Portal Orzeczeń Sądu Okręgowego w Lublinie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 marca 2016r.

Sąd Okręgowy w Lublinie XI Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Bogusz-Patyra

Sędziowie SO Magdalena Kurczewska - Śmiech (spr.)

SO Elżbieta Kowalska

Protokolant sekr. sąd. Przemysław Szewczyk

przy udziale Prokuratora Mirosławy Banach

po rozpoznaniu dnia 17 marca 2016r.

sprawy M. M. s. S. i K. z domu W., ur. (...) w K.

oskarżonego o czyn z art. 292 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Radzyniu Podlaskim

z dnia 15 września 2015r. sygn. akt II K 884/14

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

II.  zasądza od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa za postępowanie odwoławcze 800 (osiemset) złotych tytułem opłaty oraz 758 (siedemset pięćdziesiąt osiem) złotych tytułem zwrotu wydatków.

Magdalena Kurczewska-Śmiech Ewa Bogusz-Patyra Elżbieta Kowalska

XI Ka 1196/15

UZASADNIENIE

M. M. został oskarżony o to, że w dniu 27 czerwca 2011 roku na terenie Niemiec nabył za kwotę 7400 euro samochód osobowy marki C. (...) o nr VIN (...), w sytuacji, gdy na podstawie towarzyszących okoliczności powinien i mógł przypuszczać, że został on uzyskany za pomocą czynu zabronionego

tj. o przestępstwo określone w art. 292 § 1 k.k.

Wyrokiem z dnia 15 września 2015 r. Sąd Rejonowy w Radzyniu Podlaskim M. M. uznał za winnego zarzucanego mu czynu wyczerpującego dyspozycję z art. 292 § 1 k.k., i za popełniony czyn na podstawie art. 292 §1 k.k. skazał go na karę 200 (dwustu) stawek dziennych grzywny, ustalając wartość jednej stawki na kwotę 40 (czterdziestu) złotych; na podstawie art. 230 § 2 k.k. zarządził zwrot M. B. samochodu osobowego marki C. (...) o nr VIN (...), przechowywanego na parkingu strzeżonym (...) R. T. w R., ul. (...), zapisanego w depozycie samochodowym za nr(...) wraz z dowodem rejestracyjnym i kluczykami, kartą pojazdu i rachunkami za naprawę; zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 800 złotych tytułem opłaty oraz kwotę 6.581,96 złotych tytułem zwrotu wydatków poniesionych w toku postępowania w niniejszej sprawie.

Apelację od tego wyroku wniósł obrońca oskarżonego. Zarzucił zaskarżonemu orzeczeniu:

1.  Obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia t.j.:

- art. 4 k.p.k., art. 5 § 2 k.p.k., art. 7 k.p.k. poprzez uznanie winy oskarżonego w oparciu o rażąco dowolną i wybiórczą ocenę dowodów, wyrażającą się w częściowym uznaniu za wiarygodny dowód z dokumentu – umowy sprzedaży samochodu, umniejszeniu znaczenia dowodu z dokumentacji w przedmiocie rejestracji i opodatkowania czynności związanych z rejestracją pojazdu, częściowego uznania wiarygodności wyjaśnień oskarżonego, pomimo iż w całości są one spójne, konkretne i konsekwentne, pominięcie okoliczności korzystnych dla oskarżonego – co do ceny pojazdu w odniesieniu do jego przebiegu i uszkodzeń, faktu, iż rejestracja pojazdu przebiegała bez żadnych zastrzeżeń związanych z nabyciem pojazdu, jego wartością,

- 175 § 2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. w zw. z art. 7 k.p.k. poprzez wyprowadzenie negatywnych konsekwencji dla oskarżonego w postaci odmówienia wiarygodności jego wyjaśnieniom złożonym na rozprawie w przedmiotowym postępowaniu a dotyczących miejsca zakupu pojazdu, ze względu na czas ich złożenia, bez uwzględnienia, iż oskarżony odnosił się bezpośrednio do uprzednio przeprowadzonego dowodu z zeznań świadka – funkcjonariusza Policji, a w konsekwencji przez uznanie, że wyjaśnienia oskarżonego nie zasługują na walor wiarygodności, z uwagi na fakt ich złożenia w terminie późniejszym niż pierwsze wyjaśnienia w sprawie, co stanowi naruszenie prawa oskarżonego do obrony;

2.  błąd w ustaleniach faktycznych, mający wpływ na treść orzeczenia, wyrażający się w nieprawidłowym uznaniu, że:

- oskarżony dokonał zakupu pojazdu na terenie Niemiec, co stoi w sprzeczności z treścią dokumentu przyjętego przez Sąd za wiarygodny – umową sprzedaży pojazdu, jak też z wyjaśnieniami oskarżonego, który wprost wskazał miejsce zakupu pojazdu;

- cena, za którą oskarżony kupił pojazd była zaniżona, w sytuacji gdy z treści zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że cena ta była adekwatna do wskazanych uszkodzeń pojazdu w momencie jego nabywania, przebiegu pojazdu, jak też nie była zakwestionowana przez organy podatkowe przy okazji opłacania i rejestracji pojazdu w Polsce;

- cena, za którą oskarżony nabył pojazd była zaniżona, w sytuacji, gdy Sąd nie poczynił żadnych ustaleń, jaka byłaby wartość samochodu na czas jego zakupu w Niemczech, a jedynie oparł się na ofercie sprzedaży pojazdu we Francji i kompletnie nieprzydatnych zestawieniach firmy (...), które nie wskazują pojazdu o podobnych cenach czy przebiegu do pojazdu zakupionego przez oskarżonego, nadto nie stanowią opinii biegłego rzeczoznawcy majątkowego;

- oskarżony powinien wiedzieć, że dowód rejestracyjny był przekreślony i powinno wzbudzić to jego zastrzeżenia, w sytuacji gdy zgodnie ze zwyczajem przyjętym w Polsce, przekreślenie wyraża się w usytuowaniu dwóch linii „na krzyż”, a nie równolegle do siebie.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego orzeczenia w całości poprzez uniewinnienie oskarżonego od przypisanego mu czynu; ewentualnie uchylenie zaskarżonego orzeczenia w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Wniesiona apelacja nie jest zasadna i nie zasługiwała na uwzględnienie.

Za taką oceną wniesionego środka odwoławczego przemawia to, że w konfrontacji ze zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym i jego oceną dokonaną przez Sąd Rejonowy, podniesione w nim zarzuty nie mogły zyskać aprobaty Sądu odwoławczego.

Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił stan faktyczny w zakresie rekonstrukcji zdarzenia będącego przedmiotem osądu w sprawie, wykazując należytą dbałość o wyjaśnienie wszystkich okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia. W oparciu o tak poczynione ustalenia słusznie uznał, że oskarżony swoim zachowaniem wyczerpał znamiona zarzucanego mu przestępstwa. Postępowanie dowodowe zostało przeprowadzone prawidłowo, a ocena zgromadzonego materiału dokonana z uwzględnieniem reguł określonych w art. 4, 5 i 7 k.p.k. Sąd Okręgowy nie stwierdził, aby granice swobodnej oceny dowodów zostały przekroczone. Sąd Rejonowy w uzasadnieniu wyroku w sposób wyczerpujący odniósł się do zgromadzonych i ujawnionych dowodów. Trafnie też ocenił wiarygodność poszczególnych dowodów. Wskazał, na jakich dowodach oparł ustalenia co do winy oskarżonego. Sąd odwoławczy w pełni tę ocenę podziela i nie ma potrzeby ponownego przytaczania związanej z tym argumentacji. Należy tu podkreślić, że obdarzenie wiarą jednych dowodów oraz odmówienie waloru wiarygodności (w całości lub w części) innym jest prawem Sądu orzekającego, który zetknął się z całością materiału dowodowego na rozprawie. Swoje stanowisko Sąd Rejonowy zaprezentował w uzasadnieniu orzeczenia, sporządzonym stosownie do wymogów normy art. 424 k.p.k. i Sąd Okręgowy stanowisko to zaaprobował - nie dostrzegając potrzeby przytaczania zawartej tam, a szczegółowej i dość obszernej argumentacji.

Bezspornie oskarżony nabył samochód, od osoby, która – w świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego - nie była jego właścicielem, czego w żaden dostępny mu sposób nie zweryfikował, nie podjął żadnych działań zmierzających do potwierdzenia personaliów sprzedającego, akceptując fakt, że nabywa samochód od osoby nie uprawnionej do jego sprzedaży. Wskazują na to już tylko jego wyjaśnienia. Nic nie tłumaczy zaniechań oskarżonego w tym zakresie. Nie sposób twierdzić, aby istniały jakiekolwiek przeszkody ku temu, by oskarżony dokonał sprawdzenia personaliów osoby sprzedającej nie tylko porównując treść umowy kupna sprzedaży z kartą pojazdu oraz zgodność fotografii w dokumencie tożsamości z osobą sprzedającego. Przypadki obroty pojazdami pochodzącymi z przestępstw nie należą do rzadkości, fakty te należą do powszechnie znanych, a w związku z tym zasady zwykłego doświadczenia życiowego znajdujące zastosowanie przy transakcjach zawieranych na rynku wtórnym, nakazywały podjęcie odpowiednich działań na etapie zawierania transakcji zakupu. Oskarżony nie upewnił się też, czy cena sprzedaży jest adekwatna do rzeczywistej wartości nabywanego pojazdu, co pozwoliłoby na wykluczenie nielegalności pochodzenia pojazdu.

Odnosząc się zaś do tych argumentów wniesionego środka odwoławczego, na których w istocie się on opiera Sąd Okręgowy stwierdza, iż nie może budzić wątpliwości to, że do nabycia przez oskarżonego samochodu marki C. (...), skradzionego około miesiąca wcześniej na terenie Francji na szkodę obywatela tego kraju M. B., doszło na terenie Niemiec zważywszy już tylko na treść zapisu uczynionego w treści protokołu zatrzymania pojazdu (a nie notatki urzędowej Policji) - na podstawie oświadczenia ojca oskarżonego S. M.. Treść ta jest jednoznaczna co do tego, w jakim kraju został zakupiony przedmiotowy samochód. Prawidłowość wprowadzenia do procesu tego dowodu nie nasuwa jakichkolwiek zastrzeżeń.

Wyjaśnienia oskarżonego, w których oświadczył, iż samochód nabył na terenie Francji, nie mogły zyskać aprobaty, gdyż wyniki postępowania nie potwierdziły tej okoliczności. Odmowa nadania waloru wiarygodności jego wyjaśnieniom w tej części nie stanowi naruszenia prawa do obrony, jak usiłuje wykazać obrońca. Miarodajnego dowodu na to, gdzie w rzeczywistości został zakupiony przedmiotowy samochód nie stanowi też dokumentacja związana z jego zakupem, wykonanymi naprawami oraz rejestracją.

Tego rodzaju okoliczności, jaką jest w sprawie niniejszej fakt zarejestrowania pojazdu i opodatkowania czynności związanych w jego rejestracją, nie nadają wyjaśnieniom oskarżonego waloru wiarygodności w tym zakresie, w którym Sąd Rejonowy takich cech im odmówił i nie wykluczają jego zawinienia.

Należy w tym miejscu podnieść, iż nie było podstaw do czynienia dalszych ustaleń w zakresie wartości samochodu na czas jego zakupu. Te bowiem wynikają z zeznań świadka M. B., z których wynika jaką kwotę za pojazd ten miał on uzyskać. Nie można też uznać, aby w obliczu uszkodzeń i stanu licznika, na które powołuje się obrońca, jak również w zależności od tego na terytorium którego kraju zostałby on wystawiony na sprzedaż, jego wartość powinna być aż tak diametralnie niższa.

Jest więc wnioskowaniem znajdującym oparcie w doświadczeniu życiowym oraz logice faktów wypływających ze zgromadzonych dowodów, wyrażone przez Sąd Rejonowy przekonanie gdzie został nabyty przedmiotowy samochód, a i to, że oskarżony popełnił nieumyślnie przestępstwo paserstwa.

Należy też podnieść, iż okoliczności sprzedaży samochodu przez M. B. nie są przedmiotem oceny prawno-karnej w niniejszym postępowaniu. Niniejsze postępowanie nie jest też miejscem, w którym należałoby oceniać osobowość w/w.

Sąd Rejonowy w pisemnych motywach wyroku omówił i przeanalizował zgromadzone w sprawie dowody, w sposób jasny i logiczny uzasadniając powody takiej a nie innej ich oceny, którą Sąd Okręgowy aprobuje. Skarżący natomiast przedstawia w apelacji własną ocenę materiału dowodowego, ignorując przy tym trafne argumenty do których odwołał się Sąd I instancji dokonując oceny poszczególnych dowodów w sprawie. Twierdzenie skarżącego, że ustalenia faktyczne są błędne nie jest miarodajne.

Zastrzeżeń nie budzi ocena prawna zachowania przypisanego oskarżonego, jak też jego kwalifikacja prawna. Wbrew twierdzeniom obrońcy spełniony też został warunek odpowiedzialności obywatela polskiego za czyn popełniony za granicą.

Ze względu na to, że apelacja jest ona zwrócona przeciwko całości rozstrzygnięcia – art. 447 § 1 k.p.k., końcowo odnieść się również należało do orzeczonej kary.

Również i w tej części wyrok jest on prawidłowy. Orzeczona przez Sąd Rejonowy kara grzywny nie może być uznana za rażąco niewspółmiernie surową w rozumieniu art. 438 pkt 4 k.p.k., a tylko wówczas możliwa byłaby korekta tego wyroku na korzyść oskarżonego. Jej wymiar świadczy o tym, że Sąd Rejonowy miał w polu widzenia wszystkie najistotniejsze okoliczności decydujące o karze, a także we właściwych proporcjach je uwzględnił, czym sprostał wymaganiom dyrektyw sędziowskiego wymiaru kary (art. 53 k.k.). Kara ta nie przekracza stopnia winy, uwzględnia stopień społecznej szkodliwości czynu, a także w należyty sposób spełni cele wychowawcze i poprawcze wobec oskarżonego jak też potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. Zastrzeżeń Sądu odwoławczego nie budzi też rozstrzygniecie wydane na podstawie art. 230 § 2 k.p.k.

Z tych przyczyn, nie dostrzegając uchybień, które winny być uwzględnione z urzędu, o których mowa w art. 439 k.p.k., zaskarżony wyrok należało, jako słuszny, utrzymać w mocy.

Orzeczenie w przedmiocie kosztów sądowych wydano na podstawie art. 636 § 1 kpk i art. 8 ustawy z 23 VI 1973 r. o opłatach w sprawach karnych.

Ewa Bogusz-Patyra Magdalena Kurczewska-Śmiech Elżbieta Kowalska