, iż przedmiotem świadczenia pozwanego były wymienione urządzenia, o uzgodnionej przez strony wartości 33 tysięcy złotych.

Wskazując na powyższe apelujący wniósł o uwzględnienie apelacji, zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości, ewentualnie o uchylenie przedmiotowego wyroku i przekazanie sprawy do Sądu Rejonowego w Zamościu. Jednocześnie wniósł również o zasądzenie kosztów procesu na rzecz strony pozwanej, według norm przepisanych.

Jako uzasadnienie apelacji wskazano ,że pozwany w pełni podtrzymuje dotychczasowe twierdzenia zawarte w sprzeciwie od nakazu zapłaty, także potwierdzone w toku postępowania dowodowego, a mówiące o zawarciu pomiędzy nim , a powodem umowy zamiany, której treść została opisana w zarzutach apelacji. Wskazano ,że w ocenie pozwanego wykazane zostało, iż stanowisko strony powodowej negujące fakt zawarcia umowy zamiany jest niewiarygodne. Z jednej strony mamy bowiem twierdzenia powoda i świadków będących jego pracownikami, z drugiej strony jest twierdzenie pozwanego, poparte zeznaniami świadka, ale też dokumentem o kluczowym dla sprawy znaczeniu. Otóż, według wydruku z Centralnej Informacji KRS złożonego na rozprawie, nie można zasadnie przyjąć, by A. Z. (1) dostarczając urządzenia do siedziby przedsiębiorstwa powoda, działał w imieniu i na rzecz (...) Sp. z o.o. w ramach rozliczeń tej spółki za jej zobowiązania wobec powoda. Dokument złożony przez pozwanego przeczy możliwości takiego ustalenia. Zgodnie z treścią wydruku z KRS A. Z. (1) nie mógł reprezentować (...) Sp. z o.o., gdyż nie był jej wspólnikiem, ani członkiem żadnego z organów tej spółki. To każe postawić pytanie, jaki miałby być cel działania A. Z. (1), którego nic nie łączyło z tym podmiotem. Co więcej, skoro A. Z. (1) nie mógł reprezentować (...) Sp. z o.o., to w czyim imieniu przekazywał urządzenia. W tym zakresie wiedza Sąd Rejonowego była także ograniczona, skoro dokonując ustaleń, Sąd wskazał „iż na urządzeniach znajdowały się oznaczenia firmy (...) i to zadłużenie tego podmiotu wobec powoda uległo zmniejszeniu o wartość urządzeń". Znamienna jest jednak ogólnikowość czynionych przez Sąd ustaleń, gdyż nie identyfikują one, o jakiej spółce jest mowa. Wskazano nadto ,że w sytuacji ustalenia przeciwnego, w oparciu choćby o informację z KRS dotyczącą (...) Sp. z o.o., oczywiste jest zaprzeczenie twierdzeniom strony powodowej, bowiem aktualizowałoby się pytanie o cel dostarczenia urządzeń przez A. Z. (1). Jeśli cel byłby inny niż wskazuje to powód - a to wprost wynika z wydruku z Centralnej Informacji KRS - to podstawą działania A. Z. (1) była realizacja umowy zamiany. Innych dowodów przeciwnych na tą okoliczność brak. To z kolei oznaczałoby konieczność dokonania nowych ustaleń w przedmiocie stanu tych urządzeń oraz ich wartości.

W odpowiedzi na apelację strony pozwanej strona powodowa wniosła o oddalenie apelacji w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego według norm przepisanych.

Jako uzasadnienie tego stanowiska wskazano ,że przed dniem wniesienia pozwu pozwany nie negował należności wynikającej ze wskazanej faktury. Wbrew twierdzeniom strony pozwanej powód dokonując sprzedaży materiałów budowlanych nie wyraził zgody na zamianę z pozwanym blachy za wskazane urządzenia. Zapłata za dostarczony towar miała być dokonana w formie gotówkowej jak to miało miejsce w dotychczasowych relacjach między stronami, ale w drodze wyjątku wyrażono zgodę na sprzedaż z odroczonym terminem płatności. Przedmiotowe urządzenia miały natomiast pokryć dług (...) Sp. z o.o. Negocjacje w tej sprawie prowadzone były z A. Z. (1) - byłym prezesem zarządu i (...) Sp. z o.o., a prywatnie ojcem pozwanego. Co więcej na urządzeniach znajdowały się oznaczenia firmy (...) i to zadłużenie tego podmiotu wobec powoda uległo zmniejszeniu o ich wartość. Wskazano wreszcie ,że pozwany w trakcie postępowania nie udowodnił, iż wspomniane urządzenia rzeczywiście należały do niego i miały stanowić spłatę zadłużenia pozwanego wobec powoda. Wskazano wreszcie ,że Sąd I instancji zasadnie oddalił wniosek o dopuszczenie dowodu z zeznań M. G. (2) i W. Z. jako zbędny dla rozstrzygnięcia niniejszego sporu. Osoby te znają okoliczności sprawy jedynie z relacji pozwanego i nie uczestniczyły w zaistniałych zdarzeniach osobiście, tak więc nie mogłyby wnieść do sprawy żadnych nowych treści merytorycznych. Wobec nieudowodnienia okoliczności zawarcia umowy zamiany pomiędzy stronami niniejszego sporu, zbędne również było przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego rzeczoznawcy w zakresie wyceny urządzeń. Ten środek dowodowy mógłby mieć zastosowanie tylko w przypadku, gdyby przedmiotowe urządzenia były przedmiotem rozliczeń pomiędzy stronami procesu, a nie powoda z podmiotem trzecim, nieuczestniczącym w postępowaniu.

Sąd Okręgowy Sąd Gospodarczy rozpoznając przedmiotową apelację ustalił i zważył co następuje :

Stosownie do przepisu art. 378 § 1 kpc sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji . Związanie granicami wniosków apelacji oznacza zaś , że sąd drugiej instancji nie może objąć swą kontrolą tej części orzeczenia sądu pierwszej instancji, która nie została zaskarżona. Sąd nie jest zaś związany treścią wniosku apelacyjnego co do sposobu rozstrzygnięcia. Oznacza to zatem , że mimo wniosku skarżącego o zmianę wyroku sąd drugiej instancji może go uchylić (i na odwrót). Wynika to z tego, że sąd ma obowiązek wydać prawidłowe orzeczenie i nie wiąże go w tym zakresie ocena prawna zawarta we wniosku apelacyjnym ( por. Komentarz do art. 378 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz.U.64.43.296), [w:] A. Jakubecki (red.), J. Bodio, T. Demendecki, O. Marcewicz, P. Telenga, M.P. Wójcik , Kodeks postępowania cywilnego. Praktyczny komentarz, Zakamycze, 2005, wyd. II. ) . Podobne stanowisko zajął także Sąd Najwyższy uznając , iż sąd drugiej instancji nie jest związany wnioskami apelacji co do sposobu rozstrzygnięcia. Granice apelacji wyznacza nie tyle sam wniosek, co cały jej wywód i treść ( por. wyrok z dnia 6 grudnia 2001 r. , I PKN 714/00 , OSNP 2003/22/544 ).

Za całkowicie nieuzasadniony należało zatem uznać wniosek skarżącego o uchylenie zaskarżonego wyroku , a co za tym idzie i przekazanie sprawy do ponownego jej rozpoznania Sądowi I instancji. Wniosek ten został zgłoszony wprawdzie jako ewentualny lecz jako najdalej idący wymagał on rozstrzygnięcia w pierwszej kolejności . Z przepisu art. 386 § 2 i 4 kpc wynika, że uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi pierwszej instancji może nastąpić tylko w razie stwierdzenia nieważności postępowania, w razie nierozpoznania przez sąd pierwszej instancji istoty sprawy albo gdy wydanie wyroku wymaga przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości. W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie nie zachodzi żadna ze wskazanych wyżej podstaw uchylenia orzeczenia i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu. Postępowanie przed Sądem I instancji w ocenie Sądu Okręgowego nie jest dotknięte nieważnością. W niniejszym przypadku strona skarżąca jak wynika z treści apelacji i jej uzasadnienia na nieważność postępowania nawet się zresztą nie powoływała , zaś Sąd odwoławczy z urzędu nie stwierdził , aby w niniejszym przypadku nieważność postępowania miała miejsce . Sąd Rejonowy rozpoznał także istotę sprawy . Sąd ten dokonał bowiem analizy zasadność żądania pozwu z punktu widzenia okoliczności faktycznych przytoczonych, jako podstawa faktyczna pozwu oraz z punktu widzenia zarzutów podniesionych przez pozwanego w toku postępowania . Na podstawie poglądów dominujących w doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się nadto , że nierozpoznanie istoty sprawy odnosi się do roszczenia będącego podstawą powództwa i zachodzi, gdy sąd pierwszej instancji nie orzekł w ogóle merytorycznie o żądaniach stron, zaniechał zbadania materialnej podstawy żądania pozwu albo pominął merytoryczne zarzuty pozwanego. Przyjmuje się, że do nierozpoznania istoty sprawy przez sąd pierwszej instancji dojdzie w szczególności w razie oddalenia powództwa z uwagi na przyjęcie przedawnienia roszczenia, prekluzji lub braku legitymacji procesowej strony, której oceny sąd drugiej instancji nie podziela (zob. w szczególności wyrok SN z dnia 23 września 1998 r., II CKN 897/97, OSNC 1999, nr 1, poz. 22; wyrok SN z dnia 14 maja 2002 r., V CKN 357/00, Lex, nr 55513). Sąd Najwyższy przyjął, że oceny, czy sąd pierwszej instancji rozpoznał istotę sprawy dokonuje się na podstawie analizy żądań pozwu i przepisów prawa materialnego stanowiących podstawę rozstrzygnięcia, nie zaś na podstawie ewentualnych wad postępowania wyjaśniającego. Niewyjaśnienie okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy nie jest równoznaczne z nierozpoznaniem istoty sprawy (zob. wyrok SN z dnia 22 kwietnia 1999 r., II UKN 589/98, OSNP 2000, nr 12, poz. 483). To samo należy także odnieść do ewentualnej sprzeczności ustaleń sądu z zebranym w sprawie materiałem dowodowym czy też samego przeprowadzenia przez sąd i instancji postępowania dowodowego , w tym jego zakresu . W tym też zakresie nie może to być utożsamiane z brakiem rozpoznania istoty sprawy przez Sąd I instancji . Wydanie wyroku przez Sąd Okręgowy w niniejszym postępowaniu wreszcie nie wymaga również przeprowadzenia postępowania dowodowego w całości.

Warto tu jednakże wskazać ,że we wniesionej apelacji pozwany zarzucił między innymi brak ustalenia przez Sąd i instancji wartości rynkowej urządzeń elektrycznych w sytuacji , gdy ocena ich wartości prezentowana przez strony była sporna .Pozwany oraz jego profesjonalny pełnomocnik procesowy obecni na terminie rozprawy nie wnieśli jednakże żadnych zastrzeżeń do protokołu , gdy wniosek o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sądowego został oddalony i gdy została zamknięta rozprawa bez przeprowadzenia tego dowodu . Tym samym strona ta nie zgłosiła żadnych zastrzeżeń do protokołu w zakresie uchybień przywołanych we wniesionej apelacji w trybie art. 162 kpc , które to zastrzeżenia by ją uprawniały następnie do zgłoszenia stosownych zarzutów w tej części w postępowaniu odwoławczym . Zgodnie bowiem z treścią art. 162 k.p.c. strony mogą w toku posiedzenia, a jeżeli nie były obecne, na najbliższym posiedzeniu zwrócić uwagę sądu na uchybienia przepisom postępowania, wnosząc o wpisanie zastrzeżenia do protokołu zaś stronie, która zastrzeżenia nie zgłosiła, nie przysługuje prawo powoływania się na takie uchybienia w dalszym toku postępowania, chyba że chodzi o przepisy postępowania, których naruszenie sąd powinien wziąć pod rozwagę z urzędu, albo że strona uprawdopodobni, iż nie zgłosiła zastrzeżenia bez swojej winy. Przepis art. 162 dotyczy wprost postępowania sądu na posiedzeniu, jednak w uchwale z dnia 27 października 2005, III CZP 55/05 (OSNC 2006 z. 9, póz. 144) Sąd Najwyższy dopuścił możliwość stosowania art. 162 k.p.c. w stosunku do postanowień, także do zarządzeń przewodniczącego wydanych w toku sprawy na podstawie art. 362 k.p.c. bowiem stosuje się tu odpowiednio przepisy o postanowieniach. Z treści art. 162 k.p.c. oraz z jednolitych wypowiedzi piśmiennictwa i judykatury wynika, że skutkiem niepodniesienia przez stronę zarzutu naruszenia przepisów postępowania w sposób określony w tym przepisie jest bezpowrotna utrata tego zarzutu w dalszym toku postępowania, a więc także w postępowaniu wywołanym wniesieniem zażalenia oraz w postępowaniu apelacyjnym i kasacyjnym, chyba że chodzi o przepisy prawa procesowego , których naruszenie sąd powinien wziąć pod rozwagę z urzędu, albo że strona zgłosiła zastrzeżeń bez swej winy (por. np. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 14 września 1998 roku, I PKN 322/98, OSNAPUS 1999, nr 20, poz. 641, z dnia 20 sierpnia 2001 roku, I PKN 580/00, OSNP 2003, nr 14, poz. 332, z dnia 10 grudnia 2005 roku, III CK 90/04, OSP 2006, z. 6, poz. 69, z dnia 3 lutego 2010 roku, II CSK 286/09, LEX 577532, z dnia 10 lutego 2010 roku, V CZP 234/09, LEX 589835, uchwały Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2008 r. , III CZP 50/08, OSNC 2009, z. 7-8, poz. 103, z dnia 27 października 2005 r. , III CZP 55/05, OSNC 2006, z. 9, poz. 144).

Niezgłoszenie przez stronę powodową zastrzeżeń w trybie art. 162 k.p.c. w zakresie dokonanej przez Sąd Rejonowy oceny zasadności zgłoszonych wniosków dowodowych powoduje zatem , że apelujący nie może skutecznie powoływać na naruszenie tego przepisu w postępowaniu apelacyjnym. Strona skarżąca nie wskazała także okoliczności, które wyjaśniałyby dlaczego nie złożyła zastrzeżenia wobec powyższych uchybień przed Sądem pierwszej instancji, a tym samym nie uprawdopodobniła braku swojej winy w zaniechaniu zgłoszenia zastrzeżenia. Tak więc Sąd odwoławczy w postępowaniu apelacyjnych w ogóle nie może uwzględniać uchybień procesowych, na które nie zwrócono uwagi przed sądem pierwszej instancji (tak Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 27 października 2005 r., III CZP 55/05, OSNC 2006, nr 9, poz. 144 oraz powołanej wyżej uchwale z dnia 31 stycznia 2008 r., III CZP 49/07).

Przepis ten jest zatem adresowany do stron procesu i na nie nakłada powinność zgłaszania w stosownym czasie zastrzeżeń, pod rygorem utraty prawa powoływania ich w dalszym postępowaniu. Nałożenie takiego rygoru oznacza jednak również obowiązek sądu pominięcia sprekludowanych zastrzeżeń (art. 162 k.p.c.) bądź też sprekludowanych twierdzeń, zarzutów czy dowodów, w przeciwnym razie bowiem rygor, o jakim mowa, pozbawiony byłby znaczenia. Rygor ten jest przy tym złagodzony. W art. 162 k.p.c. utrata prawa powoływania zarzutów dotyczących procesowych uchybień sądu nie dotyczy takich uchybień co wskazano już powyżej , które sąd powinien brać pod rozwagę z urzędu, albo gdy strona uprawdopodobni, iż nie zgłosiła zastrzeżeń bez swej winy. Zastrzeżenie, o jakim mowa w art. 162 k.p.c., może w każdym razie dotyczyć jedynie takich uchybień popełnionych przy dokonywaniu czynności procesowych przez sąd, których podjęcie zostało stronom zakomunikowane poprzez wydanie postanowienia albo zarządzenia. Inaczej rzecz ujmując, aby strona mogła zwrócić uwagę sądu na uchybienie przepisom postępowania, musi wiedzieć, że sąd określoną czynność procesową podjął lub zamierza podjąć. Skoro nadto obowiązek uwzględniania z urzędu uchybień procesowych dotyczy tylko uchybień prowadzących do nieważności postępowania (art. 379 k.p.c.) oraz wymienionych w art. 202 k.p.c. , to obowiązek ten nie dotyczy jednocześnie naruszenia innych przepisów, nawet o charakterze bezwzględnie obowiązującym. Z akt przedmiotowego postępowania natomiast jednoznacznie wynika ,że ani pozwany ani jego pełnomocnik procesowy obecni na rozprawie nie zgłosili żadnych zastrzeżeń w trybie art. 162 kpc .

Przed odniesieniem się do zarzutów zawartych we wniesionej apelacji na wstępie należy także podkreślić, że zgodnie z utrwalonym orzecznictwem Sądu Najwyższego sąd drugiej instancji, jako sąd orzekający merytorycznie, powinien dokonać samodzielnej oceny wyników postępowania dowodowego przeprowadzonego przez sąd pierwszej instancji i poczynić własne ustalenia faktyczne. Sąd ten może tym samym dokonywać ustaleń faktycznych sprzecznych z ustaleniami stanowiącymi podstawę zaskarżonego wyroku, nawet na podstawie dowodów przeprowadzonych wyłącznie w trakcie postępowania pierwszoinstancyjnego. Musi jednak w swojej działalności harmonizować ogólne (art. 227-315 k.p.c.) i szczególne (art. 381-382 k.p.c.) reguły postępowania dowodowego. Dokonanie przez sąd drugiej instancji odmiennych ustaleń bez przeprowadzania dodatkowych dowodów jest dopuszczalne i uzasadnione w szczególności wtedy, gdy dowody te mają jednoznaczną wymowę, a ocena sądu pierwszej instancji jest oczywiście błędna. Niezbędne jest wykazanie w czym tkwi wadliwość stanowiska sądu pierwszoinstancyjnego, dlaczego określone dowody dostarczają odmiennych wniosków, które z dowodów nie zasługują na wiarę, co sprawia, że wyłania się inny obraz stanu faktycznego sprawy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 lutego 2003r., IV CKN 1752/00, LEX nr 78279; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 marca 2002r:, IV CKN 859/00, LEX nr 53923; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 2002r., I CKN 567/99, LEX nr 53925 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 2001 r., II UKN 339/00, OSNP 2003/1/21). Sąd odwoławczy ma nadto nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału oraz jego własnej samodzielnej oceny, przy uwzględnieniu zasad wynikających właśnie z przepisu art. 233 § l kpc niezależnie od tego czy ustaleń dokonuje po przeprowadzeniu nowych dowodów bądź ponowieniu dotychczasowych, czy też wskutek podzielenia ustaleń dokonanych przez sąd pierwszej instancji. Obowiązek ten jest tym bardziej oczywisty, gdy strona wnosząca apelację zarzuca sądowi I instancji naruszenie przepisów postępowania , które miało wpływ na wynik sprawy albo tak jak w niniejszym przypadku błąd w ustaleniach faktycznych , a zatem brak wszechstronnego i bezstronnego rozpoznania zebranego w sprawie materiału dowodowego i uchybienie zasadom swobodnej oceny dowodów.

Przechodząc do konkretnych zarzutów w powyższym zakresie kierowanych pod adresem zaskarżonego orzeczenia należy wskazać , że zgodnie z przepisem art. 233 § 1 kpc sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Wyrażona w powołanym przepisie zasada swobodnej oceny dowodów w żadnym wypadku nie może oznaczać oceny dowolnej, naruszającej podstawowe zasady logiki i doświadczenia życiowego pomijającej dowody zgromadzone w danym postępowaniu, jednakże skuteczne podniesienie tego zarzutu wymaga wykazania, że określone fakty ustalone przez sąd nie wynikają z dowodów, na które sąd powołuje się bądź pozostają w sprzeczności z dowodami, które sąd w sposób sprzeczny z art. 233 § 1 kpc uznał za niewiarygodne, bądź że sąd oparł się na dowodach, które ocenił wadliwie za wiarygodne bądź przeprowadzonych w sposób nieprawidłowy (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 stycznia 2002 r., (...) 132/01, LEX nr 53144). Przyjmuje się zatem, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (por. wyrok Sadu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999 r., II UKN 685/98, OSNP 2000/17/655). Kryteria oceny wiarygodności i mocy dowodowej grupuje się zatem następująco: 1/doświadczenie życiowe, 2/inne źródła wiedzy, 3/poprawność logiczna, 4/prawdopodobieństwo wersji. Na marginesie należy także wskazać, że zastrzeżona dla sądu swobodna ocena dowodów nie opiera się na ilościowym porównaniu przedstawionych przez świadków i biegłych spostrzeżeń oraz wniosków, lecz na odpowiadającemu zasadom logiki powiązaniu ujawnionych w postępowaniu dowodowym okoliczności w całość zgodną z doświadczeniem życiowym. Poprawność rozumowania sądu (sędziego) powinna być możliwa do skontrolowania (orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 8 sierpnia 1967 r., I CR 58/67, (...) 1968 , nr 1, s. 22).

Warto tu ponadto wskazać ,że zarzut obrazy przepisu art. 233 § 1 kpc nie może polegać jedynie na zaprezentowaniu własnych, korzystnych dla skarżącego ustaleń stanu faktycznego dokonanych na podstawie zgodnej z interesem skarżącego oceny materiału dowodowego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 572/99 LEX nr 53136). Stwierdzić także należy, że jeżeli z materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu na podstawie tego materiału dowodowego dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub w przypadku, gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo – skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00 LEX nr 56906). Same nawet bardzo poważne wątpliwości co do trafności oceny dokonanej przez sąd pierwszej instancji, jeżeli tylko nie wykracza ona poza granice określone w art. 233 § 1 kpc nie powinny stwarzać podstawy do zajęcia przez sąd drugiej instancji odmiennego stanowiska ( por. uchwała Sadu Najwyższego z dnia 23 marca 1999 r. III CZP 59/98, OSNC 1999/7-8/124).

Przedmiotowa apelacja zatem tak wymaganych zarzutów w ocenie Sądu Okręgowego nie przedstawiła i nie wykazuje, aby ocena dowodów w powyższym zakresie oraz oparte na niej wnioski Sądu I instancji były dotknięte powyższymi uchybieniami. Sąd Okręgowy po wnikliwej analizie postępowania dowodowego przeprowadzonego przez Sąd I instancji nie doszukał się w przedmiotowej sprawie uchybień ze strony tegoż Sądu w zakresie oceny materiału dowodowego , jak również w zakresie samego przeprowadzenia postępowania dowodowego . Ze zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Rejonowy wyprowadził wnioski poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym. Wszechstronnie i bezstronnie rozważył przy tym materiał dowodowy. Sąd I instancji na podstawie materiału dowodowego , którym dysponował prawidłowo uznał ,że strona pozwana nie wykazała zawarcia z powodem umowy zamiany na którą strona ta powoływała się w toku postępowania przed Sądem I instancji oraz w toku postępowania odwoławczego . W tym miejscu należy również wskazać ,że obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc ) , a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 kpc ) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 kc ). Samo twierdzenie strony postępowania nie jest natomiast dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 kpc) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2001 r. , I PKN 660/ 00 , Wokanda 2002/7-8/ 44 ). Sąd nie ma natomiast obowiązku działania w zastępstwie strony i dopuszczenia dowodu z urzędu nie wskazanego przez stronę , czy też przez jej pełnomocnika procesowego ( por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 grudnia 2000 r. , (...) 661/00 , LEX nr 52781 , postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2000 r. , II CKN 1322/00 , LEX nr 51967 , wyrok Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2000 r. , III CKN 567/98 , LEX nr 52772 , wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 września 1998 r. , II UKN 182/98 , OSNP 1999/17/556 , wyrok z dnia 9 lipca 1998 r. , II CKN 657/ 97 , LEX nr 50630 , wyrok z dnia 25 czerwca 1998 r. , III CKN 384/98 , Biul.SN 1998/11/ 14 , wyrok z dnia 25 marca 1998 r. , CKN 656/97 , OSNC 1998/12/208 ). Regulacja ta dotyczy wszelkich okoliczności faktycznych, wyjąwszy te, które są powszechnie znane (art. 228 §1 k.p.c.), znane sądowi z urzędu (art. 228 §2 k.p.c.), przyznane przez stronę przeciwną w sposób wyraźny (art. 229 k.p.c.) lub dorozumiany (art. 230 k.p.c.), a także tych, które można wyprowadzić w drodze wnioskowania z innych, udowodnionych już faktów (art. 231 k.p.c.).

To ,że osoba działająca w imieniu spółki kapitałowej nie jest jej wspólnikiem , czy też członkiem zarządu samo przez się nie oznacza ,że nie mogła ona działać i nie działała w imieniu tej spółki . Również to ,że nie prowadziła ona działalności w ramach tej spółki nie oznacza samo przez się , jak chce tego apelujący ,że nie reprezentowała tej spółki . To ,że osoba ta reprezentowała spółkę wynika bowiem z treści jej zeznań złożonych w charakterze świadka, gdzie świadek A. Z. (1) potwierdził ,że dzwonił do powoda w sprawie spółki . Z powyższego wynika ,że reprezentacja ta opierała się na udzielonym przez spółkę świadkowi pełnomocnictwie . Umocowania takiego w toku toczącego się postępowania strona pozwana zaś nie zakwestionowała i skutecznie nie podważyła . Co się zaś tyczy zawarcia umowy zamiany to nawet świadek ten zeznał nadto ,że powód nie wyraził zgody na zamianę ( vide zeznania k. 97 ) . Pozwany nie wykazał również , że był właścicielem towarów , które miały być przedmiotem umowy zamiany . We wniesionej apelacji apelujący w żaden sposób nie podważył także oceny dokonanej przez Sąd I instancji dowodów osobowych ograniczając się w tym zakresie do zgłoszenia jedynie gołosłownego zarzutu ,że część z przesłuchanych osób była zainteresowana pozytywnym rozstrzygnięciem sprawy na rzecz strony powodowej . Mając powyższe na względzie należy zatem uznać ,że Sąd I instancji prawidłowo oceniał materiał dowodowy . Warto tu także wskazać obowiązujące przepisy - rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług ( Dz. U. z roku 2011 , nr 68 , poz. 360 z późn. zm. ) określają wprost w § 5 elementy , które powinna zawierać faktura VAT . Przepis ten wśród tych niezbędnych elementów nie przewiduje w ogóle wymogu jej podpisu przez odbiorcę faktury, a tym samym na odbiorcy faktury nie ciąży w ogóle obowiązek kwitowania jej odbioru . Tak więc skuteczność podpisu faktury przez odbiorcę ( w zakresie jego reprezentacji ) nie tylko nie wpływa na ważność i skuteczność wystawienia takiej faktury , ale także tym bardziej na skuteczność i ważność stosunku podstawowego , na podstawie którego została ona wystawiona przez jej wystawcę . Jak wskazano powyżej co należy jeszcze raz podkreślić strona pozwana nie wykazała natomiast , aby uzgodnienia stron w zakresie tego stosunku podstawowego pozostawały w sprzeczności z treścią wystawionej przez stronę powodową faktury objętej niniejszym postępowaniem .

Powyższe oznacza także ,że w zakresie oceny wartości rynkowej urządzeń elektrycznych , które miały być rzekomo przedmiotem umowy zamiany niezależnie od uchybienia przez pozwanego przepisowi art. 162 kpc zarzut pozwanego odnoszący się do ceny urządzeń w świetle powołanych wcześniej okoliczności nie ma już wpływu na merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy , jak zasadnie to ustalił Sąd I instancji .

Tak więc w przedstawionym powyżej zakresie objętym tak osnową wniesionej apelacji jak i jej uzasadnieniem w ocenie Sądu Okręgowego rozumowanie Sądu I instancji jest logicznie poprawne . W konsekwencji Sąd Okręgowy w niniejszym składzie podziela w pełni te ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy oraz argumenty i dowody przedstawione na ich poparcie. Sąd Okręgowy podzielając je, przyjmuje za własne, co sprawia, iż nie zachodzi potrzeba ich powtarzania (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 1997 r., II UKN 61/97 – OSNAP 1998 nr 9, poz. 104 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 1999 r., I PKN 521/98 – OSNAP 2000, nr 4, poz. 143). W ocenie Sądu Okręgowego zarzuty apelacji są w tym zakresie zatem całkowicie bezpodstawne. Z ustaleń Sądu Okręgowego jednoznacznie wynika , że zarzuty i uzasadnienie apelacji w tym zakresie , w tym w zakresie oceny materiału dowodowego i zeznań świadków czy stron stanowi jedynie polemikę z prawidłowymi poczynionymi przez Sąd I instancji ustaleniami i służy niewątpliwie wyłącznie narzuceniu własnego błędnego stanowiska co do wzajemnych relacji prawnych i wynikających z nich powinności stron oraz zmierza do uzyskania satysfakcjonującego stronę pozwaną rozstrzygnięcia.

Tak więc mając powyższe na względzie należało uznać ,że niezasadne są w całości zarzuty apelacji w zakresie naruszenia przepisów prawa procesowego do których odwoływały się zarzuty przywołane w apelacji i jej uzasadnieniu przez skarżącego . W tej sytuacji Sąd Okręgowy mając na względzie ,że apelacja strony pozwanej była całkowicie niezasadna uznał , iż winna ona być w całości oddalona na podstawie przepisu art. 385 kpc .

Rozstrzygnięcie o kosztach procesu za II instancję uzasadnia treść art. 98 kpc w zw. z art. 108 kpc i art. 109 kpc . Pozwany przegrał bowiem postępowanie odwoławcze w całości a strona powodowa , która w postępowaniu odwoławczym była reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego poniosła w tym postępowaniu , koszty jego wynagrodzenia i w tym zakresie zgłosiła stosowny wniosek procesowy . Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika strony powodowej została określona przy uwzględnieniu wartości przedmiotu zaskarżenia .